James Hingston Tuckey

James Hingston Tuckey
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	James Hingston Tuckey
Jaiotza	Mallow, 1776ko abuztua
Herrialdea	Britainia Handiko Erresuma Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
Heriotza	Kongo, 1816ko urriaren 4a (40 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	esploratzailea eta botanikaria
Lan nabarmenak	ikusi An account of a voyage to establish a colony at Port Philip in Bass's Strait on the south coast of New South Wales, in His Majesty's Ship Calcutta, in the years 1802-3-4 (en)
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Royal Navy
Gradua	teniente
Parte hartutako gatazkak	Frantziako Iraultzako Gerrak

James Hingston Tuckey (Mallow, Cork konderria, 1776ko abuztua - Moanda, Kongoko Erresuma, 1816ko urriaren 4an, Kongo) Royal Navy edo Senior Service deituriko Erresuma Batuko itsas erakunde militarreko kapitaina eta esploratzailea izan zen. Hau itsasoko defentsa nazionalaz, itsas garraioaren babesaz eta nazioarteko akordio militarrak betetzeaz arduratzen da. James Hingston Tuckey deituriko protestante baten  eta honen bigarren emazteraen,  Elizabeth, Donaghmoreko prebendarioaren semea. Baina bere gaztaroa nolakoa izan zen ez dago argi, ez baitago informaziorik Umezurtz geratu zenean, Tuckey bere amonak hazi zuen. Gaztetatik, 1804rako, britainiar itsas armadan zehar lehen teniente izatera iritsi zen eta geroago, Kongo ibaira huts egin zuen espedizio batean bizia galdu zuen.   

Bizitza

Indian eta Zeilanen hasi zen nederlandarren eta frantsesen aurka, eta Itsaso Gorrian ere borrokatu zuen frantsesen aurka. 1802an, Hegoaldeko Gales Berriaren kolonia britainiarra hedatzen lagundu zuen Australian. 1805ean, Santa Helena uhartetik konboi ingeles bat eskolta ematen ari zela, frantziarrek preso hartu zuten eta ondorioz bederatzi urte eman zituen kartzelan. Preso egon zen garaian Maritime Geography and Statistics idatzi zituen, liburu hauetan, ozeanoko fenomeno ezberdinen ikuspegi osoa eskaini zuen.

1816. urtean, Kongo ibaia esploratzen saiatu zen Almirantego britainiarrak antolatutako espedizio batean. Espedizio horren helburua ibaia esploratzea eta Niger ibaiaren arroarekin loturarik ba ote zegoen ikertzea zen. Horrek mendebaldeko Afrika eta erdialdeko Afrika lotuko zituen. Tuckeyk Kongo ibaiaren bokaletik nabigatu nahi zuen, baina egiaztatu zuen ibaiaren hasierako zatia ez zela nabigagarria, izan ere itsasotik 160 kilometrora ur bortitzeko eremu bat zegoen, ondoren Livingstone ur-jauziak deituko zena. Bertan, kolonia portugaldarren eta hilzorian zeuden misiolari katolikoen hondakinak besterik ez zituen aurkitu. Kongora misiolari protestanteak bidaltzea proposatu zuen. Bitartean, ibaian gora arakatu zuen, itsasotik 480 km-ra iritsi arte. Bidean zehar bere ofizial eta tripulazioaren zati handi bat sukarrak jota hil zen, eta Tuckey bera 1816ko urriaren lauan hil zen Moandan, egungo Kongoko Errepublika Demokratikoaren inguruan.  

Ondorioak

Laburbilduz, James Kingston Tuckeyren bizitza eta ondarea, ausardia, dedikazio eta esplorazio zientifikoaren adibide nabarmena izan ziren aurkikuntza eta aurrerapen geografikoen garai hartan. Bere ibilbidea laburra izan zen arren, bere ekarpenek marka esanguratsu bat utzi zuten Mendebaldeak Afrikari buruz zuen ezagutzan eta etorkizunean eskualdean egingo ziren espedizio eta ikasketetarako oinarriak ezarri zituzten.

Tuckeyk konpromiso aparta erakutsi zuen itsas esplorazio eta esplorazio zientifikoarekin, Kongo ibaira asmo handiko espedizio bat gidatuz, garai hartan Europarentzat hein handi batean ezezaguna zen eskualde bat mapatzeko eta aztertzeko asmoz. Aurrez aurre izan zituen muturreko erronkak gorabehera, gaixotasun tropikalak eta lurraren baldintza zailak barne, Tuckeyk eta bere taldeak datu zientifiko eta kartografiko baliotsuak bildu zituzten Afrikari buruzko europar ulermena zabaltzen laguntzeko. Gainera, bere txostenak eta mapak funtsezko erreferentzia izaten jarraitzen dute kontinente afrikarraren azterketan eta mundu ezagunaren mugak hedatzeko ezezagunean ausartu ziren lehen esploratzaileen narratiban.

Bibliografia

• Forbath, Peter. El río Congo, descubrimiento, exploración explotación del río más dramático de la tierra. Turner - Fondo de cultura económica. ISBN 84-7506-508-2.
• James Kingston Tuckey, Narrative of an expedition to explore the river Zaire, usually called the Congo in south Africa, in 1816 (London: J. Murray, 1818).

Kanpo estekak

• Datuak: Q746453
• Multimedia: James Hingston Tuckey / Q746453
• Espezieak: James Hingston Tuckey