Lankide:Inmacid/Proba orria
Konstruktu[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Konstruktu (Psikologia)[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Konstruktu psikologikoa, konstruktu hipotetikoa edo eraikuntza psikologikoa ere baderitzoguna, giza jokabidearen ulermena errazteko erabiltzen den tresna da. Konstrukto psikologikoa jokabide multzo baten etiketa da.
Jokabide-zientziek kontzientzia, adimena, botere politikoa, autoestimua eta talde-kultura bezalako konstruktuak erabiltzen dituzte. Esaterako, ikasle batek azterketa baten aurretik beste ikasle bat ikasgelan eserita ikusten badu azkazalak hozka egiten eta aztoratzen, egin ahal den interpretazioa antsietatea izaten ari dela izan daiteke.[1] Kasu horretan, antsietatea behatzen den portaeraren azpian dagoen kontraktua da.
Konstruktu psikologikoa portaera jakin baten kausa hipotetikoa da. Konstruktu baten izena prozesu zientifiko batetik eratorritako eraikuntza mental bat izatetik dator: fenomeno naturalak behatzean, behaketa horien ezaugarri komunak ondorioztatzean eta komunitatearentzat edo azpiko kausarentzat etiketa bat eraikitzean ematea dira.
Konstruktuen definizioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Konstruktu bat beste konstruktu batzuekiko definitzea izango da definizioak berak ematen dituen arazoen konponbidea.[2] Gauzak definitzeko beste modu bat dago: definizio operatiboak erabiliz. Horiek kontzeptu bat definitzen dute hura behatzeko aukera ematen diguten ekintza espezifikoei dagokienez, hala nola haren presentzia edo absentziagatik, edo zenbat dagoen behatuz.
Eragiketak zenbakizko balio gisa egon daitezke adierazita, hala nola adimen-kozientearen proba bat pasatzean lortzen direnak, edo beste neurri mota batzuetakoak (erreakzio-denborak, oroitzapen-kantitatea...).
Konstruktu (soziala)[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Eraikuntza sozial edo konstruktu sozial bat erakunde instituzionalizatu bat edo naturan existitzen ez den tresna bat da, baina kultura edo gizarte partikular bateko partaideek errealitate materialetik abiatuta "asmatu" edo "eraiki" dute, integratzaileen arteko erlazioa errazteko. Jendeak existituko balitz bezala jokatzen duelako gertatzen da konstruktu sozial baten existentzia, akordio hori edo arau konbentzionalak existituko balira bezala.
Eraikuntza sozialaren formulazioa Peter L. Berger eta Thomas Luckmannen Errealitatearen eraikuntza soziala lanean oinarritzen da, Karl Marx, Émile Durkheim eta George Herbert Mead. Berger eta Luckmannen liburutik, eraikuntza sozialak garrantzi handiagoa lortu zuen. Konstrukzionismo soziala eraikuntza sozialak detektatzen eta aztertzen dituen pentsamendu-eskola bat da.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) «Construct | Psychology, Measurement & Testing | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ Kerlinger, Fred N. (Fred Nichols). (1964). Foundations of behavioral research : educational and psychological inquiry. New York : Holt, Rinehart and Winston ISBN 978-0-03-044025-0. (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).