Rennesko metroa

Wikipedia, Entziklopedia askea
métro de Rennes
métro de Resnn  |  metro Roazhon

Ibilgailu bat Pontchaillou eta Anatole France geltokien artean
Datu orokorrak
Garraio motaBurdinbide metropolitarra
EskualdeakRennes, Bro-Roazhon,
 Bretainia
Lineak  
Geltokiak15 (+13 lanetan)
Bidaiariak32 820 000 (2014)
JabeaRennes Metropola
Webguneawww.star.fr
Ustiapena
Hasiera2002ko martxoaren 15a (22 urte)
EragileaKeolis
Ibilgailuak30
Datu teknikoak
Luzera9,4 km (+ 14,1 lanetan)
Abiadura maximoa80 km/h
 Mapa
Map

Rennesko metroa (frantsesez: métro de Rennes; galoz: métro de Resnn; bretainieraz: metro Roazhon) Bretainiako Rennes hiriburuan dagoen burdinbide metropolitar sarea da. Sarea bi line osatzen du, "X" formako erradiazioa, guztira 2 geltoki partekatzen dituzte Rennesen.

Metroa 2002ko martxoaren 15an inauguratu zen  linearekin, J.F. Kennedy eta la Poterie geltokien artean, eta 2022ko hasieran  linea inauguratu izango da Saint-Jacques–Gaîté eta Cesson–Viasilva artean.

28 geltokietatik, 2n bi lineak gelditu eta 2n SNCFrekin lotura dago.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aurrekariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1960ko hamarkadan, garai hartan Rennesko alkate zen Henri Grevillek tranbia hirian berriz sartzeko aukera aztertu zuen, bere aurretik izan zen Yves Milonek kendu zuena. 1969ko martxoaren 31an, Charles de Gaullek hiria bisitatu zuen eta alkateari esan zion « milioi bat biztanle dituzuenean, metro bat izango duzue ».[1]

1986ko ekaina eta iraila bitartean, Rennesko garraioaren agintaritzak azterketa batzuk egin zituen toki propioan garraiobide bat sortzeko (IAB, tranbia, metro, etab.), autobus-sareko bidaiari kopuruaren gorakadari erantzuteko. Ikerketa horren ondoren, beste batzuk egin ziren, eta bi aukera desberdin argitu ziren: metro (Lillen bezala) edo tranbia (Nantesen bezala).[1]

Integrazio aukera ezberdinak jorratu ondoren, 1987ko irailean hiriko udalak garraiobide berriak hiriaren erdigunea lurrazpitik zeharkatzea eskatu zuen. Horrela, metroaren aldeko tranbiaren ideia pisua galtzen hasi zen, nahiz eta garestiagoa izan, arrazoizkoa izaten jarraitzen baitzuen. Gainera, ordura arte konponbiderik gabe zeuden bi oztopo handi konpondu ahal izango zituen: Rennesko erdigune historikoko kaleen estutasuna (bi tranbia ezingo lirateke gurutzatu) eta Rennesko geltokirako zerbitzua (tranbia batentzat zaila).[2][3]

1989ko urriaren 25ean, zortzi orduz udalean eztabaidatu ondoren, Rennes hirian metro-sare bat eraikitzea bozkatu zen.[4]

Eraikuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lanak 1997ko urtarrilaren 8an hasi ziren, bi urteko atzerapenarekin, eta guztira bost urte iraun zuten. Linearen tunela 573 tonako tunelagailu batekin egin zen, bere ebaketa diskoa Saint-Nazairen egin eta lau konboi berezitan garraiatua izan zelarik 1997ko udazkenean. Lilleko metroaren zati bat zulatu zuen tunelatzaile bera izan zen.[5]

7,73 metroko diametroa zuen, eguneko 500 metro kubiko lur industen zituen, 17 pertsonaren arreta behar zuelarik. 1997ko abenduaren 19an "Pertzeval" izendatu zuten. 1998ko urtarrilaren 12an, Clemenceauko geltokiaren inguruan indusketak egiten hasi zen, 1998ko apirilaren 20an Jacques Cartierreko geltokira iritsiz, tunelaren 3,765 kilometroren ondoren.[6][7]

Igarotzean, 9 erorketa izan ziren, batez ere galtzadan, eta batzuek kalteak eragin zituzten inguruko eraikinetan. Honen arrazoia Rennesko lurra nahiko ahula dela da, lur azpiko barrunbe asko daudelako, Bigarren Mundu Gerran bonbek eragindako kalteen ondorioz handituak.[8]

Hauen ondoren beste istilu batzuk gertatu ziren. 1998ko uztailaren 24an eragin handia izan zuen Rennesko geltokiko 5. bideak, Garesko geltokia industu eta hamaika egunera. 1998ko irailaren 18an, indusketa hilabete batez gelditu zen hondoratze baten ondorioz, eta, ondoren, beste bat agertu zen. Horrela, tunelagailua 1999ko uztailaren 26an iritsi zen Républiqueko geltokira, urtarrilean iritsi beharrean.[9]

Rennesko erdigune historikoa zeharkatuz, Pont-aux-Foulons kaleko biztanleak eta merkatariak bi alditan eta denbora luzez ebakuatu zituzten, milaka urteko etxeak eraitsi ahal izateko lurzoruaren iraunkortasuna ahalik eta hobekien bermatzeko. Gainerakoan, Pertzeval azaroaren 12an iritsi zen Sainte-Annera eta Anatole Francera 2000ko otsailaren 10ean.[10][11]

Pertzevalekin egindako indusketa, 2000ko martxoaren 15ean amaitu zen. Horren ondoren, geltokiak egokitzeko eta eraikitzeko, bideak jartzeko, elektrifikatzeko eta abarrerako lanak egin ziren, eta 2000ko eta 2001eko uztailean entregatu ziren ibilgailuak.[12]

2001eko ekainaren 1ean sarea elektrifikatu zen eta hilabete bereko 13an ibilgailu batek metroaren ibilbide osoa egin zuen lehen aldiz. 2001eko urriaren 20an lehen proba oso automatizatua egin zen eta 2001eko abenduaren 1ean sareko proba orokorra hasi zen.[13]

Rennesko metro sarearen lehen linea 2002ko martxoaren 15ean inauguratu zen,[14] doako sarbidea 2002ko martxoaren 18ra arte izan zelarik, non merkataritza ustiapena ofizialki hasi zen. Inauguratu zenean, eta 2100 00 biztanlerekin, Rennes munduko hiririk txikiena bihurtu zen metro batez hornitzen.[15]

Proiektuaren kostu orokorra 2 942 milioi liberakoa izan zen 1995ean, hau da, 449 milioi euro inguru. Proiektua Frantziar Estatuak diruz lagundu zuen 390 milioi liberatan eta Europako Inbertsio Bankuak 1 400 milioi liberako mailegua eman zion.[16]

Metroak erdigunea autobus linea askotatik askatzea ahalbidetu zuen, hiriko arteria nagusiak asko asetzen zituztenak. Horrela, autobus sarea berregituratu egin zen.[17]

Bigarren linea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2001ean, Rennesko orduko alkateak aipatu zuen sarearen hedapena, bigarren garraio-linea baten bidez, toki propioan. 2003ko uztailean, bigarren metro linea bat eraikitzea erabaki zen.[18] Behin betiko ibilbidea 2009ko apirilaren 24an finkatu zen.[19] Orduan, lineak 1 194 milioi euro inguru balioko zuela kalkulatu zen.[20] Lanak 2014an hasi ziren, eta 2019rako amaitzea aurreikusten da. Hala ere, hasieratik 2020ra atzeratu zuten.[21]

Oraingoan aukeratutako tunelagailua, 1 450 tonakoa, Alemaniako Schwanautik Rennesera mugitu zuten 70 kamioitan, 2014ko uda eta udazken artean. 44 metroko diametro batekin "Élaine" bataiatu zuten 2014ko abenduaren 19an. Elaine 2015eko urtarrilaren 9an hasi zen Saint-Jacques–Gaîté geltokian industen.[22][23]

2015eko otsailean, zenbait pitzadura agertu ziren Berri Ongo Ama Birjiniaren basilikaren hormetan, Sainte-Anneko geltokiko bigarren linearen nasak gogortzen ari zirenean. 2015eko maiatzean, tunelagailuak antimonio filoiak aurkitu zituen. Oso harri toxikoa da, eta leku berezietan garraiatzen eta gordetzen da; 8 milioi euroko gainkostua du eta bost hilabeteko atzerapena.[24][25]

2015eko abenduan, geltoki guztiak eraikita zeuden, hiru izan ezik, baina ekipatu eta elektrifikatu gabe. Prozesua 2016ko urtarrilean hasi zen Cleunayko geltokian.[26]

Hainbat istiluren ondoren, 2020ko abenduaren 21erako aurreikusitako inaugurazioa 2021eko udaberrira atzeratu zen COVID-19 pandemiaren ondorioz,[27] azkenean 2021eko ekainaren amaieran eta ondoren 2022ko lehen hiruhilekora aldatu zen arren.[28]

Sarea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sareak bi linea ditu, guztira 3 udalerri, 28 geltoki eta 23,50 kilometro egiten dituzte.

Linea Ibilbidea Inaugurazioa Luzera (km) Geltokiak Azken luzapena Ibilgailuak
   J.F. Kennedy ↔ la Poterie 2002 8,6 15 - VAL 208
   Saint-Jacques–Gaîté ↔ Cesson–Viasilva 2022 13,4 15 - CityVal

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dauden 28 geltokiak hurbileko erreferentzia leku baten izena jasotzen dute. Hala, Rennesko tren eta autobus geltokietaren ondoan dagoen geltokiak Gares du izena, eta Errepublika plazan dagoen tokian dagoenak, République.

Disuasio-aparkalekuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sareak 7 disuasio-aparkaleku ofizial ditu guztira, seinaleztatuta eta araututa.[29]

Aparkalekua Hornitutako geltokia Konexioak Inaugurazioa Tokiak Modalitatea
Henri Fréville Henri Fréville   2002 409 doan, ibilbidea ordaintzen da
J.F. Kennedy J.F. Kennedy   2002 400 doan, ibilbidea ordaintzen da
la Poterie la Poterie   2002 405 doan, ibilbidea ordaintzen da
Villejean Villejean–Université   2002 392 doan, ibilbidea ordaintzen da
Cesson–Viasilva Cesson–Viasilva   2022 800 doan, ibilbidea ordaintzen da
les Gayeulles les Gayeulles   2022 400 doan, ibilbidea ordaintzen da
Saint-Jacques–Gaîté Saint-Jacques–Gaîté   2022 800 doan, ibilbidea ordaintzen da

Ustiapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, Keolis enpresak ustiatzen du sarea.[30]

Flota[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarean 55 ibilgailuk egiten dute lan guztira.[31][32]

Eraikitzailea Eredua Zenbakia Urtea Luzera (m) Garaiera (m) Edukiera Ateak Lineak
Siemens VAL 208 16 2002 26,000 3,270 156 6  
Siemens VAL 208 NG 7 2006 26,000 3,270 156 6  
Siemens VAL 208 NG2 5 2012 26,000 3,270 170 6  
Siemens CityVal 25 2022 22,400 3,610 179 6  

Tarifak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarearen tarifikazioa hiriko autobusen berdina da, eta garraio-titulu berberekin dago eskuragarri.[33]

Ustekabeko txartelak Aldi baterako abonamenduak
Txartela Deskripzioa Prezioa Abonamendua Deskripzioa Prezioa
1 voyage Joango bidai bakarra 1,50 € 0-4 ans 0-4 urtekoak doan sartzen dira sarean doan
10 voyages 10 joango bidai bakarrak 14,50 € 5-11 ans 5-11 urtekoak doan sartzen dira sarean doan
Formule 10 10 joango bidai bakarretako txartela 13,50 € 1 mois Txartel mugagabea hilabetez 22,30 €
Formule 30 30 joango bidai bakarretako txartela 37,50 € 12 mois Txartel mugagabea urtebetez 200 €
Formule 50 50 joango bidai bakarretako txartela 60,00 € PASS Journée 1 Egun bateko txartel mugagabea 4,20 €
Formule 80 80 joango bidai bakarretako txartela 90,00 € PASS Journée 3 3 eguneko txartel mugagabea 11,70 €
Groupe 18 urtetik beherako taldeak eta laguntzaileak 7,20 € PASS Journée 7 7 eguneko txartel mugagabea 18,35 €
Euskarria Txartelak kargatzeko euskarri fisikoa 0,10 € PASS Pluriel Txartel mugagabea (2-5 pertsona) 5,00 €

Bidaiariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.
Urtea 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2021
(estimatzea)
  20 21 22,5 24 27 28 30,1 26 27 27,8 28,6 29 32,82 33,3 34,3 34 35,22 36 38
  - - - - - - - - - - - - - - - - - - 24
GUZTIRA 20 21 22,5 24 27 28 30,1 26 27 27,8 28,6 29 32,82 33,3 34,3 34 35,22 36 62

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bi lineen luzapenak daude aurreikusita, bai iparraldean, bai hegoaldean.

Irudiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b Jean-Côme Tihy, La mise en perspective du choix du VAL, une recherche d'attractivité ?, SciencesPo Rennes
  2. ↑ Leïla Marchand. «Metroaren aurka, B linea sustatzen du» Ouest France
  3. ↑ (Frantsesez) Jean-François Blache: "metroaren gizona". 1997-05-23 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  4. ↑ (Frantsesez) «Rennesko metroa: apustu txapelduna!» France 3 Bretagne (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  5. ↑ (Frantsesez) Allain, Pierre-Henri. «Rennes, metro bat behar dut» Libération (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  6. ↑ (Frantsesez) Allain, Pierre-Henri. «Argi berdea Val metrorako Rennesen» Libération (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  7. ↑ (Frantsesez) Allain, Pierre-Henri. «Rennesk 2000 urtean izango du bere metroa» Libération (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  8. ↑ «Rennesko metroaren lantegi handia» web.archive.org 2003-03-19 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  9. ↑ «Tunegailauren saga» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  10. ↑ (Frantsesez) Rennes: metroaren tunegailua etorkizunean zerbitzuan. 1997-12-12 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  11. ↑ (Frantsesez) Rennes: metroak aseguruak jokatu behar ditu. 1999-04-02 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  12. ↑ (Frantsesez) Rennes: dendariek metroa erasotzen dute. 1999-09-10 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  13. ↑ «Rennesko metroaren lantegi handia» web.archive.org 2003-03-15 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  14. ↑ (Frantsesez) Lehen eguna Rennesko metroari. 2002-03-08 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  15. ↑ (Frantsesez) «Renneseko metroa. Erdi Aroa metroaren azpian» Bretagne Bretons 2016-09-06 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  16. ↑ «Ouest-France - Le Val» web.archive.org 2003-03-15 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  17. ↑ (Frantsesez) Metroaren etorrerak hiru auzo dinamizatzen ditu. 2001-07-20 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  18. ↑ (Frantsesez) «Rennes, pentsatu metroaren bigarren linea bat sortzea» Les Echos 2001-02-16 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  19. ↑ (Frantsesez) Rennes metroaren bigarren linea prestatzen ari da. 2007-12-21 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  20. ↑ (Frantsesez) «Metroaren B lineak biharko Rennes marrazten du» rennes.maville.com (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  21. ↑ «Metroa: Rennesk B linearen lehen lanak abiarazi ditu» www.constructioncayola.com (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  22. ↑ (Frantsesez) «Metroaren B linea. Tunelagailuak Elaine izena izango du.» France 3 Bretagne (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  23. ↑ (Frantsesez) «Rennesen, tunelagailuko bisitek arrakasta handia dute» France 3 Bretagne (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  24. ↑ (Frantsesez) Rennesko metroa: zurrunbiloak tunel-ontziko pasabidean. 2015-03-26 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  25. ↑ (Frantsesez) «Rennes: hustubide toxikoak metroko lanetan» www.20minutes.fr (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  26. ↑ Rennes. Ezohikoa: metroko tunelak Vilaine ibaia irakiten du. Ouest-France.
  27. ↑ (Frantsesez) «Metroaren B linea 2020ko abenduaren 21ean jarriko da martxan.» www.20minutes.fr (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  28. ↑ (Frantsesez) «Rennesen, metroaren B linea martxan jarri dute» Le Telegramme 2020-08-14 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  29. ↑ STAR sareko aparlaleku disuasiorioak
  30. ↑ Rennes, Keolisek Izar Sarea mantendu du 2024ra arte Ouest-France
  31. ↑ (Frantsesez) «Rennes metroaren trafiko-ahalmena handitzen ari da» Les Echos 2006-09-06 (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  32. ↑ (Frantsesez) «Rennesko metroa: CityValgo lehen arrauna iritsi zen» France 3 Bretagne (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).
  33. ↑ (Frantsesez) «Garraio-tituluak eta Tarifak» STAR sarea (Noiz kontsultatua: 2021-06-19).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Rennesko_metroa&oldid=9399068"(e)tik eskuratuta