Txikipedia:Andromeda (konstelazioa)

Andromeda konstelazioa ipar hemisferioko konstelazio boreal bat da.

Andromeda konstelazioa

Andromeda izena emakume bat guztiarekin ahal duena esan nahi du.

Bere azalera 722,3 gradu karratukoa da, eta orain dela 10.000 miloi urte sortu zen.

Ezagutzen diren 88 konstelaziotik 19. postua dauka, izan ere II.mendean idatzi zuen Klaudio Ptolomeok 48 konstelazioen zerrendan, ofizialki konstelazio bat bihurtzen.

152  izar ditu totalean.

Andromeda konstelazioa

Perseus familiakoa da, eta horren barruan: Cefeo, Cassiopeia, Pegaso, Perseo eta  Cetus daude.

Alparantz izarra

Andromeda konstelazioaren izar argitzuena Alpheratz izarra da; kolore urdin eta zuri bat du, bere magnitudea +2,6-koa da. Bere izena“zaldiaren zilborra” esan nahi du, lehen Pegaso konstelazioaren parte zela pentsatzen zutelako. Bestalde,  97 urte argira dago.

Andromeda konstelazioaren istorioa

Andromeda konstelazioaren inguruan hainbat teoria daude.Alde batetik, batzuk,greziar printzesa baten istorioarekin lotzen dute.

Andromeda greziar printszesa bat zen, Cefeo eta Cassiopea Etiopiako erregeen alaba, Cassiopea Nereo (pertsonai mitologikoa) haserretu egin zuen, esaten Andromeda bere alabak baino politagoa zela. Bestalde beste teoria batek esaten du Cassiopeak esaten zuela bera politagoa zela.

Horregatik Poseidon jainkoa, Cetus bidali zuen (itsasoko piztia), bere erreinua hondatzera.  Hori ez gertatzeko Cefeo eta Cassiopea orakulo bati laguntza eskatu zioten, baina orakuloa erantzun zuen horretarako Andromeda eman behar ziotela Cetusi.

Andromeda konstelazioa ikusteko egun aproposena

Konstelazioa  ikusteko sasoia azaroan da 21:00-ak inguru.

Andromeda galaxia

Andromeda galaxiaren izena, izen bereko konstelazioaren barruan dagoelako da. Andromeda galaxia, galaxia espiral eta barradun galaxia erraldoia da, eta Messier (M31 ) edo Andromeda bezala ezagutzen da. Gure galaxiaren estruktura antzekoa du.

Honen aurkipena lehenetarikoa izan zen, bigarrena hain zuzen ere;

Hubblek aurkitu zuen.

Esne Bidetik hurbilen dagoen galaxia handiena da, horregatik Lurretik ikus daiteke.

2.500.000 urte argira dago.

Bere barruan 30 galaxia ditu, biloi bat izar eta 110-230 miloi eguzki, eta +4,8-ko magnitudea du.

Bi satelite ditu bere inguruan,  M110 eta M32, eta teleskopio batekin ikus daitezkenak.

Nasak esaten du Andromeda galaxia gure galaxiarekin (Esne Bidea) talka egingo duela, hori gertatuko da bion grabitatearen ondorioz gertatuko dela.Galaxia espiral berri bat sortzen.

Andromedaren erdigunean duen zulo beltz hori apartez, 26 zulo beltz ezagun  gehiago ditu.

Eta Andromeda galaxia asko ikertu eta gero konturatu dira nukleo bikoitza duela.

Hori azaltzeko bi teoria:

1. Uste dute Andromeda galaxia sortu zela bi galaxi txiki nahasten.Orain dela 9.000 miloi urte.
2. Gasa eta hauts oso lodiak dituenez, guk nukleo bikoitza ikusten dugula.

Andromeda galaxia ikusteko egun aproposena

Andromeda galaxia  hobeto ikusten da, udazkeneko arratsalde batean, ipar hemisferioan.

Baina gaueko momentu guztietan ikusi daitezke.

andromeda galaxia