Monte San Mauro (gune arkeologikoa)

Monte San Mauro
Monte San Mauro
	Fitxategi:File:Colle 3.jpg 3. muinoa
Datuak
Estatu burujabe	Italia
Eskualdea	Sizilia
Italiako hiri metropolitarra	Metropolitan City of Catania
Italiako udalerri	Caltagirone
Eskualdea	Cataniako probintzia; Sizilia
Koordenatuak	37°13′01″N 14°28′08″E / 37.21702°N 14.46891°E
Historia
Garaia	Brontze Aroa
Metropolia(k)	Catania
Indusketa
Indusketa datak	1903, 1904,1983
Zuzendariak	Umberto Spigo
Bisitagarria	erabilera askea

Monte San Mauro Cataniako Caltagirone udalerrian dagoen gune arkeologiko bat da.

Tokiak, Signore eta Maroglio ibaien haranetan abaniko baten gisa jarritako bost muino ditu, non Brontze Aroko finkapen bat ezarri baitzen. Gune indigena, K.a. VII. mendearen amaieran greziar kolonoek okupatu zen, nekazaritzan eta merkataritzan jardun zutenak.

Akropolia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hirugarren muinoan, akropoli baten hipotetizatu zen: eraikin handi bat dago, 1904an Paolo Orsik aurkitua. Bitan banatzen da terraza batez, bloke irregularrez eta harriz eta lurrez lotutako tokiko arraildurez eraikia. Eraikina, jada existitzen zen K.a. IX. mendean. K.a. IV. mendean berrerabilia izan zen aro arkaikoan: ziuraski, Siziliako printze-egoitza bat zen, ondoren greziar kolonoek berrerabili zutena.

Umberto Spigoren indusketek, 1983an berriz hasi zirenak, mendebaldeko alde motzean bi gela argitara eman zituzten, horietako bat, biltegi publiko bat izango zen hiru mailatan altxaturik: elikagaietarako edukiontziak, Mediterraneo osoko ondasunak garraiatzeko anfora ugari, ehungailuak eta labako harriak aurkitu ziren. Hilketen lege baten testua duen brontzezko mahai baten zatiak ere gertu aurkitu dira^[1]. Paolo Orsik, muinoaren ipar eta ipar-mendebaldeko ertzean zehar defentsa sistema bat identifikatu zuen, harri naturalarekin tartekatutako horma sekzioez osatuta dagoena. Muinoaren tontorrean, etxebizitza indigenei zegozkien egitura eliptikoak ere aurkitu ziren (K.a. VIII. mendearen bigarren erditik K.a. VII. mendearen lehen erdira bitarteko data duen egitura bat).

Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hirugarren muinoaren maldetan, beranduago, K.a. VI. mendearen lehen erdiko etxebizitza unitate bat aurkitu zen. Uste da Gela Hipokratesek, Gelako tiranoak (K.a. 498 eta K.a. 482 bitartean) Sirakusaren aurkako espedizioan suntsitu zuela. Etxeek sarrera eremu handiago bat dute, hegoalderantz irekia, hiru gela txikiagora ematen duena bata bestearen ondoan, Greziako Siziliako beste toki batzuetan ere aurkitzen den modu batean, Naxos eta Megara Iblea kasu.

Litekeena da gela txikienek ere goiko solairu bat izatea, kasu batzuetan kolapso geruza nabarmenak baitaude. Etxe hauen barruan zeramika ugari aurkitu da, haziak gordetzeko edukiontzi handietatik bait Atikako kraterak ere.

Nekropolia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hirugarren muinoaren oinean, 58 hilobiko nekropoli bat induskatu zen 1903 eta 1904 artean: dolium edo anfora hilobiak daude, edo kutxa hilobiekin, harrizko lauzekin forratuak, edo putzu sinple batekin, batzuetan, Cappuccina erara ^{[ohar 1]} harlauzekin estalia. Nekropolia K.a. VII-VI mendekoa da.

1. eta 2. muinoen oinean, K.a. VII. eta IV. mendeen artean erabilitako nekropoli bat aurkitu zen.

Sazelo arkaikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1. eta 2. muinoetan, margotutako terrakota arkitektonikoko nukleo bat aurkitu zen, kapera arkaiko baten apaindurari dagokiona, Gela, Sirakusa, Selinonte eta Greziako Olinpiako materialekin alderatzen dena. Paolo Orsi sazeloren lekutik 200 bat metrora, zituen botozko gordailu bat aurkitu zuen emakumezko estatuatxoekin.

Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Cappuccina erako hilobia, lurperatze hilobi bat da, eskuarki, lauza edo adreilu angeluzuzenez osatutako alboko horma nahiko handiak dituena. Estalkia edo sabaia lauza horizontalekin osatzen da.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Poinikastas: iturri epigrafikoak idazkera greko goiztiarrerako webgunean brontzezko inskripzioaren zatien marrazkiak dituen txartela. 2020.07.08an kontsultaturik.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

CONSTANTINI, Lorenzo (1979): Monte San Mauro di Caltagirone. Analisi paleobotaniche dei semi contenuti nei pithoi 4 e 6, in Bollettino d'arte, 4, 43-44 orr.
CORDANO, Federica (1986): Le leggi calcidesi di Monte San Mauro di Caltagirone", in Decima Miscellanea greca e romana, Roma, 33-60 orr.
DANIELE, Lorenzo: Monte San Mauro. Da Maktorion a Euboia, un'anonima città dei Greci di Sicilia documentario in dvd, produzione Scuola di specializzazione in archeologia di Catania e Fine Art Produzioni, SIAE c10000528066
FRASCA, Massimo Frasca (1996-1997): Rodio Cretesi e Calcidesi sui colli di San Mauro di Caltagirone, in Bollettino della società calatina di storia patria e cultura, 5-6, 87-94 orr.
ORSI, Paolo (1911): Di un'anonima città greco-sicula a Monte San Mauro presso Caltagirone, Roma.
PELAGATTI, Paola (1977): Sacelli et nuovi materiali architettonici a Naxos, Monte San Mauro e Camarina, in Il tempio greco in Sicilia, architettura e culti (Atti della I riunione scientifica della Scuola di perfezionamento in archeologia classica di Catania, Siracusa, 43-65 orr.
PEPE, Laura (2005) A proposito di una legge siceliota sull'omicidio, in «Symposion», Atti del XV Congresso internazionale di Diritto Greco ed Ellenistico, a cura di Eva Cantarella, Bohlau, Köln-Wien, 23-53 orr.
SPIGO,Umberto (1986):L'anonimo centro greco di Monte San Mauro di Caltagirone nel quadro dell'arcaismo siceliota: prospettive di ricerca, in Decima Miscellanea greca e romana, Roma 1986, .1-32 orr.
SPIGO,Umberto (1980-1981): Ricerche a Monte San Mauro, Francavilla di Sicilia, Acireale, Adrano, Lentini, Solarino, in Kokalos, 16-17,2,1, 1980-1981, 771-777 orr.
SPIGO,Umberto (1980): Recenti ricerche nel territorio di Caltagirone: Monte San Mauro e Altobrando, in Urbanistica ed architettura della Sicilia greca nel VI secolo a.C. (Atti della III riunione scientifica della Scuola di perfezionamento in archeologia classica di Catania), Siracusa.
SPIGO,Umberto (1979): Monte San Mauro di Caltagirone. Scavi 1978: aspetti di un centro greco della Sicilia interna, in Bollettino d'arte, 4, 21-42 orr.
SPIGO,Umberto (1977): Resti di edifici templari a Monte San Mauro di Caltagirone, in Cronache di archeologia, 16, 91-95 orr.
VALENTI, Francesco (1992): Caltagirone. Saggi di scavo archeologico a Monte San Mauro, in Beni culturali e ambientali. Sicilia, 15-17 orr.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q3861964
Multimedia: Monte San Mauro (Caltagirone) / Q3861964

[b-2] Cappuccina erako hilobia, lurperatze hilobi bat da, eskuarki, lauza edo adreilu angeluzuzenez osatutako alboko horma nahiko handiak dituena. Estalkia edo sabaia lauza horizontalekin osatzen da.

[1] Poinikastas: iturri epigrafikoak idazkera greko goiztiarrerako webgunean brontzezko inskripzioaren zatien marrazkiak dituen txartela. 2020.07.08an kontsultaturik.

[3] Mendebaldeko Sizilia: Palermo, Trapani eta Agrigentoko probintziak.

[4] Erdialdeko Sizilia: Caltanissetta, Agrigento, Gela eta Enna probintziak.

[5] Ekialdeko Sizilia: Ragusa, Sirakusa, Katania eta Messina probintziak.

[1]

[ohar 1]

[oh 1]

[oh 2]

[oh 3]

i e a Siziliako historiaurrea
Herriak	Siziliako historiaurrea • Siziliako antzinako herriak • Sikano • Elimo • Morgete • Fenizia • Sikulo
Siziliako historiaurrea	Stentinelloko kultura (K.a. VI. milurtekoaren amaieratik V. milurtekoaren erdiaren amaiera)• Castellaro Vecchioko kultura (K.a. V. milurtekoaren amaiera)• Castelluccioko kultura (K.a. 2300-1700) • Capo Grazianoko kultura (K.a. 2300-1500) • Serra d'Altoko kultura (K.a. V. milurtekoaren bigarren erdia) • Dianako kultura (K.a. IV. milurtekoaren lehen erdia) • Thapsosko kultura (K.a. 1500-1200) • Milazzeseko kultura (K.a. 1500-1300) • Pantalicako kultura (K.a. 1270-650)
Mendebaldeko Sizilia^{[oh 1]}	Cozzo Busonè • Monte Grande • Angilla nekropolia • Colle Madore • Genovarraren koba • Scuratiko kobak • Uzzo koba • Halikyai • Roccazzo • Sese (arkitektura) • Entella • Addaura leizea • Gurfako kobazuloak • Monte Porcara • Sant'Angelo Muxaro
Erdialdeko Sizilia^{[oh 2]}	Polizzello • Vassallaggi • Sabucina • Gibil Gabib • Agyrion • Monte Manganello • Realmeseko nekropolia
Ekialdeko Sizilia^{[oh 3]}	Cava d'Ispica • Castiglione di Ragusa • Cava Lazzaro • Cava dei Servi • Bellamagna nekropolia • Pantalicako nekropolia • Castelluccio di Noto • Valle del Marcellino • Cava del Rivettazzo • Cozzo Collura • Calafarina kobazuloa • Cassibileko nekropolia • Stentinello • Thapsos • Ognina (uhartea) • Monte San Mauro (gune arkeologikoa) • Sant'Ippolito (aztarnategi arkeologikoa) • Occhiola • Mendolito • Abazeno • Halesa • Argimuscoko goi-ordokia • Capo Graziano herria • Punta Milazzese herrixka • Filo Braccio herrixka • San Vincenzo herrixka • Portellako herrixka
Oharrak: ↑ Mendebaldeko Sizilia: Palermo, Trapani eta Agrigentoko probintziak. ↑ Erdialdeko Sizilia: Caltanissetta, Agrigento, Gela eta Enna probintziak. ↑ Ekialdeko Sizilia: Ragusa, Sirakusa, Katania eta Messina probintziak.