Txikipedia:Marija Gimbutas-en iturria ikusi

{{Banner}}
[[Fitxategi:Prof-Dr-Marija-Gimbutas-Copyright-Foto-Monica-Boirar-aka-Monica-Beurer.jpg|thumb]]
'''Marija Gimbutas''' (Lituania, 1921eko urtarrilaren 23a - Los Angeles, AEB, 1994ko otsailaren 2a). Neolitoko eta Brontze Aroko Europako kulturak ikertu eta arkeologo lanak egin zituen. Hizkuntzalaritza eta Mitologia  ikuspegi berriak sartu zituen arkeologiaren ikerkuntzan 1946 eta 1971 bitartean. Bizi zen bitartean, {{txp|Antropologia|Antropologoa}}, {{txp|Arkeologia|Arkeologoa}}, Historiaurrearen ikertzailea eta unibertsitateko irakaslea izan zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Marija Gimbutas|hizkuntza=eu|data=2021-01-16|url=https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Marija_Gimbutas&oldid=8341968|sartze-data=2021-03-17|encyclopedia=Wikipedia, entziklopedia askea.}}</ref>

== Biografia ==
1927an, Marija Gimbutasek, Vilniuseko Aušra Gymnasiumen hasi zituen lehen ikasketak.

1931an, familia Kaunasera joan zen bizitzera {{txp|Poloniaren inbasioa|Poloniako inbasiotik}} ihesi, eta han jarraitu zituen ikasketak bere aita Vilna-ra itzultzen zen bitartean. Urte hartan bere gurasoak dibortziatu egin ziren eta Marija bere amarekin geratu zen. Bost urte geroago bere aita hil egin zen.

Hamazapi urte zituela, Batxilergoa amaitu zuen eta 1938an, Vytautas Magnus unibertsitatean matrikulatu zen  [[Filologia]] Fakultatean, hizkuntzalaritza ikasteko.
[[Fitxategi:Marija Gimbutas (cropped).jpg|thumb|Marija Gimbutas]]
Indoeuroparren Brontze Aroaren gainean espezializatu zen, besteak beste, Kurgan kultura ikertuta. 

Haren ustez, Kurgan kulturako indoeuroparrak androkratikoak edo gizonak agindutako gizarteak ziren, eta aurre-indoeuroparrak, berriz, matriarkatuak. Nolanahi ere, ikusmolde honek kritika ugari jaso ditu.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Marija Gimbutas|hizkuntza=es|data=2021-03-13|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Marija_Gimbutas&oldid=133941064|sartze-data=2021-03-17|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref>

== Aurkikuntzak ==
Bere lanek interpretazio eta {{txp|Metodo|metodologia}} {{txp|Arkeologia|arkeologikorako}} garrantzi handia izan zuten. Brontze Aroko gizarteei buruzko ikuspuntu berriak zituzten.

Gimbutasek 1950ean ikerketa metodo berri bat garatu zuen.  Horrekin hainbat diziplina batzuen erabilera bidez, datu arkeologiko asko alderatu ziren.

Ikerketa ugari egin zituen Neolitoko gizarteari buruz. Ikerketa honek ondorio asko ekarri zituen. Adibidez, zibilizazio berri baten aurkikuntza garatu zuen. Milaka urte lehenago zeuden erlijio eta sinesmen ugari ikertu zituen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Marija Gimbutas|hizkuntza=es|data=2021-03-13|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Marija_Gimbutas&oldid=133941064|sartze-data=2021-03-17|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref>

== Sariak ==
Marija gimbutas, arkeologo eta antropologo famatuak, hainbat sari eta lorpen jaso izan ditu bere bizitzako [[zientzialari]] bidaian, adibidez:

-1960: American Outstanding New Award Saria jaso zuen.

-1968: Urteko emakumea izendatu zuten, Los Angeles [[The Times|Times-ren]] eskutik

-1993: Anisfield-Wolf Book saria irabazi zuen bere The Civilization of the Goddess liburuaren gatik.

-1993: Lituaniako Vytautas Magnus Unibertsitatean ohorezko doktoretza lortu zuen bere ibilbideagatik.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Marija Gimbutas|hizkuntza=es|data=2021-03-13|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Marija_Gimbutas&oldid=133941064|sartze-data=2021-03-17|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref>

== Erreferentziak ==
<references />
{{txikipedia_interwiki}}

[[Kategoria:Txikipedia]]
[[Kategoria:Txikipedia:Biografiak]]
[[Kategoria:Txikipedia:Zientzia]]
[[Kategoria:Txikipedia:Emakume zientzialariak]]