Hizkuntza eta enpresa

Hizkuntza eta enpresa, enpresa batek hizkuntzaren inguruan daukan erlazioa da. Nola enpresa batek hizkuntzak eta linguistika emandako baliabideak erabiltzen dituen eta aldi berean nola enpresa batek hizkuntza baten hezkuntzan, hazkundean eta hizketan lagundu dezake.

Langileak dira enpresa baten aktiborik garrantzitsuena, erraz ikusi daiteke langileen formazioa inbertsio bat dela. Inbertsio horrek erasan handia izango du enpresaren helburuetan eta lorpenetan. Arrazoi hauengatik, artikulu honen helburutako bat, enpresetan hizkuntzaren garrantzia azaltzea da.

Gainera, artikulu honetan ere enpresak euskaran duten influentzia ikertuko da.

Hizkuntzen garrantzia enpresan

Hainbat arrazoik susta dezakete enpresa bat bere langileentzat trebakuntza-planak garatzera. Ez da soilik nazioarteko merkaturatzea, lehiaren eta zerbitzu edo produktu hobea eskaini ahal izatearen artean bereiztea ere bada kontua.

Bestalde, hizkuntzak online ikasteko aukerak areagotu egin du lana beste jarduera batzuekin uztartzeko zailtasunak dituzten langileen prestasuna. Horrela, langile gehiago prestatzeko aukerak handitzen dira.

Hizkuntzen prestakuntzan inbertitzea merezi duten arrazoietako batzuk honako hauek dira:

Ekonomiaren hedapena

Enpresa bat garatzeak herritik harago ateak irekitzeko ikuspegia izatea dakar. Eta nazioarteko merkatura hedatzeko, ingelesa da oinarrizko hizkuntza nagusia.

Jakina, langileak prestatzeko aukeratzen diren hizkuntzak konkistatu nahi diren lurraldeen araberakoak dira beti. Adibidez, merkataritza globalean ere garrantzitsuak dira frantsesa eta mandarin txinera bezalako hizkuntzak.

Zure taldean hizkuntza asko hitz egiten dituen norbait edukitzeak negozioaren jabea egoera paregabean jartzen du merkatu globalak aprobetxatzeko eta zure negozioa atzerrian hazteko estrategia hobeak eraikitzeko behar den kulturaren ulermen estrategikoagoa garatzeko. Bezeroekiko harreman hobeak sustatzen ere lagun dezake, bere kulturarekiko interesa erakutsiz eta bere hizkuntzan inbertituz. Kulturaz gaindi arrakastaz komunikatzeko gai diren enpresek abantaila lehiakorra dute, denbora eta baliabide gehiago eman baitezakete negozioak egiten, komunikazio-gaietan nabigatu beharrean.

Integrazio kulturala

Beste hizkuntza batzuk ikasteak kultura berriak ulertzeko, haiekin integratzeko eta errealitate berriak ulertzeko aukera ematen die langileei.

Integrazio kultural horrek lagundu egiten dio langileari bere harreman profesionalean, hizkuntza gabe izango ez lukeena. Honela, negozio-aukera baliotsuei gehiago aurrera eramateko aukera ematen dio.

Komunikazio-trebetasunak

Enpresa-munduan, gure artean eta gure bezeroekin komunikatzeko modua hobetzeko modu berriak bilatzen ari gara beti. Hizkuntza berriak ikastea komunikazio-trebetasunak hobetzeko modu eraginkorra da, eta lehen hizkuntza agian berdina ez duten bezero eta langileekin kultur-artean konektatzea. Pertsonek bere burua identifikatzen dutenekin sakonago konektatzeko joera dutenez, hizkuntza komuna partekatzeak kulturalki harreman pertsonal sendoagoak sortzen laguntzen du, eta, azken batean, atzerriko bezeroekin elkarteak eta merkataritza-loturak sortzen.

Itzulpenak erronka izaten jarraitzen du nazioarteko enpresa askorentzat, eta esaldi edo perpaus egitura batzuen itzulpen txarrak nahasmen handia eragin dezake. Bezero baten ama-hizkuntzaren arintasunak, itzultzaile bat edo itzulpen-zerbitzu bat erabili beharrean, testuinguruko konexioak aurkitzeko eta bezeroaren, bere negozioaren eta bere mezuaren ulermen sakonagoa osatzeko aukera ematen du. Hizkuntza bat jakiteak eta kultura ulertzeak joera eta aurreiritzi pertsonalek eragindako gaizki-ulertuak prebenitzen lagun dezakete.

Aukera berriak

Enpresa munduan hizkuntza-oztopoak lankidetzarako eta hazkunderako aukera komertziala mugatzen ditu. Eleaniztasunak arazo hau konpontzen du eta inbertsio-aukerak, bezero globalak,  enpresa atzerrian hedatzea eta onura garrantzitsu gehiago eskaintzen ditu.

Langileekin, lankideekin edo bezeroekin komunikatzeko eta ulertzeko gaitasuna funtsezkoa da enpresa munduan. Gainera, hizkuntza oso garrantzitsua da merkatua ulertzeko. Guzti hau kontuan hartuta, garbi dago langileen artean hizkuntzen ikaskuntza sustatzea enpresei onura esanguratsuak ekar ditzakeen estrategia dela.

Euskera eta enpresa

Historia

XVIII. mendean euskara gainbeheran zegoen Araban eta Nafarroako hegoaldean, hiri giroko merkatarien hizkuntza gaztelania izatearen ondorioz. Kostaldean ere elebitasun prozesua hasita zegoen, besteak beste, ontzigintzaren eta burdingintzaren ondorioz sortu berriko hirietako burgesiarentzat euskara baserritarren eta kualifikazio gutxiko langileen hizkuntza baitzen.

XVIII. mendetik atzerakada nabarmena jasan ondoren, 1980ko hamarkadan hasi ziren euskararen normalizazio politikak abiarazten gobernu erakundeen aldetik. Enpresa esparru garrantzitsu bat denez, normalizazio honen aplikazioari lehentasun handia eman zaio. Honela, euskararen iraupenerako aldaketa itxaropentsuak gertatu dira azken urteetan.

Gaur egungo egoera

EAEko gaur egungo egoera nolakoa den adierazterakoan, bi alderdi hartzen dira kontuan: euskararen erabilera eta planen hedapena. Erabilerari dagokionez, enpresa handietan gehiago erabiltzen da euskara, bai ahoz eta baita idatziz ere. Euskararen erabilera orokorra EAEko enpresa handietan hurrengo irudian ikusi daiteke:

Irudia

Bestalde, planen hedapenari dagokionez, gure gizarte elebidunean enpresen zerbitzua ere elebiduna izan dadin eta honela euskararen erabilera eta normalizazioa bultzatzeko sortu dira Euskara Planak enpresetan. Ekonomia sozialekoak edo kooperatibak, enpresa pribatuak eta bestelakoak (fundazioak, sindikatuak...) kontuan harturik, kooperatibak dira euskararen normalizazioaren planak gehien erabili dituztenak.

Normalean entitate bakoitzak bere plan estrategikoa diseinatu eta onesten du, bere plangintzan hizkuntza ofizialak erabiltzeko irizpideak ezarriz. Enpresa pribatuetan bi kasu ematen dira: herritarrarekiko harremanak dituzten enpresei legeak betebehar batzuk ezartzen dizkie eta bestei ez (enpresa industrialak kasu). Bestalde, sozietate publikoek legeak ezartzen dituen irizpideen arabera jokatu behar dute. Hurrengo artikulu honetan euskararen erabilera normalizatzeko planetarako irizpide orokorrak zehazten dira. Betiere, herritarrek EAEko bi hizkuntza ofizialen artean aukeratzeko duten eskubidea bermatzen da.

Euskararen hedapenerako planak alderdi hauetan lagun dezake enpresari:

• Merkatua zabaltzeko aukera emanez.
• Zerbitzuei kalitatea eta balio erantsia gehituz.
• Bezeroaren gogobetetzea lortuz.
• Kanpo- eta barne-irudia hobetuz.

Gaur egun euskarak enpresan duen egoera ezaguna da: zenbait sektoretan euskara lan tresna eta lan harremanetarako hizkuntza da (euskarazko hedabideak eta irakaskuntzaren zati handi bat, bereziki) baina gainerako sektore guztietan (industria eta zerbitzuetako gehienetan) euskararen erabilera urria da. Gainera, enpresetako administrazioan eta zuzendaritzan euskarak leku gutxi eduki ohi du. Hala ere, lurraldeen arabera egoera desberdina da: Gipuzkoako enpresen %30ek dute normalizaziorako plana, Bizkaiko enpresen %12k soilik eta Arabako enpresen %14k.

Azkenik, lankideen arteko euskararen erabilera aipatuko da. Etxean edo lagunartean denek euskaraz dakitenean, euskaraz hitz egiten da nagusiki. Baina, nahikoa da norbaitek euskaraz ez jakitea gainerako guztiek erdaraz edo beste hizkuntza nagusi batean hitz egiteko. Hau da enpresetan gaur egun ematen den egoera, euskararen erabilera gutxituz.

Kanpo estekak

• Euskararen erabilera enpresetan
• https://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/euskararen_egoera_lan_munduan/eu_00151/adjuntos/EnpresaHandiakEU.pdf
• Euskararen normalizazio
• Enpresek hizkuntzak ikasteko zergatik inbertitu
• Hizkuntza berri bat ikastearen onurak enpresan