Horacio Guarany

Horacio Guarany
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Las Garzas (en) , 1925eko maiatzaren 15a
Herrialdea	Argentina
Heriotza	Luján (en) , 2017ko urtarrilaren 13a (91 urte)
Heriotza modua	: bihotz-biriketako geldialdia
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	abeslaria, musikagilea eta idazlea
Genero artistikoa	folklorea
Musika instrumentua	ahotsa
Diskoetxea	Philips

Eraclio Catalín Rodríguez Cereijo (Las Garzas, Santa Fe, 15 de mayo de 1925 - Luján, Buenos Aires, 13 de enero de 2017), Horacio Guarany izen artistikoa zuena, abeslari, konpositore eta idazle argentinarra izan zen, 1985ean Platinoko Konex Saria irabazi zuena Argentinako historiako folklore abeslari garrantzitsuena bezala.

Hasierako urteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere aita, Jorge Rodríguez, Corrientesko probintziako indigena indigena bat zen, eta bere ama, Feliciana Cereijo de Rodríguez, Leonen jaiotako espainiar etorkin bat.

Bere aitak La Forestal enpresa britainiarreko aizkolari bezala lan egiten zuen 1925eko maiatzak 15ean, Guasuncho edo Intillacotik gertu, Hego Chacoko mendietan, 14 anai-arreben azken aurrekoa jaio zenean, Eraclio Catalín, gertu zuen Las Garzas herrian erregistratua izan zen arren, General Obligado Departamentuan, eta bere haurtzaroa Alto Verden pasa zuen, gaur egun Santa Fe hiriko barrutia dena.

Txikitan musika eta kantua gustuko zituen, eta Santiago Aicardi maisuarekin gitarreatzen ikasi zuen. 1943an Buenos Airesera joan zen kantuarekin saiatzera. Ostatu batean bizi izan zen, eta La Boca auzoan abesten zuen, La Rueda bolitxean, bizirauten.

Gero, sukaldari gisa lan egin zuen, baita foguista gisa ere.

Debuta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herminio Gimenezen orkestrarekin hasi zen, paraguaitar musika kantatuz eta guaranieraz. 1957an Buenos Airesko Belgrano Irratian debutatu zuen, Ramon Ayala eta Vicente Cidade anaien "el mensú" ren bere interpretazioa irrati estazioetan zabaltzea lortuz.

1961ean Cosquineko Jaialdi Nazionalaren aitzindaria izan zen, eta klasiko bat izan zen, urtez urte "Guitarra de medianoche", "Milonga para mi perro", "La guerrillera", "No sé por qué piensas tú", "Regalito" edo "Si se calla el cantor" bezalako konposizio ezagunekin.

Bere musika-konposizio ospetsuetako askok Juan Eduardo Piatelli Tucumandar poeta handiaren letrak lagundu zituzten, "Canción del perdón" edo "No quisiera quererte", besteak beste.

Afiliazio politikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Juan Domingo Perón kargutik kendu ondoren, Alderdi Komunistan afiliatu zen, Eduardo Lonardi eta Pedro Eugenio Arambururen presidentetzetan, "Alderdi Komunista loriatsukoa" zela esan ohi zuen, eta horrek konplikazioak ekarri zizkion.

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1972an "Si se calla el cantor" bere lehen film luzea filmatu zuen, Olga Zubarryrekin, esperientzia txarren ondoren abeslari batek lortutako garaipenaren inguruan.

1974an, Enrique Dawi zuzendari berak zuzenduta, La vuelta de Martín Fierro filmatu zuen, Onofre Loverorekin batera, José Hernandezen bizitzaren eta bere obraren kontakizuna.

1974an bertan, Triple A (Alianza Anticomunista Argentina) talde parapolizialaren aldetik heriotza-mehatxuak eta bonba-atentatuak jaso zituen, eta 48 ordutan herrialdea uztera behartu zuten, eta abenduan erbesteratu egin behar da, lehenik Venezuelan, gero Mexikon eta azkenik Espainian.

Diktadura militarrak bere disko guztiak desagerrarazten ditu, eta, gainera, "La guerrillera" edo "Coplera del preso" abestien zabalkundea zentsuratzen du, besteak beste. 1978ko abenduan itzuli zen, eta 1979ko urtarrilaren 20an bonba bat jarri zioten Buenos Airesko Manuel Ugarte kaleko bere etxean; Argentinan jarraitzea erabaki zuen, baina herrialdearen barruan soilik egin behar izan zituen ikuskizunak.

Demokraziaren itzulerarekin, 1983ko abenduan, telebistako errezitaldi eta aurkezpenak eskaini zituen berriro. 1989an Carlos Saúl Menem presidentearen hautagaitza babestu zuen, bere lagun pertsonala zena. Esan zion: "Carlitos, nik badakit zuk ez diguzula huts egingo", eta hortik atera zela politikari hori sustatu zuen publizitate-esaldia, baina behin baino gehiagotan Guaranyk argitu zuen ez zela menemista izan eta ez zituela babestu laurogeita hamarreko hamarkadako neurriak.

1987an "Fiesta Nacional de la Tradición Frente al Mar" jaialdian aritu zen, Miramarren (Buenos Aires probintzian).

1989an, Lujánen, Plumas Verdes izeneko finka bat erosi zuen, artistak berak bere memoria liburuan (Memorias del cantor) emandako azalpenaren arabera, horrela deitua, "Loroaren alaitasunean" geratzen delako, zuhaizti urtetsu eta fruitu-arboladi askorekin. Kantatzeko eta idazteko bere arte eta ofizioarekin jarraitu zuen, nahiz eta 2009ko urriaren 24an bere azken emanaldia eman zuen Luna Parken, baina bere karreran hogei aldiz baino gehiago beteta ikusi zuen lokal hari bakarrik agur esan zion.

2012ko otsailean tetralogia bat egin zuen bere bizitza musika moduan kontatuz Buenos Aireseko ND Ateneo Antzokian, lau kontzerturekin.

2007an El grito en la sangre filma estreinatu zen, Fernando Musak zuzendua eta Abel Ayala, Florencia Otero eta Roberto Vallejos aktoreekin batera aktore lana egiten. Filma Guaranyren Sapucay eleberrian oinarrituta dago.

2013an sari bat jaso zuen Argentinako Nazioaren Kongresutik.

2014an Konex Lifetime Achievement Award saria jaso zuen .

Heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2017ko urtarrilaren 13an hil zen, bihotz-biriketako gelditze baten ondorioz, 91 urte zituela, Lujánen zuen etxean. Bere gorpuzkiak hurrengo egunean lurperatuak izan ziren Mendebaldeko Bake Lorategian.

Diskografia (aukeraketa)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Albumak:

1957: Horacio Guarany
1958: Canta Horacio Guarany
1958: Folklore de gala
1962: Horacio Guarany
1962: Golpeando cantos
1963: Cuando el grito se hace canto
1964: Canta Martín Fierro (1964, primera edición).
1965: Pampa adentro
1965: Tajo largo
1966: El corralero
1966: Horacio Guarany canta a Martín Castro, mini álbum
1966: El grito macho de Horacio Guarany
1967: El hombre es pura arenita...
1967: ¡Viva Chile!
1968: Tierra caliente
1969: El gaucho
1970: El potro
1971: Ídolo del pueblo
1971: Siempre
1971: Hombre y cantor
1972: El poeta de la amistad y el vino
1972: El toro
1972: Si se calla el cantor, banda de sonido de la película
1973: Guitarra, vino y rosas
1973: Recital a la vida
1974: Tiempo de amor y paz
1975: Horacio Guarany en España, editado en Argentina como Volveré en un canto
1975: Tiempo de amor y paz
1977: Luche, luche, disco originalmente editado en España
1980: Aquí en mi tierra
1981: De mis viejos tiempos
1981: Memorias del viento
1982: El mundo es un pañuelo
1983: Recital
1984: Cuando estábamos lejos
1985: Recital Luna Park 1984 en vivo, álbum doble
1986: Cencerros
1986: Cuando es un criollo el que canta
1987: Por darme el gusto
1987: Canciones de amor
1988: Canciones de amor volumen II
1988: Entre gallos y medianoche
1989: De puro cantor nomás
1990: En vivo en el Ópera, álbum doble
1990: Horacio Pueblo Guarany
1992: El loco de la guerra, originalmente en casete
1993: Cantor
1995: Ídolo de multitudes
1995: La voz del pueblo
1996: Eternamente
1996: 40 años con el canto
1997: Cartas
1999: Por los siglos de los siglos cantor
2002: Canta al Paraguay
2003: Cantor de cantores
2007: Con mis amigos