Komunikazio multimodal

Komunikazio-multimodala ingurune fisiko zein birtualetan elkarrekintza modu naturaleko komunikazio gisa definitu ahal dugu, adibidez: mintzamena edo ahotsa, keinuak, begiak, mugimenduak...  Komunikazio multimodalaren helburua pertsonen eta makinen arteko elkarrekintza naturalagoa egitea da.

Gaur egun, komunikazio-multimodala ikertzen ari den eremu bat da eta muga berri bat bihurtu da komunikazioarentzat. Zailtasuna datuak eta informazioa nola moldatzen diren erabakitzea da interfaze elektroniko batek interpretatu ahal izateko eta berarekin komunikatzea ahalbidetzeko.

Mintzamena edo ahotsa, keinuak, begiak, mugimenduak... Elementuei erreparatuz, esan dezakegu tresna komunikatibo hauetako oso zati txiki bat ikertu dela, hizkuntzalaritza 2000 urtez ikertu den arren. Hizkuntzalaritzak hitzezko portaera gobernatzen duten erregelak ikertu ditu, baina gainerako modalitateak ez.

Honengatik guztiarengatik esan dezakegu interakzioa eta komunikazio multimodala jadanik gaur egun garatzen ari den eta etorkizuneko apustu bat dela.

Komunikazio multimodalaren eragina hezkuntzan

Komunikazio-modu batzuk elkarren artean artikulatzen dira, igorle baten diskurtsotik eratorritako esanahiak sortzeko. Hezkuntzaren esparruan, diskurtso multimodal horrek garrantzia hartzen du eremu organikoan, hor ematen baita hitz, keinu, jarrera, eskema, ilustrazio eta abarren truke handiena, maisuaren eta bere ikasleen artean ikasteko objektu jakin bati dagokionez.

Ikasgai zientifikoetan ikasten diren kontzeptuak ondo egituratutako edukiak dira, eta, beraz, garrantzitsua da komunikazio-modu egokienak aztertzea, aztergaiaren inguruan esanahi komun bat eraikitzeko. Horren adibide dira "uraren zikloa", "fotosintesia", "landareen ugalketa asexuala" eta abar. Elkarrekin egindako eraikuntzaz hitz egiten da; izan ere, kontzeptu jakin baten definizioan nolabaiteko adostasuna lortzeko, ikasleek parte hartzen dute, irakasleak bezala. Hau da, objektu jakin baten ulermen zientifikoko gertakarien dimentsio sozialaz edo ikaskuntzaren eraikuntza sozialaz hitz egin daiteke.

Baina, zeintzuk dira hitz egiten ari garen komunikazio-modu partikular edo modu semiotiko horiek? Testu-prozesadoreak, marrazketa- edo diseinu-aplikazioa, animazio-programak (Marquez, 2003) eta teknologia beraren garapenari esker sortzen diren beste batzuk. Hezkuntza-praktikan erabili izan den ahozko eta idatzizko hizkuntzaz gain. Aurreko moduetako bat baino gehiago eta aipatu ez diren beste batzuk ikasgelan gertatzen dira; hau da, irakasleak irakasteko erabiltzen ditu, eta ikasleek, ikasteko.

Gaur egun, modu berriak erabili behar dira ikasleak jakintzaz jabetu daitezen, ikaskuntza-giroen diseinuan IKTak erabil ditzaten. Gaur egun, funtsezkoa da irakasleak ikasleen parte-hartze aktiboa eragitea bere ikaskuntza-prozesuan, eta entzumen-, ikusmen-, ukipen- eta keinu-komunikazioa erabiltzen duten hainbat gailu baino ez dira erabiliko, interakzio hori edonondik eta edozein unetan egiteko aukerarekin. Ikaskuntza-edukiak komunikatzeko moduen aniztasun horren ekarpen garrantzitsuenera hurbiltzen ari gara. Komunikazio-modu onenak, askotarikoak, egokienak aukeratzen diren heinean, eduki jakin batzuen transferentzia- eta jabetze-maila areagotu egingo da irakaslearen eta ikasleen irudian, eta horrek ondorio garrantzitsuak izango ditu irakaskuntza- eta ikaskuntza-prozesuetan emaitza hobeak lortzeko.

Komunikazio multimodalaren eragina ikasgelako saio batean

Hezkuntzan komunikazio-multimodala txertatzeak abantaila ugari ditu irakatsi eta ikasteko prozesuan. Hori aplikatzeak prestakuntza berezia eskatzen die irakasle eta ikasleei, hura behar bezala aprobetxatu ahal izateko. Horretarako, estrategiak, plangintzan aldaketak, informazioa aurkezteko material-aniztasuna eta IKTak egoki txertatzea eskatzen dira, irakaskuntza-lanaren eta ikasleen ikaskuntzen onurarik handiena lortzea ahalbidetuko duten ezagutzak bilatu eta sortzeko.

IKTak irakaskuntzan txertatzeak eragina du ikasgelako informazioaren aurkezpenean, eta aldaketak eskatzen ditu plangintza eta tratamendu didaktikoan. Horrez gain, informazioa azkar eguneratzea errazten dute, eta klase ez-presentzialean kokatutako hainbat baliabide didaktiko aurrez aurreko klasearen osagarri gisa osatzeko aukera ematen dute. Azkenik, beharrezkoa da irakasleengan beharrezko gaikuntza lortzea, IKTak behar bezala balioztatu eta ustiatzeko.

Funtzionamendu-lengoaiak

Hauek dira komunikazio-moduak deszifratzeko estandar gisa erabiltzen diren lengoaiak:

• VoiceXML etiketa-lengoaia bat da, hitz egindako komandoak entzunez elkarri eragiteko aukera ematen dioten elkarrizketak sortzeko aukera ematen duena, ahots-sarreren bidez kontrola daitezkeenak. VoiceXML hizketa testu bihurtzeaz arduratzen da, eta horretarako, besteak beste, SRGS (Hizketa Ezagutzeko Gramatika) mekanismoak erabiltzen ditu.

• SRGSren funtzio nagusia da ahots-aplikazio batek ezagutzaile bati adieraztea zer entzun behar duen, hau da, hitzak, hitz horiek sortzen diren ereduak, hitz bakoitzaren mintzaira, etab.

• SSML, hizketaren sintesia markatzeko lengoaia, XMLn oinarritua, informazioaren irteera-prozesuaren parte da, eta bihurketa-osagai gisa funtzionatzen du, hizketa sintetikoa sortzen lagunduz. Hizkuntza honen helburu nagusia da eduki sintetizagarria duten egileei bide estandar bat eskaintzea hizketaren alderdiak kontrolatzeko, hala nola ahoskera, bolumena, tonua eta abiadura, horrela eduki sintetizatuaren kalitatea hobetuz.

• EMMA interakzio multimodaleko administrazio-sistemetan datuak trukatzeko erabiltzen den hizkuntza da. Sistema multimodal baten osagaien arteko komunikazioan erabiltzen den lengoaia arrunt moduko bat da. Sistema horren helburua da erabiltzaileengandik datozen datuen sarrera hainbat baliabidetatik integratzea eta informazioa prozesatzeko osagai aurreratuek prozesatuko duten irudikapen bakar batean prozesatzeko forma ematea.

Adibideak

Erabiltzaile batek mapa batean toki bat seinalatzen du eta esaten du: nola deitzen da gune hau? Interakzio multimodalaren sistemak La Plaza de Europa, Gijón, Principado de Asturias, España esanez erantzuten du, mapan honako testu hau erakutsiz: La Plaza de Europa, Gijón, Asturias, Espainia. Ikus ditzagun orain ekintza horretan parte hartzen duten osagaiek egindako ekintzak:

• Erabiltzailea: Seinalatu leku bat mapan eta esan, nola deitzen da gune hau?
• Ahotsa ezagutzeko elementua: Ezagutu hitzak Nola deitzen da gune hau?
• Sagua ezagutzeko elementua: Erabiltzaileak mapan adierazitako x eta y koordenatuak ezagutzen ditu.
• Hizketaren interpretazio-elementua: Nola deitzen da gune hau? hitzak barne-notazio bihurtzen ditu.
• Indikazioa interpretatzeko elementua: Erabiltzaileak adierazitako tokiaren x eta y koordenatuak barne-notazio bihurtzen ditu.
• Integrazio-elementua: Nola deitzen da gune hau? hitzen barne-notazioa x eta y koordenatuen barne-notazioarekin integratzen du.
• Interakzioaren administratzailearen elementua: Barne-notazioa saioaren objektuan gordetzen du. Eskaera datu-base baten eskaera bihurtzen du, eskaerak administratzeko sistema batera bidaltzen du eskaera, eta horrek balioa itzuliko dio: La Plaza de Europa, Gijón, Asturias, España. Bilkuraren xedean barne-notazioari emandako erantzuna gehitu du. Interakzioaren administratzaileak erantzuna barne-notazio bihurtzen du eta erantzuna sorkuntza-osagaiari bidaltzen dio.
• Sortze-elementua: Sartu inguruneko osagaian ahots-eredu grafikoak erabilgarri daudela zehazteko. Emaitza bi eredu osagarri gisa aurkeztea erabakitzen du: ahotsa eta grafikoak. Sortze-osagaiak barne-notazio bat bidaltzen du, La Plaza de Europa, Gijón, Asturias eta Espainia ahots-estiloko osagaia irudikatuz, eta barne-notazio bat bidaltzen dio grafikoen estiloko osagaiari, La Plaza de Europaren kokapena erakutsiz.
• Ahots-estiloko elementua: SSML bihurtzen du La Plaza de Europa, Gijón, Asturias, Espainia irudikatzen duen barne-notazioa.
• Grafikoen estilo-elementua: Kokapena adierazten duen barne-notazioa HTML notazio bihurtzen du Europa Plazako, Gijongo, Asturiasko eta Espainiako mapa batean.
• Ahotsa bihurtzeko elementua: SSML notazioa ahots akustiko bihurtzen du, erabiltzaileak entzun dezan.
• Grafikoen estilo-elementua: HTML notazioa ikusizko grafiko bihurtzen du, erabiltzaileak ikus ditzan.

Kanpo estekak

• Ahotsaren Ezagupena

• Datuak: Q738567
• Multimedia: Multimodal interaction / Q738567