Teilatu deskonexio

Eraikin guztiek ura eta elurra ezin hobeto husten direla ziurtatzeko, euri-urak drainatzeko sistema bat izan behar dute. Hala ez bada, denborarekin etxea edo eraikina larriki hondatuko da, behar ez diren guneetan ura metatzearen ondorioz. Horrek, azkenean, eraikinaren egitura hondatzen duten filtrazioak eta hezetasunak ekarriko ditu. Horregatik ez da zuzenki instalatutako erreten-sistema baten garrantzia gutxietsi behar. Era berean, bizitegi-loteetako euri-urak murrizteko biderik errazenetako bat teilatu deskonexioa da. Sistema horrek sabaiko jariatze-ura hartzen du, erretenetan bildu eta zuzenean kaleetara, euri-hustubideetara eta erreketara bideratzen dena, eta azalera iragazgaitzetatik lorategi-eremuetara birbideratzen du. Burubide honen arabera, jariatze-ura iturritik gertu kudeatu behar da, non eten, infiltratu, iragazi, tratatu edo berrerabili egingo den gainazal iragazgaitzetik drainatze-sistemara mugitu ahala. Teilatuen deskonexioa oso kudeaketa-praktika jasangarria da, kutsatzaileak iturritik gertu dagoen jariatze-uretan kontrolatzen dituelako.

Teilatu deskonexio sailkapenaren arabera bi deskonexio-mota onartzen dira. Lehenik, deskonexio sinplea, non loteko bizitegi-sabai, merkataritza-sabai txikiak edota bizitegi-azalera iragazgaitzak eremu iragazkorretara bideratzen diren. Bigarrenik, deskonexio alternatiboa, ondoko jariatze-ura sabairaino edo bizitegi-eremu iragazgaitz txiki bateraino murriztea eragiten duen deskonexioa.

Errendimendua

Diseinu eta mantentze egokiekin, deskonexio-aukera sinpleek jariatze-ura murrizteko tasa altu samarrak eman ditzakete. Hala ere, ez zaie mantenugaien EMC murriztea egozten. Arro espezifiko bateko gertaera baten EMC arrastatutako kutsatzailearen masa osoaren eta jariatze-uraren bolumen osoaren arteko zatitzearen emaitza da. Teilatuaren deskonexioa burutzeko, EMC eta bolumenaren murrizketa lortzen duen praktika alternatibo bat erabiltzen bada, praktika horretarako erabateko mugiarazpen-kreditu altuena teilatuaren drainatze zergadunaren eremurako erabil daiteke. Kasu batzuetan, diseinatzaileak arestian adierazitako deskonexio-praktika alternatiboetako bat erabil dezake jariatze-ura murrizteko eta mantenugaiak kentzeko, espazio-mugak edozein direla ere.

Teilatuaren deskonexioen ondorioz jariatze-ura gutxitzeak lagundu egin dezake ubidearen babes orokorra eta gunearen uholdeen kontrol-bolumena murrizten. Diseinatzaileek landutako lekuaren jariatze-ura murrizteko metodoa betetzeko kalkulu-orria erabil dezakete drainatze zergadunaren eremurako diseinuko ekaitz bakoitzerako kurba-kopuruaren doikuntza kalkulatzeko, lortutako jariatze-uraren murrizketa-mailaren arabera.

Lurrak teilatuen deskonexioan dituen ondorioak

Teilatuak deskonektatzea praktika txikia da eta zaila haren errendimendua neurtzea. Metodo hori 560 m2 gorako lote-tamaina duten merkataritza- edo bizitegi-eremuetan erabil daiteke. Edozein lurzorutan erabil daiteke. Bestalde, kontuz ibili behar da drainatze txarra duten lurzoruetan aplikatzeko, hala nola buztinetan eta lohietan. Lurzoruek zuzenean eragiten diote errendimenduari. Izan ere, espero den tratamendu gehiena jariatze-ura murriztearen ondorio da, eta horrek kutsatzaileen masa murrizten du. Lurzoru hareatsuetan, infiltrazio handia dutenetan, teilatuen deskonexioak fosforo osoa eta nitrogeno osoa % 50 murriztea espero da. Hain infiltratzaileak ez diren lurzoruetan (buztinak edo limoak, adibidez), fosforo totalaren eta nitrogeno totalaren % 25era jaisten da hori.

Horiek horrela, eskualdeko kasuen eta kasu berezien diseinu-egokitzapen desberdinak daude. Alde batetik, lursail karstikoan, 560 m2 baino gehiagoko bizitegi-lote gehienetarako teilatua deskonektatzea gomendatzen da. Bereziki, bigarren mailako mikropraktika batekin konbina badaiteke, eskala txikiko jariatze-uraren bolumena murrizteko. Deskonexioa deskargatzeko puntua gutxienez 4,6 metro luzatu behar da eraikinaren oinarrietatik. Oro har euri-uren puntu beroak ez diren toki komertzialetan ere gomendatzen da teilatupea deskonektatzea.

Beste aldetik, kostaldeko lursail lauan, kostako lautadan teilatuetarako edo beste eremu iragazgaitz batzuetarako deskonexioa egitea gomendatzen da, 560 m2 baino gehiagoko bizitegi-lote gehienetan. Jardunbide hori kostaldeko lautadarako bereziki egokia denez, agintaritzak deskonexio-praktika alternatibo baten erabilera sustatu dezake. Bereziki, bigarren mailako mikropraktika batekin konbina badaiteke, eskala txikiko jariatze-uraren bolumena murrizteko, deskonexio hutseko aztarna murrizten den bitartean. Deskonexio-korridoreak % 1eko gutxieneko malda izan behar du lehen 3 metroetan, eta maila freatikotik 0,6 metroko gutxieneko tarte bertikala.

Deskonexio sinplea

Deskonexio sinple baterako diseinu-irizpide orokorrak:

• Zorrotenaren fluxua, gutxienez 3 metroko zabalera duen deskonexio-fluxu baten gainean hedatu behar da, egituratik maldan behera hedatzen dena.
• Deskonexio sinplea, oro har, ez da gomendagarria 560 m2 baino gutxiagoko eremuetako bizitegi-loteetarako. Hala ere, loteetan deskonexioko jariatze-ura murrizteko beste aukera bat erabil daiteke (adibidez, zisterna, infiltrazioa, etab.).
• Legarrezko edo ibai-harrizko diafragma bat edo zorrotenaren irteeran onartutako fluxua banatzeko beste gailu bat instalatu behar da, fluxuak modu uniformean banatzeko fluxuaren ibilbidean zehar.
• Deskonexioa gutxieneko neurriak betetzen dituen patio-eremu batean modu seguruan bana daitekeela erabakitzen denean (hau da, fluxua nahikoa banatuta egongo da sestra-barreiagailutik harago, eta ez du baldintza gogaikarririk sortuko), ez da beharrezkoa fluxuaren ibilbidearen zeharkako sekzio zehatz bat eraikitzea.
• Deskonexio sinplea eraikuntzaren ondorengo edozein lurzoru hidrologikotan erabil daiteke. Hala ere, kontuan hartu behar da lurzoruen higagarritasuna. Gainera, c edo d lurzoru-taldeetarako, deskonexioko jariatze-ura murrizteko beste jardunbide batzuk erabil daitezke.
• Deskonexio sinpleko ibilbide bat mantentzeak, oro har, belarra edo paisaia modu tradizionalean mantentzea dakar. Kasu batzuetan, deskonexio sinple baten jariatzea ingurune naturalago batera joan daiteke, nahasmendurik gabe, mantentze-beharra murriztuz edo ezabatuz.

Deskonexio alternatiboa

Lurzorua ongarritzeko aldatutako iragazketa-ibilbidea

Konpost-zuzenketak sartzeak euri-uren diseinuaren zehaztapena bete behar du, eta diseinu-elementu hauek izan behar ditu:

• Zorrotenaren fluxua egituratik behera maldan hedatzen den 3 metroko zabalerako fluxu-bide baten gainean zabaldu behar da.
• Konposta aldatuta duen iragazkiaren ibilbideak 3 metro zabal eta 6 metro luze izan behar ditu gutxienez deskonexio-fluxu luzeenaren ibilbidearen barruan.
• Legarrezko edo ibai-harrizko diafragma bat edo zorrotenaren irteeran onartutako fluxua banatzeko beste gailu bat instalatu behar da, fluxuak iragazkiaren ibilbidean zehar uniformeki banatzeko.
• Oro har, zerrendak inguruko lur-eremua baino beherago egon behar du, fluxua iragazkiaren ibilbidean mantentzeko. Antzera, iragazkiaren ibilbidearen fluxu-eremua eta deskonexio-fluxuaren ibilbide handiena nibelatuta egon behar dira fluxuaren kontzentrazioa moteltzeko.
• Iragazkiaren ibilbidearen barruan erabili 0,05-0,1 metroko ongarria eta landu 0,15-0,25 metroko sakoneraraino.

Putzu lehorrak eta frantziar hustubideak (mikroiragazketa)

Lurraren ezaugarrien arabera, sabaiko jariatzea sakonera gutxiko putzu lehor batean edo frantziar hustubide batean infiltratu daiteke. Deskonexio alternatibo horretarako diseinuak mikroiragazketa-baldintzak bete behar ditu, euri-uren diseinuaren zehaztapenean deskribatzen den bezala. Putzu lehor baten edo frantziar hustubidearen erabilpena, lurperatutako soto baten edo amaitutako solairu baten ondoan, kontu handiz diseinatu eta koordinatu behar da egitura iragazgaizteko sistemarenekin (zimendatze-hustubideak, etab.), edo erabat saihestu.

Oro har, mikro iragazketako eremuek zergapeko sabaiaren eremuaren % 3rainoko azalera beharko dute. Tokian bertan proba bat egin behar da, iragazketarako zoruak egokiak diren jakiteko. Mikroiragazketa-instalazioa pasabide hedatuan edo euri-uren zortasunean kokatzea gomendatzen da, mantentze-lanetarako bertara erraz iritsi ahal izateko.

DISEINU-FAKTOREA	MIKROINFILTRAZIO-DISEINUA
Tratatutako sabaiaren eremua	23-232 m2
Ohiko praktikak	Putzu lehorrak eta frantziar hustubideak
Gomendatutako gehieneko sakonera	0,9 m
Lurzoruaren gutxieneko infiltrazio-tasa	0,0127 m/h
Behaketa-putzua	Ez
Aurretratamendu mota	Kanpokoa (hostodun pantailak, belar-tira, etab.)
Beharrezko burua	Nominala
Eskatutako lurzoru-proba	0,3-0,9 m
Eraikuntzako gorabeherak	3 m

Rain Gardens eta Front Yard Bioretention (MicroBioretention)

Lurzoruaren propietateen arabera, sabaiko jariatzea sakonera gutxiko bioebakuntza-eremu batetik iragaz daiteke. Aukera honetarako diseinuak mikrobiorretentzio (edo Rain Garden) baldintzak bete behar ditu.

Zenbait egoitza-aplikaziotarako, aurreko, alboko edota atzeko patioaren biorretenzioa aukera erakargarria izan daiteke. Biorretenzio modu horrek sabaiko jariatze-ura, soropila eta erdiko dentsitate txikiko bizitegi-loteen sarrerako bidea harrapatzen ditu, etxearen eta euri-urak bideratzeko lehen sistemaren arteko eremu deprimituan. Mikrobioerresistentzia edo euri-lorategia drainatze-sistemara konektatzen da beheko drainatzearekin, beharrezkoa bada. Sabaiko liderretik garraio-sistemara bitarteko erorketa aprobetxatzea da kontzeptua. Birorretentzio korridoreak gutxienez 20 oineko fluxu efektiboko luzera izan behar du. Urmaelaren eremuak soropilezko estalkia edo lorategia izan dezake, jabearen lehentasunaren arabera. Lurzoru-konpostarekin aldatutako iragazki baten gainean mikro-biorretenzioa erabiltzearen abantaila da biorretentzioak kutsatzaileak ezabatzeko ematen duen kreditu gehigarria.

DISEINU-FAKTOREA	MIKROINFILTRAZIO-DISEINUA
Tratatutako sabaiaren eremua	93 m2
Sarrera mota	Sabaiko liderra edo hosto-fluxua
Lurzoruaren gutxieneko infiltrazio-tasa	5,5-7,3 m
Behaketa-putzua	Ez
Eskatutako lurzoru-proba	0,3-0,9 m
Eraikuntzako gorabeherak	3 m

Euri-tangak eta zisternak

Deskonexio-modu horrek euri-uren diseinuaren zehaztapenean deskribatutako diseinu-baldintzak bete behar ditu. Diseinu jakin baterako benetako jariatze-uraren murrizketa-tasa diseinu-kalkuluaren orria erabiliz zehaztu daiteke. Euri-tanke eta zisternetarako jariatze-ura murrizteko tasak biltzeko ahalmenaren araberakoak dira, baita ekaitzen artean ura ateratzeko ahalmenaren araberakoak ere, edateko ur gisa, ur gris gisa edo ureztatzeko ur gisa berrerabiltzeko. Gailu guztiek gainezkatze-eremu egokia izan behar dute, muturreko fluxuak hurrengo tratamendu-praktikara edo euri-urak bideratzeko sistemara bideratzeko.

Euri-uren landakaria (hiri-bioatxikipena)

Zimenduetarako loreontziak aukera baliagarria dira teilatuko jariatze-ura deskonektatzeko eta tratatzeko, batez ere eremu ultraurbanoetan. Loreontzi konfinatuak dira, jariatze-ura lurzoru-ohe batean biltegiratzen edota iragazten dutenak, jariatze-uren bolumena eta karga kutsatzaileak murrizteko. Euri-uren loreontziek paisajismo estetikoaren ezaugarri bat eta euri-urak tratatzeko modu funtzional bat konbinatzen dituzte. Euri-uretako loreontziek, oro har, alboko teilatu-hegaletako zorrotenen jariatze-ura jasotzen dute, eta lehorte- eta uholde-garaiekiko toleranteak diren landareekin loratzen dira. Euri-urak ereiteko makinen oinarrizko bi diseinu-aldaketak iragazketa-ereitea eta iragazkidun ereitea dira.

Iragazteko ereindako makina batek teilatuko jariatze-ura lurrean zehar iragazten du ereiteko makinan, eta, ondoren, ereiteko makinaren azpiko lurzoruetan iragazten du. Gomendatutako gutxieneko sakonera 0,6 metrokoa da, eta arkitektura kontuek zehaztutako forma eta luzera izan behar ditu. Ereiteko makinak tamaina egokia izan behar du, gutxienez 0,01 metroko jariatze-ura aldi baterako ereiteko makinaren ohe gaineko andel batean biltzeko. Infiltrazio-loreontziak eraikin batetik gutxienez 3 metrora jarri behar dira, uholdeak edo sotoan filtrazioek eragindako kalteak saihesteko.

Iragazkia duen loreontzi batek estaldura iragazgaitza du behealdean. Loreontziaren gutxieneko sakonera 0,46 metrokoa da, kontsiderazio arkitektonikoek zehaztutako forma eta luzerarekin. Jariatzea loreontziko ohearen gainean dagoen biltegi batean biltegiratzen da aldi baterako. Gainezkatze-hodiak jariatze-ura deskargatzeko instalatzen dira, geldialdiaren gehieneko sakonera gainditzen denean, ura loreontziaren albotik isuri ez dadin. Gainera, lurpeko drainadura erabiltzen da jariatze-ura euri-uren estolderia-sistemara eramateko. Iragazkia duen ereingailu bat autonomoa denez eta lurrean infiltratzen ez denez, eraikin baten ondo-ondoan jar daiteke.

Loreontzi guztiak lurraren mailan edo zoruaren gainean jarri behar dira. Harrapatutako jariatzea ekaitz baten ondorengo lau orduetan drainatzea ahalbidetzen duen tamaina izan behar dute. Landare-materialek baldintza hezeak eta urtaroen arabera lehorrak jasateko gai izan behar dute. Landaketa-bitartekoek gutxienez orduko 0,05 metroko infiltrazio-tasa izan behar dute. Loreontziaren beheko aldeko hareak eta legarrak orduko 0,13 metroko infiltrazio-tasa izan behar dute gutxienez. Lorontzia harriz, hormigoiz, adreiluz, egurrez edo beste material iraunkorrez eraiki daiteke. Zur tratatua erabiltzen bada, kontuz ibili behar da metalak eta kreosota ez daitezen ereiteko makinatik kanpo iragazi.

Kanpo estekak

• Datuak: Q3427027
• Multimedia: Green infrastructure / Q3427027