1906

1906. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa
Urteak	1903  • 1904  • 1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1906 MCMVI
Ab urbe condita	2659
Armeniar egutegia	1355 ԹՎ ՌՅԾԵ
Bahá'í egutegia	62 – 63
Bengaliar egutegia	1313
Berber egutegia	2856
Egutegi budista	2450
Myanmarko egutegia	1268
Bizantziar egutegia	7414 – 7415
Koptoen egutegia	1622 – 1623
Etiopiar egutegia	1898 – 1899
Hebrear egutegia	5666 – 5667
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1962 – 1963
Shaka Samvat	1828 – 1829
Kali Yuga	5007 – 5008
Iraniar egutegia	1284 – 1285
Islamiar egutegia	1323 – 1324
Japoniar egutegia	Meiji 39 (明治39年)
Korear egutegia	4239
Thailandiar eguzki egutegia	2449
Holozeniar egutegia	11906

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Martxoaren 10 – Lenstik gertu Europako meatze-istripurik larriena izan zen, 1.099 hildako eragin zituena.
• Apirilaren 18a – 7,9 graduko magnitudea zeukan lurrikara batek San Francisco (Kalifornia) hiria astindu zuen eta 3.000 pertsona inguru hil zen horren ondorioz.
• Maiatzaren 31n, Mateu Morral i Roca anarkista kataluniarrak Espainiako Errege Alfontso XIIIaren eta Viktoria Eugenia Battenbergekoaren aurkako atentatua egin zuen Madrilen. Bikotea bizirik atera zen baina erasoan 25 pertsona hil ziren.

Zientzia eta teknologia

• Azaroaren 3a – Alzheimer gaixotasuna zuen lehen kasua agertu zen.

Kirolak

• 1906ko Tartekatutako Jokoak (Atenas, Grezia; apirilaren 22a – maiatzaren 2a). Orduan Olinpiar Jokotzat hartu bazuten ere, egun ez dira Nazioarteko Olinpiar Batzordeak onartuak. Lehendabiziko tartekatutako Joko hauek ez ziren berriro ospatuak izan.

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 1a – Giovanni D'Anzi, italiar musikari eta abeslaria (h. 1974).
• Urtarrilaren 3a – Werner Weber, alemaniar matematikaria (h. 1975).
• Urtarrilaren 8a – Serge Poliakoff, errusiar-frantziar margolaria (h. 1969).
• Urtarrilaren 11 – Higinia Luz Goñi Aiestaran, nazien kontrako Frantziako erresistentzian parte hartu zuen nafar emakumezkoa (h. 1943).
• Urtarrilaren 11 – Albert Hofmann, suitzar kimikaria, LSDaren eraginak aztertu, kontsumitu eta sintetizatu zituelako ezaguna (h. 2008).
• Urtarrilaren 12a – Emmanuel Levinas, lituaniar-frantziar filosofoa (h. 1995).
• Urtarrilaren 13a – Zhou Youguang, txinatar bankari, hizkuntzalari, hizkuntzalari, sinologo eta argitaratzailea, mandarineraren transliterazioa egiteko sistemaren asmatzailea eta 111 urte bizi izandakoa (h. 2017).
• Urtarrilaren 15a – Aquilino Izagirre, Zepai, gipuzkoar bertsolaria (h. 1971).
• Urtarrilaren 20a – Aristoteles Onassis, XX. mendeko greziar ontzigintzako enpresaburu ospetsuena eta bere garaiko gizon aberatsena (h. 1975).
• Urtarrilaren 21a – Igor Moiseiev, errusiar dantzaria eta koreografoa (h. 2007).
• Urtarrilaren 22a – Robert E. Howard, estatubatuar idazlea, Ezpata eta sorginkeria azpigeneroaren aitatzat joa (h. 1936).
• Urtarrilaren 26a – Andima Ibinagabeitia, elantxobetar idazlea eta itzultzailea (h. 1967).
• Urtarrilaren 28a – Constancia de la Mora, espainiar aristokrata eta komunista (h. 1950).

Otsaila

• Otsailaren 4a – Dietrich Bonhoeffer, alemaniar teologo protestantea (h. 1945).
• Otsailaren 4a – Nicholas Georgescu-Roegen, errumaniar matematikari, estatistikari eta ekonomialaria (h. 1994).
• Otsailaren 4a – Clyde Tombaugh, Pluton planeta nanoa aurkitu zuen estatubatuar astronomoa (h. 1997).
• Otsailaren 5a – Mariano Cañardo, euskal txirrindularia (h. 1987).
• Otsailaren 5a – John Carradine, estatubatuar aktorea (h. 1988).
• Otsailaren 7a – Oleg Antonov, sobietar hegazkin diseinatzailea, Antonov hegazkinen eraikitzaile nagusia (h. 1984).
• Otsailaren 7a – Pu Yi, Azken Enperadorea, Txinako nahiz Qing dinastiako azken enperadorea (h. 1967).
• Otsailaren 8a – Henry Roth, estatubatuar eleberrigilea (h. 1995).
• Otsailaren 10a – Lon Chaney Jr., estatubatuar aktorea (h. 1973).
• Otsailaren 10a – Jazinto Rivas, Elgeta, euskal trikilaria (h. 1964).
• Otsailaren 11 – Jesus Izagirre, euskal herritar futbolari eta pilotaria (h. 1992).
• Otsailaren 15a – Shigemaru Takenokoshi, japoniar futbolaria (h. 1980).
• Otsailaren 16a – Vera Mentxik, errusiar-txekiar-brinainiar xake jokalaria, emakumezkoen lehenengo munduko xake txapelduna (h. 1944).
• Otsailaren 18a – Hans Asperger, Asperger sindromea izendatzen duen austriar pediatra, eugenesista, mediku teorikoa eta mediku irakaslea (h. 1980).

Martxoa

• Martxoaren 1a – Phạm Văn Đồng, Ipar Vietnamgo lehen ministroa (h. 2000).
• Martxoaren 3a – Artur Lundkvist, suediar idazlea (h. 1991).
• Martxoaren 5a – Pál Teleki, hungariar futbolaria (h. 1985).
• Martxoaren 8a – Francisco Cepeda, euskal txirrindularia (h. 1935).
• Martxoaren 9a – Luisa Esteso, espainiar aktore komikoa, vedette, kupletista eta enpresaburua (h. 1986).
• Martxoaren 12a – Jose Artetxe, euskal idazlea (h. 1971).
• Martxoaren 16a – Francisco Ayala, espaniar idazlea (h. 2009).
• Martxoaren 18a – Maximino Castiñeiras, galiziar poeta eta politikaria (h. 1992).
• Martxoaren 19a – Adolf Eichmann, alemania Naziko SSetako goi-mailako ofiziala, Holokaustoaren arduradun zuzenetako bat (h. 1962).
• Martxoaren 30a – Erika Groth-Schmachtenberger, alemaniar argazkilaria (h. 1992).
• Martxoaren 31 – Sin-Itiro Tomonaga, japoniar fisikaria, 1965eko Fisikako Nobel Saria (h. 1979).

Apirila

• Apirilaren 4a – Yasuo Haruyama, japoniar futbolaria (h. 1987).
• Apirilaren 9a – Rafaela Aparicio, espainiar aktorea (h. 1996).
• Apirilaren 9a – Catalina Valls, mallorcar antzerki-aktore, antzerki-zuzendari eta idazlea (h. 1999).
• Apirilaren 9a – Victor Vasarely, hungariar-frantziar margolaria (h. 1997).
• Apirilaren 13a – Samuel Beckett, irlandar idazle, kritikari eta olerkaria, 1969ko Literaturako Nobel Saria (h. 1989).
• Apirilaren 13a – Gabriel Ramanantsoa, Madagaskargo 2. presidentea (h. 1979).
• Apirilaren 14a – Faisal Saudi Arabiakoa, Saudi Arabiako erregea (h. 1975).
• Apirilaren 15a – Pedro Basaldua, bizkaitar idazle eta politikaria (h. 1985).
• Apirilaren 16a – Plazido Muxika, gipuzkoar hiztegigilea, euskal idazlea eta jesulaguna (h. 1982).
• Apirilaren 22a – Eddie Albert, estatubatuar aktorea (h. 2005).
• Apirilaren 26a – Juan Thalamas Labandibar, gipuzkoar apaiza, filosofo, idazle, poeta eta soziologoa (h. 1981).
• Apirilaren 27a – Tomás López Sellés, nafar etnologoa, monumentu megalitikoetan aditua (h. 1976).
• Apirilaren 28a – Anthony Accardo, estatubatuar mafiosoa (h. 1992).
• Apirilaren 28a – Kurt Gödel, austria-hungariar matematikari, logiko eta filosofoa, historiako logikari garrantzitsuenetakotzat joa (h. 1978).
• Apirilaren 29a – Nino Nanetti, italiar komunista (h. 1937).

Maiatza

• Maiatzaren 3a – Mary Astor, estatubatuar aktorea (h. 1987).
• Maiatzaren 3a – René Huyghe, frantziar arte-historialaria (h. 1997).
• Maiatzaren 3a – Pierre Vilar, frantziar historialari eta hispanista (h. 2003).
• Maiatzaren 6a – Maruxa Villanueva, galiziar abeslaria eta aktorea (h. 1998).
• Maiatzaren 8a – Roberto Rossellini, italiar zinema zuzendaria (h. 1977).
• Maiatzaren 11 – Kent Taylor, estatubatuar aktorea (h. 1987).
• Maiatzaren 15a – Humberto Delgado, portugaldar militar eta politikaria (h. 1965).
• Maiatzaren 16a – Alfred Pellan, kanadar margolaria, marrazkigilea eta dekoratzailea, Kanadako artistarik garrantzitsuenetako bat (h. 1988).
• Maiatzaren 17a – Juan Pablo Lojendio, gipuzkoar noble eta diplomazialaria (h. 1973).
• Maiatzaren 16a – Arturo Uslar Pietri, venezuelar ekonomista, politikari eta idazlea (h. 2001).
• Maiatzaren 18a – Marcelino Juaristi, Atano IV.a, gipuzkoar esku pilotaria (h. 1986).
• Maiatzaren 20a – Balendin Enbeita, bizkaitar bertsolari eta euskal idazlea (h. 1986).
• Maiatzaren 21a – Nii Amaa Ollennu, Ghanako presidentea (h. 1986).
• Maiatzaren 26a – Harry Hammond Hess, estatubatuar geologo eta militarra, plaken tektonikaren teoriaren sortzaileetako bat (h. 1969).
• Maiatzaren 26a – Pedro Sarriegi, euskal idazle eta antzerkigilea (h. 1968).
• Maiatzaren 28a – Elbira Zipitria, gipuzkoar maistra, ikastolen sortzaileetarikoa, euskararen sustatzaile eta emakumeak baztertzearen kontrako borrokalaria (h. 1982).
• Maiatzaren 29a – Max Cosyns, belgikar zientzialari eta esploratzailea, euskal espeleologiaren aintzindarietako bat (h. 1998).
• Maiatzaren 29a – T. H. White, ingeles eleberrigilea (h. 1964).

Ekaina

• Ekainaren 2a – Carlo Scarpa, veneziar arkitektoa (h. 1978).
• Ekainaren 3a – Joséphine Baker, estatubatuar-frantziar dantzari eta abeslaria (h. 1975).
• Ekainaren 5a – Eraldo Monzeglio, italiar futbolaria (h. 1981).
• Ekainaren 6a – Junio Valerio Borghese, italiar militarra eta politikaria (h. 1974).
• Ekainaren 6a – Achille Chavée, belgikar poeta (h. 1969).
• Ekainaren 10a – Jorge Icaza, ekuadortar eleberrigilea (h. 1978).
• Ekainaren 13a – Bruno de Finetti, italiar matematikari eta estatistikaria (h. 1985).
• Ekainaren 13a – Antonia Salaberria, gipuzkoar erraketista (h. 2000).
• Ekainaren 15a – Léon Degrelle, Belgikako eskuin muturreko buruzagia eta Waffen SS guda-talde nazien valoniar ofiziala (h. 1994).
• Ekainaren 15a – Julio Gurpide, nafar idazlea (h. 2002).
• Ekainaren 18a – Manuel Granell, espainiar saiakeragile eta kritikaria (h. 1993).
• Ekainaren 19a – Ernst Chain, germano-britainiar biokimikaria, 1945eko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1979).
• Ekainaren 20a – Amada López Meneses, galiziar historialari eta ikertzailea.
• Ekainaren 21a – Lluís Maria Millet, kataluniar musikaria (h. 1990).
• Ekainaren 22a – Juan Errazquin, gipuzkoar futbolaria (h. 1931).
• Ekainaren 22a – Billy Wilder, austriar-estatubatuar film gidoigile, zuzendari eta ekoizlea (h. 2002).
• Ekainaren 23a – Wolfgang Koeppen, alemaniar idazlea (h. 1996).
• Ekainaren 26a – Edward Akufo-Addo, Ghanako presidentea (h. 1979).
• Ekainaren 26a – Estrellita Castro, espainiar abeslari eta aktorea (h. 1983).
• Ekainaren 28a – Maria Goeppert-Mayer, poloniar fisikaria, 1963ko Fisikako Nobel Saria (h. 1972).
• Ekainaren 30a – Anthony Mann, estatubatuar zinema zuzendari eta aktorea (h. 1967).
• Ekainaren 30a – Tribhuvan Nepalgoa, Nepalgo erregea (h. 1955).

Uztaila

• Uztailaren 1a – Jean Dieudonné, frantziar matematikaria, Bourbaki taldearen sortzaileetariko bat (h. 1992).
• Uztailaren 2a – Hans Bethe, alemaniar-estatubatuar fisikaria, 1967ko Fisikako Nobel Saria (h. 2005).
• Uztailaren 3a – George Sanders, britainiar aktorea (h. 1972).
• Uztailaren 4a – Ismael Quiles, espainiar filosofoa (h. 1993).
• Uztailaren 6a – Colette Audry, frantziar idazle, antzerkigile, irakasle, eleberrigile, gidoilari eta literatura kritikoa (h. 1990).
• Uztailaren 7a – William Feller, kroaziar-estatubatuar matematikaria, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena (h. 1970).
• Uztailaren 8a – Philip Johnson, estatubatuar arkitektoa (h. 2005).
• Uztailaren 18a – Clifford Odets, estatubatuar antzezle eta antzerkigilea (h. 1963).
• Uztailaren 23a – Vladimir Prelog, kroaziar-suitzar kimikaria eta unibertsitateko irakaslea, 1975eko Kimikako Nobel Saria (h. 1998).
• Uztailaren 25a – Irène Hamoir, belgikar poeta, saiakeragile eta artista, Belgikako surrealismoaren pertsonalitate garrantzitsuenetarikoa (h. 1994).
• Uztailaren 26a – Iokin Zaitegi, arrasatear apaiz, idazle, itzultzaile eta irakaslea (h. 1978).
• Uztailaren 28a – Luis Arellano, euskal abokatu eta politikaria (h. 1969).
• Uztailaren 30a – Ramon Murua, gipuzkoar idazlea (h. 1983).
• Uztailaren 30a – Mario Quintana, brasildar poeta (h. 1994).

Abuztua

• Abuztuaren 3a – Alexandre Trauner, frantziar zinema-dekoratzailea (h. 1993).
• Abuztuaren 4a – Maria Jose Belgikakoa, Italiako erregina ezkontidea (h. 2001).
• Abuztuaren 5a – John Huston, estatubatuar zinema gidoilaria eta zuzendaria (h. 1987).
• Abuztuaren 7a – Nelson Goodman, estatubatuar filosofoa (h. 1998).
• Abuztuaren 14a – Justo Pastor, bizkaitar ingeniari eta unibertsitateko irakaslea, Bilboko Unibertsitatearen hirugarren errektorea (h. 1986).
• Abuztuaren 15a – Ignacio María Barriola, gipuzkoar sendagilea (h. 1998).
• Abuztuaren 16a – Frantzisko Josef II.a Liechtensteingoa, Liechtensteingo Printzerriko printzea eta estatuburua (h. 1989).
• Abuztuaren 16a – Edward Ochab, Poloniako estatuburua (h. 1989).
• Abuztuaren 17a – Marcello Caetano, Portugalgo lehen ministroa (h. 1980).
• Abuztuaren 18a – Marcel Carné, frantziar zinemagilea (h. 1996).
• Abuztuaren 18a – Ladislao Vajda, hungariar jatorriko espainiar zinemagilea (h. 1965).
• Abuztuaren 24a – Boris Kaufman, errusiar jatorriko argazki-zuzendaria (h. 1980).
• Abuztuaren 26a – Albert Bruce Sabin, poloniar-estatubatuar sendagilea eta mikrobiologoa (h. 1993).
• Abuztuaren 28a – John Betjeman, ingeles olerkari, idazle eta telebistako aurkezlea (h. 1984).
• Abuztuaren 30a – Joan Blondell, zinemako eta telebistako estatubatuar aktorea (h. 1979).
• Abuztuaren 30a – Olga Taussky-Todd, austriar matematikaria, zenbakien teorian eta matrizeen teorian aditua (h. 1995).

Iraila

• Irailaren 1a – Joaquín Balaguer, Dominikar Errepublikako presidentea (h. 2002).
• Irailaren 1a – Luis Urkiri, gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (h. 1979).
• Irailaren 4a – Max Delbruck, estatubatuar biologoa, 1969ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1981).
• Irailaren 4a – Luis Marín, gipuzkoar futbolaria (h. 1974).
• Irailaren 6a – Luis Federico Leloir, frantziar-argentinar biokimikaria, 1970eko Kimikako Nobel Saria (h. 1987).
• Irailaren 6a – Max Müller, alemaniar filosofoa (h. 1994).
• Irailaren 9a – Pietro Francisci, italiar zinemagilea (h. 1977).
• Irailaren 15a – Jacques Becker, frantziar zinema zuzendari eta gidoilaria (h. 1960).
• Irailaren 16a – Jack Churchill, britainiar teniente kolonela (h. 1996).
• Irailaren 17a – Junius Richard Jayawardene, Sri Lankako presidentea (h. 1996).
• Irailaren 18a – Jose Ramon Erauskin, gipuzkoar bertsolari eta idazlea.
• Irailaren 22a – Ilse Koch, Ameriketako Estatu Batuetako Indar Armatuek eipatu zuten lehen nazi esanguratsua (h. 1967).
• Irailaren 24a – Juan Modesto, espainiar militarra (h. 1969).
• Irailaren 24a – Joxe Migel Zumalabe, gipuzkoar matematikari, irakasle, aparejadore, lexikografo, euskaltzale eta pintorea (h. 1992).
• Irailaren 25a – Jose Figueres Ferrer, Costa Ricako presidentea (h. 1990).
• Irailaren 25a – Dmitri Xostakovitx, sobietar konpositorea (h. 1975).
• Irailaren 27a – William Empson, britainiar poeta eta literatura-kritikaria (h. 1984).
• Irailaren 27a – Jim Thompson, estatubatuar eleberri, istorio motz eta gidoi idazlea (h. 1977).
• Irailaren 28a – Mari Carmen Prendes, espainiar aktorea (h. 2002).
• Irailaren 30a – Mireille Hartuch, frantziar abeslaria, konpositorea eta aktorea (h. 1996).

Urria

• Urriaren 1a – Ángel Salas, bizkaitar hegazkinlaria, Gerra Zibil garaian aparteko hegazkinlari izandakoa (h. 1994).
• Urriaren 4a – Mary Celine Fasenmyer, estatubatuar matematikaria (h. 1996).
• Urriaren 4a – Alice Stewart, britainiar mediku eta epidemiologoa (h. 2002).
• Urriaren 6a – Janet Gaynor, estatubatuar aktore eta margolaria (h. 1984).
• Urriaren 9a – Léopold Sédar Senghor, Senegalgo lehenbiziko presidentea (h. 2001).
• Urriaren 10a – Paul Creston, estatubatuar musikagilea (h. 1985).
• Urriaren 10a – R. K. Narayan, indiar eleberrigilea (h. 2001).
• Urriaren 14a – Hannah Arendt, judu jatorriko politika ikertzaile alemaniarra (h. 1975).
• Urriaren 16a – Dino Buzzati, italiar idazle, margolari eta kazetaria (h. 1972).
• Urriaren 17a – Luis Maria Uribe, Volea, bizkaitar futbolaria (h. 1994).
• Urriaren 18a – Lucas Alberdi, euskal herritar eskultore eta margolaria, damaskinatugintzan aditua (h. 1992).
• Urriaren 18a – James Brooks, estatubatuar margolaria (h. 1992).
• Urriaren 26a – Primo Carnera, italiar boxeolaria (h. 1967).
• Urriaren 27a – Peter Blume, estatubatuar margolaria (h. 1992).
• Urriaren 28a – Xosé Filgueira Valverde, galiziar idazle eta historialaria (h. 1996).
• Urriaren 28a – Ramon Rubial, bizkaitar politikari sozialista, Eusko Kontseilu Nagusikoko lehenengo Presidentea (h. 1999).
• Urriaren 29a – Fredric Brown, estatubatuar eleberrigilea (h. 1972).
• Urriaren 30a – Giuseppe Farina, italiar auto-gidaria eta 1 Formula lehen munduko txapelduna (h. 1966).
• Urriaren 31 – Jose Maria Iribarren, nafar abokatu, kazetari, hiztegigile, paremiologo eta idazlea (h. 1971).

Azaroa

• Azaroaren 1a – Maria Bengoetxea, Maria Txindurri, bizkaitar euskaltzalea (h. 2006).
• Azaroaren 2a – Luchino Visconti, italiar antzerki eta zinema zuzendaria (h. 1976).
• Azaroaren 5a – Francisco Gorritxo, bizkaitar politikari abertzalea (h. 1993).
• Azaroaren 5a – Fred Lawrence Whipple, estatubatuar astronomoa (h. 2004).
• Azaroaren 6a – Emma Lehmer, errusiar-estatubatuar matematikaria (h. 2007).
• Azaroaren 8a – Klaudio Gallastegi, bizkaitar apaiz eta idazlea (h. 1988).
• Azaroaren 8a – Severiano Goiburu, euskal herritar futbolari eta pilotaria (h. 1982).
• Azaroaren 8a – H. C. Hansen, Danimarkako lehen ministroa (h. 1960).
• Azaroaren 9a – Enrique Moreno Plaza, espainiar merkataritzarako-itsasgizona, Matxitxakoko itsas guduan Nabarra bouaren kapitaina (h. 1937).
• Azaroaren 9a – Concha Peña Pastor, espainiar irakaslea, hizlaria, idazlea eta politikaria (h. 1960).
• Azaroaren 11 – Georg Aumann, alemaniar matematikaria (h. 1980).
• Azaroaren 12a – Pedro Bidagor, gipuzkoar arkitekto eta hirigilea(h. 1996).
• Azaroaren 13a – Wan Rong, Txinako nahiz Qing dinastiako azken enperatriza (h. 1946).
• Azaroaren 14a – Louise Brooks, estatubatuar flapper, aktore eta dantzaria (h. 1985).
• Azaroaren 14a – Suzanne Eisendieck, inpresionismo osteko alemaniar margolaria (h. 1998).
• Azaroaren 16a – Henri Charrière, frantziar gaizkile eta idazlea (h. 1973).
• Azaroaren 17a – Soichiro Honda, japoniar enpresaburua, Honda motor-enpresaren sortzailea (h. 1991).
• Azaroaren 17a – Mario Soldati, italiar zinemagile eta idazlea (h. 1999).
• Azaroaren 18a – Klaus Mann, alemaniar idazlea (h. 1949).
• Azaroaren 18a – George Wald, estatubatuar biokimikaria, 1967ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1997).
• Azaroaren 29a – Roman Karmen, sobietar zinemagilea, zinemagintzaren historiako dokumentalgile handienetakoa (h. 1978).
• Azaroaren 29a – Rodrigo Vivar, espainiar magistratu eta politikaria, Bizkaiko gobernadore zibila (h. 1991).
• Azaroaren 30a – John Dickson Carr, estatubatuar detektibe-eleberrien idazlea (h. 1977).
• Azaroaren 30a – Matilde Zapata, La Región egunkariko zuzendaria (h. 1938).

Abendua

• Abenduaren 5a – Willard Van Dyke, estatubatuar argazkilaria eta zinemagilea (h. 1986).
• Abenduaren 6a – Marian Spychalski, Poloniako estatuburua (h. 1980).
• Abenduaren 9a – Grace Hopper, Amazing Grace, estatubatuar zientzialaria eta matematikaria, historiako lehen konpiladorearen egilea (h. 1992).
• Abenduaren 11 – Birago Diop, frantsesezko senegaldar idazlea (h. 1989).
• Abenduaren 11 – Gloria Zubia, bizkaitar abertzalea eta euskaltzalea (h. 1987).
• Abenduaren 13a – Ignacio María Alkorta, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1967).
• Abenduaren 13a – Laurens Van der Post, hegoafrikar idazlea (h. 1996).
• Abenduaren 15a – Edmond Debeaumarché, frantziar postaria, Bigarren Mundu Gerran erresistentzian ibilitakoa (h. 1959).
• Abenduaren 18a – Espe Alegria, eusko-estatubatuar irakasle eta irrati-esataria (h. 1991).
• Abenduaren 18a – Ferdinand Alquié, frantziar filosofoa (h. 1985).
• Abenduaren 19a – Leonid Brezhnev, Sobietar Batasuneko burua (h. 1982).
• Abenduaren 19a – Txomin Jakakortajarena, euskal idazlea, itzultzailea, apaiza eta erlezaina (h. 1993).
• Abenduaren 21a – Ebba Amfeldt, daniar aktorea (h. 1974).
• Abenduaren 24a – James Hadley Chase, ingeles thriller-idazlea (h. 1985).
• Abenduaren 25a – Martin Glaessner, txekiar geologo eta paleontologoa, Kanbriarraurreko fosilekin egindako lanarengatik ezaguna (h. 1989).
• Abenduaren 25a – Ernst Ruska, alemaniar fisikaria, 1986ko Fisikako Nobel Saria (h. 1988).
• Abenduaren 29a – Jacques de Menditte, zuberoar politikaria, Mendikotako alkatea (h. 1995).
• Abenduaren 30a – Carol Reed, ingeles zinema zuzendaria (h. 1976).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Bartolo Aierbe, gipuzkoar bertso-jartzailea eta idazlea (h. 1997).
• Félix Urtubi, Espainiako Aireko Armadako bizkaitar hegazkinlaria, Espainiako Gerra Zibilean Errepublikaren alde borrokatu zena (h. 1936).
• Joaquín Iturri, euskal txirrindularia.
• Juan Mari Salegi, Kortatxo, gipuzkoar bertsolaria (h. 1971).
• Martin Jose Mugiro, nafar atleta eta futbolaria (h. 1983).
• Assumpció Puigdelloses Vila, kataluniar errepublikanoa (h. 1939).
• Jose Lipperheide, alemaniar jatorriko bizkaitar finantza-gizona (h. 1986).
• Douglas McGregor, estatubatuar kudeaketa aditua, X eta Y teoriak plazaratzeagatik ezaguna (h. 1964).
• Ismael Quiles, espainiar filosofoa (h. 1993).
• Rafael Virasoro, argentinar filosofoa (h. 1984).
• Mairtin O Cadhain, gaelerazko irlandar idazlea (h. 1970).
• María Guerrero López, espainiar aktorea (h. 1994).

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 11 – Maria Vos, nederlandar margolaria, bodegoietan aditua (j. 1824).
• Urtarrilaren 13a – Aleksandr Stepanovitx Popov, errusiar fisikaria eta ingeniaria (j. 1859).
• Urtarrilaren 14a – Hermann Sprengel, alemaniar fisikari eta kimikaria (j. 1834).
• Urtarrilaren 16a – Felipe Arrese Beitia, euskal idazlea (j. 1841).
• Urtarrilaren 17a – Kaarlo Bergbom, finlandiar antzerki zuzendaria, Finlandiako Antzerki Nazionalaren sortzailea (j. 1843).
• Urtarrilaren 19a – Bartolomé Mitre, Argentinako presidentea (j. 1821).
• Urtarrilaren 29a – Kristian IX.a Danimarkakoa, Danimarkako erregea (j. 1818).

Otsaila

• Otsailaren 26a – Manuel Fernández Caballero, espainiar musikagilea (j. 1835).
• Otsailaren 27a – Samuel Pierpont Langley, estatubatuar astronomo eta fisikaria (j. 1834).

Martxoa

• Martxoaren 1a – José María de Pereda, kantabriar eleberrigilea (j. 1833).
• Martxoaren 4a – Ramón Blanco, euskal militar eta politikaria (j. 1833).
• Martxoaren 13a – Susan B. Anthony, estatubatuar feminista eta sufragista (j. 1820).
• Martxoaren 13a – Jose Mendibe Sueskun, nafar idazlea, irakaslea eta jesuita (j. 1836).
• Martxoaren 27a – Eugène Carrière, Fin de siècle garaiko frantziar margolari inpresionista (j. 1849).

Apirila

• Apirilaren 1a – Ramón Altarriba, aragoiar militar eta politikaria (j. 1841).
• Apirilaren 6a – Alexander Kielland, norvegiar idazlea (j. 1849).
• Apirilaren 8a – Auguste Deter, alemaniar etxekoandrea, dokumentatutako alzheimer gaixotasunaren lehen kasua (j. 1850).
• Apirilaren 10a – Juan Barroeta, euskal herritar margolaria (j. 1835).
• Apirilaren 19a – Pierre Curie, frantziar kimikalaria, 1903ko Fisikako Nobel Saria (j.1859).

Maiatza

• Maiatzaren 23a – Henrik Ibsen, norvegiar antzerkigile eta idazlea (j. 1828).
• Maiatzaren 30a – Michael Davitt, irlandar politikaria (j. 1846).

Ekaina

• Ekainaren 2a – Mateu Morral, kataluniar anarkista, Alfontso XIIIaren eta Viktoria Eugenia Battenbergekoaren aurkako atentatuagatik ezaguna (j. 1879).
• Ekainaren 10a – Anselmo Ginea, bizkaitar margolaria (j. 1854).
• Ekainaren 10a – Richard Seddon, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1845).

Uztaila

• Uztailaren 5a – Jules Breton, frantziar margolaria (j. 1827).
• Uztailaren 5a – Paul Drude, alemaniar fisikaria (j. 1863).

Abuztua

• Abuztuaren 6a – George Waterhouse, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1824).
• Abuztuaren 20a – Ramon Artola, euskal idazlea (j. 1831).

Iraila

• Irailaren 1a – Giuseppe Giacosa, italiar olerkari, antzerkigile eta libreto egilea (j. 1847).
• Irailaren 4a – Valentin Lamas Carvajal, galiziar kazetari eta idazlea (j. 1849).
• Irailaren 5a – Ludwig Boltzmann, austriar fisikaria, gasen teoria zinetikoaren sortzaileetako bat (j. 1844).
• Irailaren 21a – José Antonio Santesteban, gipuzkoar musikagilea (j. 1835).

Urria

• Urriaren 22a – Paul Cezanne, frantziar margolaria (j.1839).

Azaroa

• Azaroaren 5a – Frits Thaulow, norvegiar margolari inpresionista (j. 1847).
• Azaroaren 7a – Juan Benanzio Arakistain, euskal idazlea (j. 1828).
• Azaroaren 9a – Léon Vanderkindere, belgiar historialari, akademikari eta politikaria (j. 1841).
• Azaroaren 27a – Michael Cusack, irlandar irakasle eta kultur-kirol ekintzailea, Elkarte Atletiko Gaelikoaren sortzailea (j. 1847).

Abendua

• Abenduaren 7a – Élie Ducommun, suitzar kazetaria, 1902ko Bakearen Nobel Saria (j. 1833).
• Abenduaren 8a – Dina Alma de Paradeda, brasildar socialitea eta izenez ezagutzen den lehenengo emakume transgeneroetako bat (j. 1871).
• Abenduaren 30a – Angela Burdett-Coutts, britainiar filantropoa eta pintura-bildumagilea (j. 1814).
• Abenduaren 30a – Josephine Butler, Viktoriar Aroko feminista eta gizarte-erreformista britainiarra (j. 1828).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Manuel Egozkue, bizkaitar enpresaburu eta politikaria, Puerto Ricoko hiriburuko alkatea (j. 1855).
• Manuel Jose Mitxelena, Eperra, gipuzkoar bertsolaria (j. 1825).

Nobel saridunak:

• Fisika: Sir Joseph John Thomson
• Kimika: Henri Moissan
• Literatura: Giosuè Carducci
• Medikuntza: Camillo Golgi eta Santiago Ramon y Cajal
• Bakea: Theodore Roosevelt

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q2049
• Multimedia: 1906 / Q2049