Erdibideko: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
[[Geometria]]n, [[hiruki]] baten '''erdibidekoa''' [[zuzenki]] bat da, [[Erpin (geometria)|erpin]] bat eta aurkako [[Alde (geometria)|aldearen]] erdiko puntua lotzen dituena. [[Trapezio]] batean, '''erdibidekoa''' bi alde ez-paraleloren [[Erdiko puntu (geometria)|erdiko puntuak]] lotzen dituen zuzenkia da. |
[[Geometria]]n, [[hiruki]] baten '''erdibidekoa''' [[zuzenki]] bat da, [[Erpin (geometria)|erpin]] bat eta aurkako [[Alde (geometria)|aldearen]] erdiko puntua lotzen dituena. [[Trapezio]] batean, '''erdibidekoa''' bi alde ez-paraleloren [[Erdiko puntu (geometria)|erdiko puntuak]] lotzen dituen zuzenkia da. |
||
Edozein hirukik hiru erdibideko ditu zehazki: erpin bakoitzetik aurkako aldera doazenak, eta |
Edozein hirukik hiru erdibideko ditu zehazki: erpin bakoitzetik aurkako aldera doazenak, eta [[Barizentro (geometria)|barizentro]], zentroide, grabitate-zentro edo masa-zentro deritzon puntuan ebakitzen dute elkar. [[Hiruki#Hiruki motak|Hiruki isoszelearen]] eta [[Hiruki#Hiruki motak|hiruki aldekidearen]] kasuetan, erdibidekoak erdibitu egiten du luzera bereko alboko aldeak dituen edozein angelu. |
||
[[Fitxategi:Trapéz Számtani.jpg|250px|thumb|Trapezio baten '''erdibidekoa'''.]] |
[[Fitxategi:Trapéz Számtani.jpg|250px|thumb|Trapezio baten '''erdibidekoa'''.]] |
||
== Erdibidekoaren kalkulua == |
== Erdibidekoaren luzeraren kalkulua == |
||
== Trapezioa == |
== Trapezioa == |
||
16. lerroa: | 16. lerroa: | ||
{{nagusia|Apolonioren teorema}} |
{{nagusia|Apolonioren teorema}} |
||
Erdibidekoen luzerak Apolonioren teoremaren bidez |
Erdibidekoen luzerak Apolonioren teoremaren bidez kalkula daitezke; honela: |
||
:<math>m_a = \sqrt {\frac{2 b^2 + 2 c^2 - a^2}{4} }, </math> |
:<math>m_a = \sqrt {\frac{2 b^2 + 2 c^2 - a^2}{4} }, </math> |
||
24. lerroa: | 24. lerroa: | ||
:<math>m_c = \sqrt {\frac{2 a^2 + 2 b^2 - c^2}{4} }, </math> |
:<math>m_c = \sqrt {\frac{2 a^2 + 2 b^2 - c^2}{4} }, </math> |
||
non ''a'', ''b'' eta ''c'' hirukiaren aldeak diren, eta ''m''<sub>''a''</sub>, ''m''<sub>''b''</sub>, eta ''m''<sub>''c''</sub> |
non ''a'', ''b'' eta ''c'' hirukiaren aldeak diren, eta ''m''<sub>''a''</sub>, ''m''<sub>''b''</sub>, eta ''m''<sub>''c''</sub> haien erdibidekoak, hurrenez hurren. |
||
== Ikus, gainera == |
== Ikus, gainera == |
10:29, 17 iraila 2012ko berrikusketa
Geometrian, hiruki baten erdibidekoa zuzenki bat da, erpin bat eta aurkako aldearen erdiko puntua lotzen dituena. Trapezio batean, erdibidekoa bi alde ez-paraleloren erdiko puntuak lotzen dituen zuzenkia da.
Edozein hirukik hiru erdibideko ditu zehazki: erpin bakoitzetik aurkako aldera doazenak, eta barizentro, zentroide, grabitate-zentro edo masa-zentro deritzon puntuan ebakitzen dute elkar. Hiruki isoszelearen eta hiruki aldekidearen kasuetan, erdibidekoak erdibitu egiten du luzera bereko alboko aldeak dituen edozein angelu.
Erdibidekoaren luzeraren kalkulua
Trapezioa
- Trapezio baten erdibidekoaren (x) luzera oinarrien (a eta c) luzeren baturaerdia da.
Hirukia
Artikulu nagusia: «Apolonioren teorema»
Erdibidekoen luzerak Apolonioren teoremaren bidez kalkula daitezke; honela:
non a, b eta c hirukiaren aldeak diren, eta ma, mb, eta mc haien erdibidekoak, hurrenez hurren.
Ikus, gainera
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Erdibideko |
- (Ingelesez) The Medians (cut-the-knot)
- (Ingelesez) Medians of a triangle Animazio interaktiboarekin
- (Ingelesez) Constructing a median of a triangle with compass and straightedge Animazio interaktiboarekin
- (Ingelesez) Weisstein, Eric W.: "Triangle Median" MathWorld-en.