Erdibideko: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
2. lerroa: 2. lerroa:
[[Geometria]]n, [[hiruki]] baten '''erdibidekoa''' [[zuzenki]] bat da, [[Erpin (geometria)|erpin]] bat eta aurkako [[Alde (geometria)|aldearen]] erdiko puntua lotzen dituena. [[Trapezio]] batean, '''erdibidekoa''' bi alde ez-paraleloren [[Erdiko puntu (geometria)|erdiko puntuak]] lotzen dituen zuzenkia da.
[[Geometria]]n, [[hiruki]] baten '''erdibidekoa''' [[zuzenki]] bat da, [[Erpin (geometria)|erpin]] bat eta aurkako [[Alde (geometria)|aldearen]] erdiko puntua lotzen dituena. [[Trapezio]] batean, '''erdibidekoa''' bi alde ez-paraleloren [[Erdiko puntu (geometria)|erdiko puntuak]] lotzen dituen zuzenkia da.


Edozein hirukik hiru erdibideko ditu zehazki: erpin bakoitzetik aurkako aldera doazenak, eta zentroide, [[Barizentro (geometria)|barizentro]], grabitate-zentro edo masa-zentro deritzon puntuan elkar ebakitzen dute. [[Hiruki#Hiruki motak|Hiruki isoszelearen]] eta [[Hiruki#Hiruki motak|hiruki aldekidearen]] kasuetan, erdibidekoak erdibitzen du luzera bereko alboko aldeak dituen edozein erpinen angelua.
Edozein hirukik hiru erdibideko ditu zehazki: erpin bakoitzetik aurkako aldera doazenak, eta [[Barizentro (geometria)|barizentro]], zentroide, grabitate-zentro edo masa-zentro deritzon puntuan ebakitzen dute elkar. [[Hiruki#Hiruki motak|Hiruki isoszelearen]] eta [[Hiruki#Hiruki motak|hiruki aldekidearen]] kasuetan, erdibidekoak erdibitu egiten du luzera bereko alboko aldeak dituen edozein angelu.


[[Fitxategi:Trapéz Számtani.jpg|250px|thumb|Trapezio baten '''erdibidekoa'''.]]
[[Fitxategi:Trapéz Számtani.jpg|250px|thumb|Trapezio baten '''erdibidekoa'''.]]
== Erdibidekoaren kalkulua ==
== Erdibidekoaren luzeraren kalkulua ==


== Trapezioa ==
== Trapezioa ==
16. lerroa: 16. lerroa:


{{nagusia|Apolonioren teorema}}
{{nagusia|Apolonioren teorema}}
Erdibidekoen luzerak Apolonioren teoremaren bidez honela kalkula daitezke:
Erdibidekoen luzerak Apolonioren teoremaren bidez kalkula daitezke; honela:


:<math>m_a = \sqrt {\frac{2 b^2 + 2 c^2 - a^2}{4} }, </math>
:<math>m_a = \sqrt {\frac{2 b^2 + 2 c^2 - a^2}{4} }, </math>
24. lerroa: 24. lerroa:
:<math>m_c = \sqrt {\frac{2 a^2 + 2 b^2 - c^2}{4} }, </math>
:<math>m_c = \sqrt {\frac{2 a^2 + 2 b^2 - c^2}{4} }, </math>


non ''a'', ''b'' eta ''c'' hirukiaren aldeak diren, eta ''m''<sub>''a''</sub>, ''m''<sub>''b''</sub>, eta ''m''<sub>''c''</sub> dagozkien erdibidekoak haien erdiko puntuetatik.
non ''a'', ''b'' eta ''c'' hirukiaren aldeak diren, eta ''m''<sub>''a''</sub>, ''m''<sub>''b''</sub>, eta ''m''<sub>''c''</sub> haien erdibidekoak, hurrenez hurren.


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==

10:29, 17 iraila 2012ko berrikusketa

hiruki baten hiru erdibidekoak (gorriz) eta barizentroa.

Geometrian, hiruki baten erdibidekoa zuzenki bat da, erpin bat eta aurkako aldearen erdiko puntua lotzen dituena. Trapezio batean, erdibidekoa bi alde ez-paraleloren erdiko puntuak lotzen dituen zuzenkia da.

Edozein hirukik hiru erdibideko ditu zehazki: erpin bakoitzetik aurkako aldera doazenak, eta barizentro, zentroide, grabitate-zentro edo masa-zentro deritzon puntuan ebakitzen dute elkar. Hiruki isoszelearen eta hiruki aldekidearen kasuetan, erdibidekoak erdibitu egiten du luzera bereko alboko aldeak dituen edozein angelu.

Trapezio baten erdibidekoa.

Erdibidekoaren luzeraren kalkulua

Trapezioa

  • Trapezio baten erdibidekoaren (x) luzera oinarrien (a eta c) luzeren baturaerdia da.
Hiruki baten elementuak.

Hirukia

Artikulu nagusia: «Apolonioren teorema»

Erdibidekoen luzerak Apolonioren teoremaren bidez kalkula daitezke; honela:

non a, b eta c hirukiaren aldeak diren, eta ma, mb, eta mc haien erdibidekoak, hurrenez hurren.

Ikus, gainera

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Erdibideko