Enigma (kriptografia): berrikuspenen arteko aldeak
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
No edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
[[Fitxategi:enigma.jpg|thumb|right|250px|Enigma makina]] |
[[Fitxategi:enigma.jpg|thumb|right|250px|Enigma makina]] |
||
'''Enigma''' zifratu errotatibozko makina bat da, |
'''Enigma''' zifratu errotatibozko makina bat da, mezua zifratu nahiz deszifratzeko balio duena. Bigarren Mundu Gerran erabili zen nagusiki. |
||
[[Alexander Koch]] |
[[Alexander Koch]] holandarrak asmatu zuen, geroago [[Arthur Scherbius]] Alemaniarrak patentea lortu eta hainbat aurrerapen egin zituelarik. |
||
1920an hasi zen erabiltzen [[TYPEX]] edo SYGABA |
1920an hasi zen erabiltzen. [[TYPEX]] edo SYGABA Enigmaren beste izen batzuk dira, beste herrialde batzuetan Ingalaterran eta Amerikan hurrenenez hurren, erabiliak, . Bere funtzionamendua elektriko-mekanikoa dela esan daiteke. Teklatuaren bidez hizkiak sartu eta makinaren barruko mekanismoekin hizkien ordezkapenak egiten ziren. Beraz, ordezkatze metodoa erabiltzen du (fluxuzko zifratzea). |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibilean]] |
[[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibilean]] makina honen bertsio bat erabili izan zen. Baina [[Bigarren Mundu Gerra]]n izan zuen erabilera handiena, Alemaniarrek euren mezu gehienak bidaltzeko erabili baitzuten. Bertan bere kodea apurtua izan zen eta horren ondorioz aliatuek garrantzi handiko mezuak deszifratu ahal izan zituzten. [[Nazionalsozialismo|Naziek]] gerra galtzeko pisuzko arrazoia izan zela jotzen da. |
||
⚫ | Alemaniarrek Enigma makinaren zifratzea apurtezina zela pentsatzen zuten, baina oker zeuden. Polakoak intertzeptatu zuten Enigma antzeko makina bat germaniarrek Berlinetik Varsoviara bidali zutenean. Ez zen enigma makina bera baina bertsio militarren makinaren ideia bat izateko balio izan zuen. [[Marian Rejewski]] Polakoak izan zen makinaren funtzionamendua nola zihoan ikusi zuenak matematikazko eta estatistikazko metodoak erabilita. |
||
[[Nazionalsozialismo|Naziek]] gerra galtzeko arrazoi handi bat izan zela uste da. |
|||
⚫ | |||
Hori egiteko, mezu guztien kodea mezuaren hasieran 2 aldiz errepikatzen zela konturatu zen. Horrela zein hizki zeuden enkadenatuak ikusi zuen. |
Hori egiteko, mezu guztien kodea mezuaren hasieran 2 aldiz errepikatzen zela konturatu zen. Horrela zein hizki zeuden enkadenatuak ikusi zuen. |
||
21:06, 18 urtarrila 2016ko berrikusketa
Enigma zifratu errotatibozko makina bat da, mezua zifratu nahiz deszifratzeko balio duena. Bigarren Mundu Gerran erabili zen nagusiki. Alexander Koch holandarrak asmatu zuen, geroago Arthur Scherbius Alemaniarrak patentea lortu eta hainbat aurrerapen egin zituelarik.
1920an hasi zen erabiltzen. TYPEX edo SYGABA Enigmaren beste izen batzuk dira, beste herrialde batzuetan Ingalaterran eta Amerikan hurrenenez hurren, erabiliak, . Bere funtzionamendua elektriko-mekanikoa dela esan daiteke. Teklatuaren bidez hizkiak sartu eta makinaren barruko mekanismoekin hizkien ordezkapenak egiten ziren. Beraz, ordezkatze metodoa erabiltzen du (fluxuzko zifratzea).
Historia
Espainiako Gerra Zibilean makina honen bertsio bat erabili izan zen. Baina Bigarren Mundu Gerran izan zuen erabilera handiena, Alemaniarrek euren mezu gehienak bidaltzeko erabili baitzuten. Bertan bere kodea apurtua izan zen eta horren ondorioz aliatuek garrantzi handiko mezuak deszifratu ahal izan zituzten. Naziek gerra galtzeko pisuzko arrazoia izan zela jotzen da.
Alemaniarrek Enigma makinaren zifratzea apurtezina zela pentsatzen zuten, baina oker zeuden. Polakoak intertzeptatu zuten Enigma antzeko makina bat germaniarrek Berlinetik Varsoviara bidali zutenean. Ez zen enigma makina bera baina bertsio militarren makinaren ideia bat izateko balio izan zuen. Marian Rejewski Polakoak izan zen makinaren funtzionamendua nola zihoan ikusi zuenak matematikazko eta estatistikazko metodoak erabilita. Hori egiteko, mezu guztien kodea mezuaren hasieran 2 aldiz errepikatzen zela konturatu zen. Horrela zein hizki zeuden enkadenatuak ikusi zuen.
Esaterako: QRSQRS mezua zifratu ondoren JXDRFT sortzen zela ikusi zuen. Beraz J eta R, X eta F, D eta T hizkiak enkadenatuak zeudela ikusi zuen.
Hori egin ondoren Bomba izeneko makina paralelo bat eraiki zuen. Orain konbinazioak gutxiagoak ziren beraz eskuz egin ahal ziren.
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Enigma (kriptografia) |
- (Ingelesez) Enigmaren webgunea