Euskara: Azalaren kolorea, eboluzioaren margoa

Azala da organo bakarra kolorea aldatzen duena etnia batetik bestera. Horren arrazoia eboluzioa da. Afrikan bizitzetik, munduaren beste tokitara hedatzearen ondorioa da azalaren kolore-aldaketa. Horrek eragin zuzena du D3 bitaminaren sintesian.

Transkribapena:

Pertsona guztien garuna grisa da, eta odola gorria. Orduan, zergatik ez dugu guztiok azal-kolore berdina? Erantzuna eboluzioa da.

Hasieran, ez zegoen alderik; gizaki guztiek azal beltza zuten. Afrikan bizi ziren, txinpantzeak bezala. Txinpantzeek ile beltzaren azpian, azala zuria dute, baina gizakiek, ilerik gabeko primateak izaki, azal beltzaren babesa behar zuten.

Afrika, dagoen latitudean egonda, Eguzkiak gogor jotzen du azalean, argia zuzenean iristen delako lurrazalera. Besteak beste, atmosferak izpi ultramore gutxi islatzen ditu. Hori ona da gorputzarentzat, izpi ultramoreek D bitaminaren sintesia abiarazten dutelako azalean. Baina aldi berean txarra da, DNAn mutazio kaltegarriak eragin ditzakeelako. Zorionez, azalak badu substantzia bat izpietatik babesteko: melanina; hain zuzen, substantzia horrek ematen dio kolorea. Azken batean, lehen gizakiek kolore aproposena zuten Afrikan bizitzeko: beltza.

Baina gero alde egin zuten Afrikatik. Eta beste latitude batzuetan, erradiazio ultramore gutxiago iristen zen. Mutazioen arriskua txikiagoa zen baina azal ilunaren melaninak D bitaminaren sintesia oztopatzen zuen. Beraz, urteen poderioz, azalaren kolorea tokiaren erradiazio kopuruari egokitu zitzaion. Eboluzioa!!!

Gaur egun, arraza guztietako jendea dago munduaren leku guztietan. Kanadan, azal ilunekoek D bitaminaren faltari aurre egin behar diote, eta Kamerungo zuriek, azala babestu. Nolanahi ere, inuitak, polotik gertu bizi dira… Zergatik dute azal iluna? Bada, Eguzkiaren partez, dietatik ateratzen dutelako D bitamina.