Lankide:Aguila92

Jekyll Dk. eta Hyde Jn.
1886ko lehen argitarapena.
Datuak
Idazlea	(1888ko urtarrilaren 9a)
Generoa	Eleberria
Jatorrizko izenburua	Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde
Herrialdea	Eskozia
Formatua	Inprimatua
Euskaraz
Izenburua	Jekyll Dk. eta Hyde Jn.
Itzultzailea	Xabier Galarreta

Dr Jekyll eta Mr Hyde 1886an lehen aldiz argitaratu zen eskoziar autorea zen Robert Louis Stevensonek idatzitako nobelaren izenburu originala da. Jekyllen hasierako ahozkera "Jeekul" zen, Stevensonen sorterria zen Eskozian erabiltzen zen ahozkera.Gaur egun, lana "El extraño caso de Dr Jekyll y Mr Hyde","Dr Jekyll y Mr Hyde" edo soilik Jekyll eta Hyde bezala ezaguna da. Bere betiko laguna den Dr Henry Jekyll eta Edward Hyde milantropikoaren artean sortutako gertaera arraroak aztertzen dituen Londreseko abokatua den John Gabriel Uttersonez datza.

Obra "nortasun zatitua" faltsuki deitua izan den egoera mental arraroarekin lotu izan da, non gorputz berdinaren barnean nortasun bat baino existitzen da. Kasu honetan, bi nortasun daude Dr Jekyllen barnean, bat itxurazkoa ona eta bestea txarra; guztiz moralitatearen mailaren aurrean. Nobelaren eragina hain izan zen handia hizkuntzaren parte bihurtu dela.

Hala ere, irakurle askok argudiatu dute "nortasun bikoitza" interpretazioa simpliegia dela. Jekyll berak ikusi zuen pertsona bat nortasun askotan zatitua izan daikeela. Berak aztertzaileek etorkizuean pertsonak ego desberdin askoz zatituta zegoela aurkitzea espero zuen. Bere nobelari buruzko eztabaidan, Vladimir Nabokovek "ona txarraren kontra" liburuaren ikuspuntuak dioen bezala,nobela iruzurkurroa zela argudiatu zuen,Jekyll Viktoria garaiaren arabera moralki zuzena izan ez baitzen.

Beste interpretazio herrikoia "zibilizazio vs animala" da. Beste irakurle batzuek Dr Jekyll eta Mr Hyde arteko banaketa pertsona berean bertsio zibilizatua eta animala errepresentatzen dutela argudiatu izan dute. Hyden deskribapena ia izaki aurregizaki bezala eta pentsatu gabe egiten dituen ekintzek, Hyde gizona baino animaliagoa dela aditzera ematen du. Beste aldetik, Dr Jekyll ikusi izan daiteke errepresio egoera konstantean dagoen existentea da.

Strange of Case of Dr Jekyll and Mr Hyde berehalako arrakasta izan zuen eta Stevensonen hoberen saldutako lanetako bat da.Antzoki moldaketan Boston eta Londresen hasi ziren eta geroago, Ingalaterra osoan zehar eta Eskoziara mugitu zen. Hau film garrantzitsuenetariko ispirazioa izan ziren.

Pertsonaiak

Dr. Hastie Lanyon

Dr. Jekyll-en lagun zaharra; honen metodo zientifikoekin ez dago ados, hauek "... bitxiegiak" direla uste baitu. Jekyll-ek lehen aldiz berari aurkezten dio bere identitatea (izan ere, Hyde bere aurrean Jekyll-en bihurtzen da). Lanyonek Uttersoni laguntzen dio kasua ebazten, Jekyll-ek emandako gutunari buruz hitz egitean. Bihurketa prozesua ikustean, eta, subkontzienteki, honen aitormena entzutean, larri gaixotu eta hil egiten da shock batengatik. Jekyll-en kontraste bezala balio du, arrazionalismo Biktorianoaren, materialismoaren eta eszepizismoaren pertsonifikazioa baita.

Poole

Poole Dr. Jekyll-en etxezaina da, nork, bere maisuaren erreklusibitatea eta aldaketak nabaritzean, Mr. Utterson-erenera doa bere maisua hil denaren beldur eta bere hiltzailea, Mr Hyde, cameratan bizitzen ari dela. Poole Jekyll-i zerbitzatzen dio, eta espero du bere maisuari leala izatea eta lan ona egitea. Azkenean, Mr. Utterson-ekin batu egiten da kasua ebazteko.

Newcomen Inspektorea

Scotland Yard-eko inspektore hau Mr. Utterson-engatik batzen da, Sir Danvers Carew-en hilketa ondoren. Hyde-en pisua exploratzen dute Sohon eta bere bizitzaren probak aurkitzen dituzte.

Sir Danvers Carew

A kind, white haired, old man and important Member of Parliament. He was killed in the streets of London, on the night of October 18th (sometime between 11pm and 2am by the testimony of the maid), by Mr Hyde in a murderous rage. He was 70 years old. He was however carrying on his person, at the time of his death, a letter addressed to Gabriel Utterson. As a result the police subsequently interviewed Utterson with regard to the murder. Although there is no clear reason for his murder, Carew openly greets Hyde immediately prior to the killing. Coupled with this, both characters have a direct link to Utterson.

Hile zuridun atsoa, Parlamentuko kidea. Urriaren 18ko gauan hil zuen Mr. Hyde-k. 70 urte zituen. Gabriel Utterson

Zerbitzaria

Sir Danvers Carew-ren heriotza ondoren, zerbitzari hau, nor Mr. Hyde-ek batean bisitatu zuen, Hyde-ek egindako hilketa ikusi duen pertsona bakarra da.