Lankide:Aitziber Lekerika/Proba orria
Martín Ruiz de Zubiate
Durangoko Uribarriko Santa Maria elizako Erretaula Nagusia Martín Ruiz de Zubiatek egina da. Arkitekto horrekbertan lan egin zuen 1578tik 1590era. Anchietaren diszipulua hau Migel Angelen jarraitzaileen romanismoarenordezkaria da Bizkaian XVI. mendearen azken herenean.
1579an - Anchietarekin Burgosko Huelgas Reales monasterioaren kapitulua egin zuen.
1592an - Martin de Basaberekin, Deustuko San Pedro elizarena ere egin zuen. Haren estilo erromanistak apaingarri platereskoak gainditzen ditu, eta erabat nabarmena Olabarrietako Santo Tomasen erretaulan, Zeberion, 1592an amaitu zuena.
Diseinuari buruz, dokumentazioaren analisiak, nolabait transkribatzen denaren, baimentzen du, 1578ko martxoan itxurak aurkeztu zituztela Juan Erretaula handienaren egiterako baieztatzea, Beltran de Otazu, Juan de Anchieta eta Martín Ruiz de Zubiate, Pedro de Masaga, Juan Carranza, eta Francisco de Uriza.
Martín Ruiz de Zubiate-ren diseinua aukeratu zuten, gehien kostu izango zuelako, eta Otazuri komentatu zioten, lanaren arduradunari.
1579 Zubiate-ko urrian, aurrez ikusita zuen erlikia-ontzia Eguberrietarako aldarean jartzea elizako, zeinetarako beste lan batzuk oraindik egitea zehazten du, haien artean aldarea egitea zabalera gehiago.
Mandatuak aurreratu egon behar zuen 1585erantz, eskatuz elizako etxezainak ofizial bat ikus dezala ekartzen duen auzotarrak orduan arte eginda zegoena. Baina baliabide ekonomikorik ezak bere emanaldia atzera dadila eragingo du.
Birjinaren ganbaratxoak hura XVII mendea erdialdean exekutatzea hitzartzen du, eta “... bazegoen erretaula hain altuaren erdian hera ezinezkoa zela janstea eta hura hurbildu gabe apaintzea erretaula dho-rako eskailerak...” ondoriozko hondatzearekin. Beste alde batetik, erretiratu da solairu zirkularreko kupularekiko XIX mendearen hasieretara jarritako tabernakulua.
Polikromatutako egurrean, Santa María-ren erretaula dimentsio handiak ditu, gainean marmol jaspeztatuko zokaloa, sotabanco-a, multzoa, hiru pisu eta atikoa.
Mazonería-ren egiturak erretaula erromanista bereizgarrira erantzuten du azpilean eta kutxatilategiko. Bere antolaketa erregular eta harmonikoak kontzeptu espaziala ematen du vignolesco-a: kutxa angeluzuzeneko errepikapen simetrikoaren bitartez konpartimentazioa eta horma-hobiak zabalera desberdina eta espazio bakoitza gainerakoaren independentziarekin tratatzen den tokian.