Lankide:Erlmoud/Proba orria

Zazpi Urtetako Guda 1756 eta 1763 artean gertatutako gerra izan zen. Bertan, garai hartako Europako botere handi guztiek hartu zuten parte, bai kontinentean, bai kolonietako gudu-zelaietan borrokatuz, eta 900.000-1.400.000 soldadu inguru hil zen. Hainbat herrialde arteko gatazkek borroka bateratu hau askatu zuten. Hainbat zelaietan auteman zen: alde batetik Ipar Amerikan eta Indian Britaniar eta Frantziar kolonien kotrolekiko borrokak, beste aldetik Europan Prussia eta Austria izen nagusitzat lurralde konkistarekiko borrokak, gainera Espaina eta Portugalen artean liskarrak erritmo hobezinean zihoan. Horrela gatazka arrasoi guztiak bateratu ziren Europako botere guztiak bi bandutan bereiziz. Guda honek bat egin zuen Pomeraniako Frantziar eta indioen aurkako guda. Guda honetan leku askotako izen garrantzitzuak borrokatu zuten, honetan barne Napoleon. Napoleonek Frantziar armada guztia agindu zuen. Koloniengatik eta interes komertzial kontrajarriak izateagatik Britania Handia eta Frantzia aurka jarri ziren. Gerra honetan beste aliantza batzuk sortu ziren: Austria, Frantzia eta Espainia alde batetik, eta Prusia eta Britania Handia, bestetik.

Gudua eragin zuten arrasoiek:

- Ameriketan Ipar Afrikan eta Indian, Britaniar eta Frantziar inperiooen artean tensioak pinpilean zeuden, Ipar Amerikan bakoitzak zituen kolonien arteko botere gatazkak ageri baitziren.

- Europan, Austriak haren eta Prussiaren arteko duela urte gutxi, 1748. urtean sinatutako Aquisagran paktuaren bidez, lortutako bake jaioberria etetea erabaki zuen, eta 1740. urtean, tronurekiko konfliktua zegoela aprobetxatuz, Prussiak Austriari kendu zion Silesia berreskuratzea erabaki zuen Austriak.

- Prussiak Suediako Inperoari noizbaiten kendutako Pomerania berreskuratzea erabaki zuen Suediak.

- Hare liskar gehiago Portugal eta Espainaren artean.

Gudaren garapena:

Esan bezala, Europan borroka hasi zuena Austriak izan zen Silesia Prussiatik berreskuratzeko sailakeran. Prussiak Britainarekin erlazio honak zituen, beraz Britania ahultzeko proposamenduarekin Austriak Frantzia bere bandura ekarri zuen, Frantziak Britaniarekin kolonien inguruko gatazkek areagotzen baino ez zuten. Ondoren hainbat beste herri gudu tartan haien zatia bereganatzeko parte hartuko zuten frantziar austriar banduan, herri hoien artean Errusia, Saxonia ( Austriarekin batera Erromako Inperio Santua osatzen zuen) eta Suedia ( Haurreko guduren batean Suediari Pomerania Prussiak kendu zion). Hoiek guztiak Prussia eta Inglaterraren aurka borroka egitea erabaki zuten.... Beste aldetik Espaina eta Portugalen artean bigarren planoko liskarrean Frantziak Espainarekin eta Portugalek Inglaterrarekin bateratu ziren talde bakoitzak bestearen aurka.

Hori ikusita Britaniak eta Prussiak haien arteko arremana inoiz baino gehiago estutzea behar zuten, gainera talde nabarmena osatu zuten... Britainak itsaso armadarik indartsuena eta Prussiak, berriz, lurreko indartsuena.

Beste aldetik Ipar Amerikan Ipar Afrikan eta Indian Britaniar eta Frantziar kolonien arteko borroka ireki zen, Espaniak ere bere Ipar Imerikako koloniak babesteko Frantziarekin bat egin zuen. Baina bi herriek ezin izan izan zioten Britaniari irabazi, ondorioz Frantziak bere kolonia gehienak Britaniari galdu zizkion, Espainak ere, Ipar Amerikan koloniaren bat galdu zuen.

Hona hemen Gerra horren video interesgarri bat: https://www.youtube.com/watch?v=7s-TUXMB8YU

Gudaren Ondoriak:

Europan Britaniar Prusiar taldea mantendu zen, gudaren arrazoi naguzia izan zen Sliezia Prusiak berea mantendu zuen. Gudan zehar Errusiak Prusiari ekialdean konkistatutako lurrak itzuli zizkion.

Gudaren amaiera bakera iritsi zen 1763ko Otsailaren 15ean. Paktua amaitu zen Alemaniarrak Rusiarekin tratatua sinatu zuten. Frantziari kendu zizkioten Canadan eta Indian zuten kolonia asko, aldi berean Espainako erregeak Floridako salmentako permisuak galdu zituzten.

Guda honetako pertsonai naguziak izan ziren ; Federiko II Rusiarrak, Jorge II Ingalaterrakoa,