Lankide:Joxan Garaialde/Gorputz beltz

Gorputz beltzaren eredu klasikoak eta kuantikoak

Mekanika klasikoaren eta mekanika kuantikoaren printzipio fisikoek, elkarren artean, esklusiboak diren iragarpenak egiten dituzte gorputz beltzen edo haietara hurbiltzen diren sistema fisikoen inguruan. Eredu klasikoak uhin-luzera txikietan igorpenaren iragarpenak egiten zituela ikusitakoarekin kontraesan irekian, mekanika kuantikoaren ernamuina zen eredu heuristikoa garatzera eraman zuen Planck. Iragarpen klasikoen eta emaitza enpirikoen arteko kontraesana uhin-luzera baxuetan, hondamendi ultramorea bezala ezagutzen da.

Astronomian, izarren igorpena gorputz beltz batera hurbiltzen da. Lotutako tenperatura Tenperatura Eraginkorra izenez ezagutzen da, izarren igorpena ezaugarritzeko oinarrizko propietatea.

Big Bang-etik etorritako hondoko mikrouhin kosmikoak gorputz beltz baten antzera jokatzen du. Igorpen horretan atzemandako aldaera txikiei, anisotropia deitzen zaie, eta oso garrantzitsuak dira unibertsoaren jatorrian zeuden masa-esberdintasunak ezagutzeko.

Hawking erradiazioa zulo beltzek igortzen duten gorputz beltzaren erradiazioa da.

Gas, hauts kosmiko eta disko protoplanetarioen igorpena ere gorputz beltzekin lotuta dago, batez ere espektro elektromagnetikoko infragorri eta milimetriko eskualdean. Sistema planetarioak bilatzeko tresna garrantzitsuak dira. [[Kategoria:1862 zientzian]] [[Kategoria:Mekanika kuantikoa]] [[Kategoria:Erradiazioa]]