Lankide:Nere Jalon/Proba orria

Detekzioa

Adimen gaitasun handiko ikasleak detektatzea beharrezkoa da:

-Beren profila ezagutzeko: dituzten baliabide intelektualak, gaitasunak, errendimendua, ikasteko estiloa, interesak, etorkizunerako ikuspegia, ezaugarri pertsonalak eta emozionalak...

-Haien premiei ahalik eta egokien eta goizen erantzuteko.

-Beren potentziala eta gaitasunak garatzeko.

-Beren ikaskuntza prozesua eta garapen emozionala errazteko.

-Ikasteko eta parte hartzeko oztopoak identifikatzeko.

-Bilakaera naturala errazteko, komunitatean bizitza zoriontsuagoa izateko eta jokabide etiko eta arduratsua ahalbidetzeko.

Gainera, ikasle horien eskubidea da beren premiei erantzungo dien hezkuntza eskuratzea. Ez antzemateak eta arretarik ez emateak eskubide horiek ukatzea ekarriko luke. Eskola eta familia dira adimen-gaitasun handiak dituzten ikasleak identifikatzeko testuinguru nagusiak; beraz, detekzio goiztiarrak esku hartzea ahalbidetuko luke, kasu bakoitzerako neurri egokienak proposatuz.

Adimen gaitasun handiak dituzten ikasleen detekzio eta balorazio hori ez dira egin behar une zehatz batean, test edo proba psikometrikoen bidez bakarrik eta gaitasun intelektualean soilik oinarrituta. Prozesu horretan estrategia eta tresna dibertsifikatuak erabili behar dira eta ikaslearen garapen emozional eta sozialari eta bere sormenari erreparatu behar zaio. Prozegu honetan eragile guztiek parte hartzea ezinbestekoa da (Hezkuntza-komunitatea eta familia).

Detekzioan atal hauek hartu behar ditu kontuan:

-Multidimentsionala: Baloratu behar dira gaitasun intelektualak eta sozialak, emozionalak, sortzaileak, motibazioa, ikaskuntza estiloak eta testuinguru soziala.

-Kuantitatiboa: Baloratu behar dira test eta proba estandarizatuak, eskola-kalifikazioak, etab.

-Kualitatiboa: Baloratu behar dira irakasleen txostenak eta oharrak, familiei buruzko informazioa, autotxostenak, etab.

-Testuingurukoa: Alderdi eta ingurune guztiak baloratuko dira (soziala, hezitzailea, familiakoa).

Guzti  hau kontutan hartuta, ebaluazio psikopedagogikoa egingo da.

• 

Ezaugarriak

-Sormen handia eta irudimen aberatsa.

-Sentsibilitatea.

-Eraginkortasun maila handia.

-Originaltasuna eta perfekzionismoa.

-Kriterio propioa eta arazo etikoei buruzko kezka; ohi baino lehen kezka agertzen dute gizarte arazoekiko.

-Beren adinerako ezohikoak diren interes eta kezkak dituzte; gai traszendentalak aidibedez: beste mundua, heriotza…

-Informazioa barneratu, prozesatu eta kudeatzeko gaitasun handia.

-Eduki konplexuagoak ikasteko gaitasuna.

-Arazoak konpontzeko ardura handia.

-Egoera berrietara moldatzeko erraztasuna.

-Hizkuntza oso aberatsa.

-Malgutasun kognitiboa eta gaitasun metakognitiboak.

-Umore-sena adimentsua eta ironikoa.

-Pentsamendu sinbolikoa eta abstraktua.

-Oroimena kudeatzeko baliabide oso eraginkorrak.

-Kontzentratzeko eta behaketarako gaitasun handia.

-Ezagutza eta trebeziak ohi baino lehenago bereganatzeko ahalmena.

-Talentu handia arlo batzuetan edo denetan.

-Berezko motibazio handia.                                  

-Jakin-min eta ikasteko gogo handia; gauzen zergatika jakin nahi izaten dute.

-Desafioak gogoko dituzte.

-Batzutan ez ditu arauak onartzen, hauen arrazoiak aurretik azaltzen ez bazaizkio.

-Zentzua aurkitu nahi izaten die gauzei, zergatia jakin nahi izaten du.

-Presio handia jasan dezake.

-Arazo baten aurrean irtenbide ugari proposatu ditzake.

-Eskolako curriculumean ez dauden gaiak interesatzen zaizkio.

-Bere interes eta ezagutzak partekatzen dituzten pertsonekin egon nahi dute.

Baina, nahiz eta aparteko gaitasun hauek eduki:

-Ez dakite dena.

-Ez zaie dena interesatzen.

-Ez dira denean nabarmentzen.

-Ez dute dena ondo egiten.

-Nortasun aldetik desorekak izan ditzakete.

-Autoestimu baxua izan dezakete.

         

Bestalde, agertu daitezkeen disinkronia batzuk kontutan hartu behar ditugu:

-Kanpo disinkronia:

-Umea eta eskolaren arteko disinkronia: AGH dituen ikaslearen adimen garapena bere ikaskideena baino handiagoa denean gertatzen da. Eskolako erritmoa jarraitu behar du eta erritmo hau bere gaitasun maila baino baxuagoa da. Ondorioz, bere errendimendua gutxitu daiteke eta honek frustrazioa eta portaera arazoak ekarri ditzake. Eskola porrota ere eragin dezake.

-Umea eta gurasoen arteko disinkronia: gurasoek ez dietenean erantzun egoki bat ematen umearen gaitasunei.

-Barne disinkronia:

-Inteligentzia eta psikomotrizidadearen arteko disinkronia: bere bizkortasun mentala bere psikomotrizidadearen garapena baino handiagoa denean gertatzen da.

-Adimen gaitasuna eta afektibitatearen arteko disinkronia: beren aberastasun mentala prozesatzeko ezintasuna dutenean gertatzen da. Emozioak, beldurrak eta larritasuna ulertzeko zailtasuna edo antzeman dezaketen informazio guztia barneratzeko zailtasuna.

-Bere ikaskideekiko disinkronia: batzutan deseroso sentitzen dira ikaskideekin beren interesak edo beharrak desberdinak direlako. Helduagoekin egon nahi izaten dute, parekoagoak direlako beraiekin.