Lankide:Theklan/Txipen eskasia globala (2020-gaur egun)-A

2020-2022ko munduko txip-eskasia gaur egungo krisia da. Zirkuitu integratuen eskaera (eskuarki, txip erdieroale izenekoak) eskaintza baino handiagoa da. Horrek 169 industriari baino gehiagori eragiten die, eta garestitze, eskasia eta ilarak eragin ditu kontsumitzaileen artean automobilak, txartel grafikoak, bideojokoen kontsolak, konputagailuak eta erdieroaleak behar dituzten bestelako produktuak erosteko.[3][4][5][6] Eskasia horren arrazoi nagusiak hauek dira: COVID-19aren pandemia, Txinaren eta Estatu Batuen arteko merkataritza-gerra eta zenbait gertakari klimatiko larri.

Arrazoiak

Txipen mundu mailako krisiaren arrazoia hainbat gertaeraren konbinazioa da, eta COVID pandemiaren elur-bola efektua da arrazoi nagusia. Beste arrazoi batzuk izan dira Txinaren eta Estatu Batuen arteko merkataritza-gerra eta Taiwango 2021eko lehortea.[7][8]

COVID-19 pandemia

Urruneko lana eta urruneko ikaskuntza[9][10] handitzeak ordenagailuen, sare-periferikoen eta txipekin kontsumitzeko beste produktu elektroniko batzuen eskaera handitzea ekarri zuen.[11][9][11] Konfinamenduen ondorioz, txipak ekoizteko instalazioak itxi egin ziren, eta inbentarioak agortu egin ziren.[12][13][14] 2020ko laugarren hiruhilekoan, konputagailu tradizionalen salmentak % 26,1 igo ziren aurreko urtearekin alderatuta.[15

Txinaren eta Estatu Batuen arteko merkataritza-gerra

2020ko irailean, Txinaren eta Estatu Batuen arteko gatazka ekonomikoaren zati gisa, AEBko Merkataritza Sailak murrizketak ezarri zizkion Txinako txip-fabrikatzaile handienari, Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC), eta horrek zaildu egin zien Estatu Batuetan presentzia zuten enpresei saltzea.[16] Murrizketa horiek direla eta, enpresek beste fabrikazio-instalazio batzuk erabili behar izan zituzten, hala nola Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited (TSMC) eta Samsung.[17] Hala ere, enpresa horiek beren ahalmen maximoan ari ziren ekoizten.

Klima gogorra

Neguko ekaitz gogor batek, 2021eko otsailean, Austinen, Texas, Samsung eta NXP Semiconductorsen bi fabrika ixtera behartu zuen, eta horrek hilabete batzuk atzeratu zuen bi instalazio horien hornidura.[19]

Taiwan erdieroaleen munduko industriaren liderra da, eta TSMCk 2020an erdieroaleen-fabrikazioko munduko merkatuaren % 50 baino gehiago kontrolatzen du.[20] 2021ean, Taiwanek mende erdian egondako lehorterik okerrena jasan zuen. Horrek arazoak sortu zituen txip-fabrikatzaileen artean, ur ultrapuru handia erabiltzen baitute fabrikak garbitzeko eta txipak egiteko.[21] Adibidez, TSMCko instalazioek egunean 63.000 tona ur baino gehiago erabili zituzten, tokiko bi urtegiren horniduraren % 10 baino gehiago.[22]

Instalazioetako suteak

Asahi Kaseiren erdieroaleen instalazio bat, ADC eta DAC osagaietan espezializatzen dena, erre egin zen 2020ko urrian. Renesas Electronics-en beste fabrika japoniar batek, automobiletan erabiltzen diren mikrokontroladoreen munduko merkatuaren % 30 hornitzen duenak, su hartu zuen 2021eko martxoan; Renesasek esan zuen gutxienez 100 egun hartuko zituela produkzio normalera itzultzeko.[19][23] 2022ko urtarrilean, ASMLren Berlingo instalazioan izandako sute batek txipak ekoizteko erabiltzen ziren EUV litografiako ekipoen ekoizpenean eragin zuen.[24]

Kaltetutako industriak

Goldman Sachs-ek egindako azterketa baten arabera, gutxienez 169 industriari eragin die mundu mailako txip-eskasiak, automobilgintza kontsumo-elektronika direnik kaltetuenak.[3][25][26][27]

Autoak

AEBko automobilgintza, 1993–2021.

Batez besteko auto modernoak 1.400 eta 1.500 txip bitarte izan ditzake, eta horietako batzuk 3.000 txip ere bai.[28] Autoek munduko txip-ekoizpenaren %15 hartzen dute, eta gailu elektroniko pertsonalek, berriz, %50 inguru. Txipek eragindako diru-sarrerak automobilgintzatik kanpoko sektoreetara bideratuago daude.[28] Espero da txip-eskasiaren ondorioz munduko automobilgintza industriak 210.000 milioi dolar estatubatuar galtzea.[1][2]

Pandemiaren hasieran, auto-fabrikatzaileek oker iragarri zuten salmentak erori egingo zirela, txip-eskaerak baliogabetu zituzten eta ez zeuden prest eskaerari erantzuteko.[29] Txipen fabrikatzaileek konpromiso gehiago zituzten ITen sektorean, eta horrek murriztu egin zuen automobiletarako txipen ahalmena. Fordek amaitu gabeko milaka ibilgailu aparkatu zituen Kentucky Speedwayn, baina konpainiak auto horiek muntatzen amaitzea espero zuen.[28][30] Toyotak ibilgailuen ekoizpena % 40 gutxitzea pentsatu zuen mundu osoan 2021eko irailean; General Motorsek, berriz, adierazi zuen Ipar Amerikako ia auto guztien ekoizpena aste batean edo bitan geldituko zituela hilabete horretan bertan.[31][32] 2021eko hirugarren hiruhilekoan, Estatu Batuetako auto berrien salmenten bi heren bakarrik izan ziren 2020ko epe berean, eskaintzak ezin izan baitzuen eskaera bete.[33] Opelek 2022ra arte itxi zuen Eisenach-en fabrikazio-instalazioa, eskasia zela eta, eta 1.300 langile kaleratu zituen aldi baterako.[34]

Txartel grafikoak eta bideojokoetarako PCak

Munduko txip-eskasiak txartel grafiko berriak eskuratzea zaildu zuen, baina kriptodiru-meatzaritzak gora egin zuen 2021ean.[35][36] Jokoetarako PCko osagaiak aurkitzea zailagoa eta garestiagoa izan zen, eta, jokoetarako PCak AMD edo Nvidiaren mende zeudenez GPU txartel diskretuak egiteko, bi konpainiek beren lerroak eguneratu zituzten pandemian zehar, aurkitzen zailak diren eredu berrien bidez, edo ohikoak baino %50etik %300era garestiagoak diren produktuekin.[37][38]

Kontsola-jokoak

COVID-19 pandemian, zineak eta antzokiak itxi egin ziren, birusaren hedapena saihesteko, eta, ondorioz, pertsona askok etxean entretenitzera jo zuten autoisolamendu-aldietan. horrek areagotu egin zuen bideo-jokoen kontsolen eskaera.[39][39][40] Pandemiarekin batera, bideo-jokoen kontsolen bederatzigarren belaunaldia merkaturatzean, eskaria are gehiago handitu zen, eta Microsoft-ek eta Sony-k beren kontsola berrien eskaera errekorra jakinarazi zuten.[40] Microsoftek 2021eko otsailean espero zuen Xbox Series X eta Series S eskasia 2021. urtearen erdialdera arte egongo zela, gutxienez; Sonyk, berriz, 2021eko maiatzean ohartarazi zuen PlayStation 5 kontsolaren urritasunak 2022ra arte jarraituko zuela.[41][42] Bi konpainiek TSMCk egindako AMD txipak erabiltzen dituzte bederatzigarren belaunaldiko kontsoletan, eta horrek presio gehigarria eragiten dio hornidura-kateari. Hornidura-arazoek irauten duten heinean, saltzaileak kontsolak saltzen ari dira eBay eta antzeko webguneetan, prezio minorista baino % 50 edo % 100 gehiago ordainduta.[43] Nintendok % 20 Switch kontsola gutxiago egin zituen. Hasieran, 30 milioi unitate produzitzeko asmoa zuen konpainiak, baina 24 milioi bakarrik ekoitzi ahal izango ditu zerga-urtean, 2022ko martxora arte.[44]

Erreakzioak

Gobernuak

2021eko otsailaren 24an, AEBko lehendakari Joe Bidenek, agindu betearazle bat sinatu zuen, erdieroaleen hornidura-katea indartzeko aukerak berrikusiz txipen eskasia aztertzen saiatzen dena.[45] Ondoren, apirilean, teknologia-enpresa nagusietako zuzendari exekutiboak eta AEBko gobernuko funtzionarioak gailur birtual batera joan ziren Etxe Zuriarekin, erdieroaleen hornidura-katearen erresilientzia nola hobetu aztertzeko.[46] Beste bilera birtual batean, 2021eko irailaren 23an, Etxe Zuriak presioa egin zien automobil-fabrikatzaileei, txip-fabrikatzaileei eta beste batzuei egungo krisiari buruzko informazioa eman dezaten, konpontzen lagunduz.[47]

2021eko irailaren 15ean, Ursula von der Leyen Europako Batzordeko lehendakariak "Txipei buruzko Europako Legea" aurreratu zuen Batasunaren egoerari buruzko hitzaldian.[48] Aditzera eman zen Europako Batasunak legeria erabiliko duela erdieroaleak hornitzeko eskualde-kateetan erresilientzia eta subiranotasun handiagoa bultzatzeko.[49]

2021eko abenduan, txipak egiteko oinarria bultzatzeko plan bat delineatu zuen Indiak.[50]

Konpainiak

2021eko uztailaren 22an, Inteleko Pat Gelsinger CEOak esan zuen 2021eko bigarren erdian txip-eskasia okerragotzea espero zuela, eta hornidurak normaltasunera itzuli baino urtebete edo bi urte lehenago gertatuko direla.[51] 2021eko abuztuaren 19an, Jensen Huang-ek, Nvidiako CEOak, esan zuen eskasia 2022ra arte egongo dela, eta AMDko zuzendari exekutiboak, Lisa Suk, irailaren 27an, 2022ko bigarren erdian urritasuna hobetuko zela esan zuen, nahiz eta ohartarazi zuen ordura arte eskaintza estututa egongo zela.[52][53] Hala ere, IBMko CEO Arvind Krishnak urriaren 11n esan zuen optimista dela 2022aren amaierarako txip-eskasiaren ebazpen baten iragarpen oro, eta "seguruago" ikusten duela arazoa ez dela erabat konponduko 2023ra edo 2024ra arte.[54]

2021eko irailaren 24an, Taiwango TSMCk esan zuen alderdi interesdun guztiekin lanean ari dela txipen mundu-krisia gainditzeko, irailaren 23an Etxe Zuriaren bilera birtualean parte hartu ondoren.[55] 2021eko apirilaren hasieran, TSMCk iragarri zuen USD 100 000 milioi euro inbertitzeko asmoa duela hurrengo hiru urteetan, Intelek USD 20 000 milioiko plan bat iragarri eta gero, Arizonan txipak modu aurreratuan fabrikatzeko ahalmena zabaltzeko.[56][57] 2020ko maiatzean, TSMCk US$12 mila milioiko plana iragarri zuen, Arizonan erdieroaleen fabrika bat eraikitzeko eta jarduteko, Estatu Batuetako bigarren fabrikazio-lekua. 2021eko ekainetik aurrera ari dira eraikitzen, eta 2024an hasiko dira txipak ekoizten.[58]

2021eko irailaren 20an, General Motors Estatu Batuetako automobil-fabrikatzaileko zuzendari exekutiboak, Mary Barrak, esan zuen txipen eskasiak horniketa-katea birplanteatzera behartu duela. Barrak esan zuen konpainiak erdieroale gehiago lortuko dituela zuzenean txip-fabrikatzaileetatik, hornitzaileen ordez, gaur egungo txip-eskasiari egokitzeko.[59]

2021eko azaroaren 29an, Nissaneko CEO Makoto Uchidak BBCri esan zion goizegi zela mikrotxipak eta, beraz, amaitutako automobilak noiz entregatuko ziren esateko.[60]