Wikipedia, Entziklopedia askea

Charlotte Brontë

Charlotte Brontë, 1873ko erretratu batean.

Charlotte Brontë (1816–1855) eleberrigile eta poeta ingeles bat izan zen. Bi ahizpa zituen, Emily eta Anne Brontë; haiek ere idazleak ziren. Emilyk arrakasta handia izan zuen: Tontor ekaiztsuak izeneko eleberria argitaratu zuen, euskarara itzulita dagoena.

Charlotteren lanik ezagunena Jane Eyre eleberria da, 1847an argitaratua. Liburu honetako protagonista Jane izeneko neska bat da; umezurtza da eta Rochester izeneko gizon baten etxean lan egiten du, haren haurren irakasle gisa. Jane eta Rochester maitemindu dira, baina Janek utzi egin du, jakin baitu Rochester ezkonduta dagoela eta bere emazte zoroa giltzapean daukala, etxeko ganbaran. Emazteak sua eman dio etxeari; Rochesterrek salbatzeko ahaleginak egiten ditu, baina alferrik. Sutearen ondorioz, Rochesterrek erredurak pairatu ditu eta itsu geratu da. Jane, gertatu dena jakitean, Rochester bilatu eta berarekin ezkondu da.

Beranduago, 1853an, bere azken eleberria argitaratu zuen, Villette izenekoa. Nobela honetan, andre txiro baten istorioa kontatu zuen: emakume honek sua piztu zuen neskato-eskola batean lanean ari zela, Belgikan, eta epaitu egin zuten. Eleberri honetan, Brontëk bere bizitzako zenbait pasadizo sartu zituen.

1854an ezkondu zen. Beste eleberri bat hasi zuen, baina ezin izan zuen inoiz amaitu: haurdun geratu zen, baina gaixotu eta hurrengo urteko martxoan hil zen, umea jaio baino lehen.