Txikipedia:Joystick

Joystick edo joystick​ sarrerako periferiko bat da, oinarri baten gainean biratzen den palanka batez osatuta dago.

Hegazkin zibil eta militar askoren hegaldi-ontziko kontrol-gailu nagusia da. Bideojoko kontsola modernoetan erabiltzen den joystick-aren aldaera ezagun bat makila analogikoa da.

Historia

Alemaniako bonba-hegazkin batzuetan erabilitako Funkgerät FuG 203 Kehl izeneko irrati-kontroleko transmisio-sistemaren parte gisa erabiltzen zen. Palanka honek pizteko eta itzaltzeko etengailuak zituen sentsore analogikoen ordez.

Wasserfall garapen-taldeak kontrol-sistema aldatu zuen seinale elektrikoa misilari igortzen ziren irrati-seinale bihurtzeko, kablearen beharra kenduz.

1960ko hamarkadan, joysticken erabilera zabaldu zen irrati-kontrolatutako hegazkin-sistemetan, hala nola Phill Kraft-ek ekoitzitako Kwik Fly-n.11

Orain desagertuta dagoen Kraft Systems enpresa, azkenean, ordenagailuen industriarako eta beste erabiltzaile batzuen joysticken OEM hornitzaile garrantzitsu bat bihurtu zen.

Denbora tarte horretan, NASAk joystickak erabili zituen kontrol-gailu gisa Apollo misioen barruan.

Jolas elektronikoak

Ralph H. Baerrek eta  Bill Harrisonek bideo-jokoetako joysticken erabilerak ezagutarazi zituzten. Lehen bideo-joko hauetan, pantaila batean bistaratzen den puntu baten posizio horizontala eta bertikala kontrola zitekeen.

1970ean, jokoa Ipar Amerikan kaleratu zen. 1976an, Taitok Interceptor kaleratu zuen, lehen pertsonan borroka-hegaldi-simulatzailea, ehiza-hegazkin bat pilotatzen zuena, zortzi norabideko joystick-a erabiliz, etsaiaren hegazkin bati tiro egiteko.