Txikipedia:Satanismo

Wikipedia, Entziklopedia askea

Satanismoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Satan

Satanismoak lotutako sinesmen kopuru bat hartzen du. Sinbolismoaren ezaugarriak partekatzen dituzte, Satanen gurtza eta miresmena barne (edo antzeko irudiak). Erlijio satanikoa 1966an hasi zen, Satan Eliza sortu zenean.


Satanistak askotarikoak dira, baina badira bi talde garrantzitsu: satanismo tradizionala edo teista eta satanismo ateista. Sataniko teistek Satan jainko supernatural bezala gurtzen dute. Aitzitik, ateo satanikoek beren burua ateotzat hartzen dute eta Satan gizakien ezaugarrien sinbolo gisa soilik gurtzen dute.

Motak:[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Satanismo teista[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Satanismo teistak, Satan jainko bezala gurtzea du ezaugarri. Magiaren sineste bat barne har dezake, erritual baten bidez manipulatzen dena.

Satanismo mota honen ondoren datozen pertsonek naturaz gaindiko sinesmenak dituzte eta deabruaren eta deabruaren gurtza egiten dute hitzez hitz, entitate hauek existitzen diren izaki eta espiritu errealtzat hartuz.

Satan irudia

Luziferismoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Askotan mota ezberdinetako magia egiteko erabiltzen da, baita sorginkeria egiteko ere. Luzifer eta Satanen arteko identifikazio herrikoiaren ondorioz, ohikoa da satanista bezala identifikatzea eta satanista batzuk luziferinotzat ere hartzea.

Paladistak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Honela, satanista teisten elkartea izendatzen da.

Satanismo sinbolikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez da erlijio teista bat, hau da, ez dute Satan jainko bat bezala tratatzen, satanismo sinbolikoa bere "jainkotasuna" norbera den sinesmen bat da. Satanismo hori indibidualtasuna bilatzeagatik ezagutzen da, eta ez dute erlijio-gauzetan sinesten, hala nola aingeruetan, jainkoetan eta abarretan.


Satanismo informala edo nerabea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nerabeek sinbolo satanikoak erabiltzen dituzte, pentagrama alderantzikatua kasu, satanismoaren imitazioa lortzeko. Nerabe horiek nortasunaren muturreko nahasmendu bat jasateko zorian daude, edo substantzien abusuaren ondoriozko osasun mentaleko arazoekin, hiperaktibitatearekin arreta-urritasunagatiko nahasmenduarekin edo autolesiora eraman dezaketen ikaskuntzako beste zailtasun batzuekin lotuta daude.

Horretan parte hartzen duten gazteak entretenitzeko egiten dute jarduera hauek, Anton Szandor LaVey-ren Biblia beltza irakurtzen edo misa beltzako objektuak eukitzen.

Satan eliza (misa beltza)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Satan Eliza (ingelesez: Satan de Satan) Ameriketako Estatu Batuetan legezko estatusa duen Laveyako erakunde erlijioso bat da, 1966ko apirilaren 30ean Anton Szandor LaVeyk sortua Kaliforniako San Frantzisko hirian. Satan Elizako Apaiz Nagusia Peter H. Gilmore da.

Sinboloa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pentagrama

Pentagrama, berez, ez da satanismoaren sinboloa, satanismoak beretzat esleitu dion arren. Sinbolo honek 5 elementuak irudikatzen ditu, 4 fisikoak eta espirituala, beraz, pentagrama normala, izpirituak gainontzeko elementuen gainean duen domeinua bezala interpreta daiteke, historian zehar oso ezberdinak izan diren beste esanahi batzuen artean. Pentagrama irudikatzeko beste modu bat alderantzizkoa edo pentakulua da (sorginkeriarekin ere lotua).

Banaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Set-aren templua: Michael Aquino asmatu zuen 1975an, Anton Laveyren laguna.

Banpiroaren tenplua: Lucas Martel, LaVey-ren lagun minak sortu zuen 1989an.

Lehen Eliza Satanikoa: 1999ko urriaren 31n Karla LaVeyk bere aitaren legatuarekin jarraitzeko egindako Satango Elizaren birsortze eta zatiketa bat izan zen. Anton LaVey hil ondoren, administrazio berri batek Satango Elizaren kontrola hartu zuen eta bere egoitza New Yorkera lekualdatu zen. Karla LaVeyk aitaren legatuari justiziarik egiten ez zitzaiola sentitu zuen, eta Eliza Satanikoa berriz sortzea erabaki zuen, bere aitak bizirik zegoenean zuzendu zuen modu berean.