Alice Manfield

Wikipedia, Entziklopedia askea
Alice Manfield

Bizitza
JaiotzaBuckland River (en) Itzuli, 1878
Herrialdea Australia
Lehen hizkuntzaingelesa
HeriotzaVictoria1960ko uztailaren 14a (81/82 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakargazkilaria, botanikaria, ornitologoa eta naturalista

Alice Manfield (1878 - 1960ko uztailaren 14a)[1], Guide Alice (Alice gidaria) bezala ezagutzen zena, mendiko gidaria, naturalista amateurra, txaleten jabea, argazkilaria eta Victoriako (Australia) emakume feminista goiztiarra izan zen. 1890. hamarkadatik 1930. hamarkadara bitartean Buffalo mendian egin zuen lan aitzindariak berez erakargarri turistikoa izatera eraman zuen eta Mount Buffalo Parke Nazionala eratzen lagundu zuen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alice Manfielden jabetzan (Nailsea Farm) jaio zen, Buckland haranean, Mount Buffalotik hego-ekialdera, 1878an,[1] James Manfield eta honen emazte Janeren zortzi semeetako bat. James, ikatz-meatzari eskarmentuduna, 1854an iritsi zen Victoriako bere anaia Johnekin, Nailsea-tik (Somerset, Ingalaterra)[2], urre-sukar viktoriarrean populazioaren gorakadarekin bat eginez.[3] Buckland Haraneko urrezko zelaietara joan ziren, eta, ondoren, jabetza bat erosi zuten han, urrea ateratzeko irabaziekin. Oraindik urrearen atzetik, Zeelanda Berrira eta Hegoaldeko Gales Berrira bidaiatu zuten, baina hamar urte barru Buckland haranera itzuli ziren euren etxaldea lantzera.

Pulpit Rock, Mount Buffalo, Guide Alice-k eginda (argazkiko irudia Alicia dela ere pentsatzen da)

Melbournetik 200 milia (320 kilometro) baino gehiagora egon arren, Mount Buffalo bere geologia eta botanika bereziengatik Ferdinand von Mueller gobernuko botanikari ospetsuak ezagutua izan zen, eta turista fluxu txiki bat erakartzen hasi zen. 1883an trenbidea Myrtleford-era hedatzeak, ondoren Bright-era 1890ean,[4] hiriburuko bidaiariak zortzi ordu baino gutxiagoan Mt Buffalo-ren eskura egon zitezkeela esan nahi zuen. Bertakoak turismo aukerak ikusten hasi ziren. 1888an, mendi-pista berri baten hasieran hotel bat eraikitzeko lizitazio bat egin zen, eta Aliceren aita James Manfieldek irabazi zuen.

1890. urtean Manfield-en Buffalo Falls Temperance Hotela ireki zen mendiaren oinean, Manfields-ek hotelaren eta Porepunkah geltokiaren arteko garraioa eskainiz. Jamesek, edo bere seme-alaba batek, gonbidatu kementsuak ekarriko zituzten Buffaloko lautadara hiru orduko igoeran, non esploratu edo kanpatu zezaketen.

1890eko abenduan, hotelera joandako lehen bisitarietako bat John Monash jenerala, orduan 25 urteko etorkizuneko gerrako heroia, izan zen, hotela "egoera oso bukatu gabekoa eta gutxi hornituta" zegoela jakinarazi zuena, baina berak ere aitortu zuen potentziala. Urtebete geroago itzulita, Monash-ek hotela "erosotasun garaian" zela adierazi zuen. Monash Buffalora itzuli zen beste askotan urteetan zehar, beti Manfields-en gidariak eta ekipamenduak eskuratuz.

Hotela ireki zenetik hamabi urte inguru zituen arren, Alice aldizka aritu zen mendi inguruko espedizioetan, horrela, maitasuna eta ezagutza zabala garatu zituen flora, fauna eta Buffalo mendiko paisaia malkartsuaz.

Alice gidaria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1900eko hamarkadako Guide Alice izeneko iragarki turistikoa
Manfield mendiraino egurrezko aulkiak daramatzaten zamariekin

Laster, Manfield mendi lasterketetan buru-belarri murgildu zen. Alice gidari bezala oso ezaguna eta atsegina bilakatu zen. Hasierako egunetan Buffaloko subalpetarreko lautadarako sarbide bakarra oinez edo zaldiz bakarrik markatu gabeko pista zakar baten bidez zegoen, eta ostatu bakarra zegoen eta lautadaren seinalerik ez zegoen. Alice gidaria eragin lasaigarria izan zen basabizitzaz, mendiko arriskuez eta galeraz arduratutako turista gero eta gehiagorentzat.[1]

Manfields-ek laster bigarren hotela eraiki zuen, Bents Lookout-en lautadatik gertu eraikitako zur- txaleta txiki bat,[5] eta Granny's Place izen maitagarria eman zion. Alice izan zen azkenean, Granny's Place zuzendaritza hartu zuena. Pozik egon zen denbora luzez bakarrik han, eta "abentura zirraragarriak" bezalako gertakariei buruz, suteak, ekaitz gogorrak eta elurra 8 feet (2.4 m) sakonera, une horretan txaletara tximiniatik sartu behar zen. [1]

Ekipamendua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Garai hartan ekipamendu mugatuak eskuragarri zituen kanpoko jardueretarako eta emakumezkoentzat bereziki diseinatutako ia ezer ez zeukanez, Manfieldek bere ekipamendua diseinatu zuen. Batzuetan gona jantzi bazuen ere, Manfieldek polemikoki prakak jantzi zituen bere lanean bizi zen baldintza hotzengatik, askoz ere jantzi arrunta bihurtuko zen emakumeentzako. Galtza-jantzia artilezko galtza-mota bat zen, eta lepo altuko jaka botoiduna gerriaren inguruan estutua. Horrekin batera, polainak jarri zituzten zangoen inguruan estututa, takoi baxuko larruz ibiltzeko bota bat, txanoa eta ibiltzeko makila luze bat.

Parke Nazionala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Manfieldek bisitariak txunditu zituen Mount Buffalori buruzko bere gogo eta ezagutza zabalarekin. Naturalista eta argazkilari gisa zituen trebetasunekin, eskatutako gidaria bihurtu zen.[1] Mendiarekiko zuen grinak, eta emakumezko gidari izatearen berritasunak, Manfield erakargarri turistiko bihurtu zuten, mendiaren ospea handitzen lagunduz.

Tokiko aktibismoaren ostean, 1898an, Victoriako gobernuak 1,166 hektarea (2,880 acre) lur goi lautadan deklaratu zuen Mount Buffalo Parke Nazional gisa. [1]

1908an errepidea ireki zen lautadara.[5] Nagusiki gizonezkoen topaketa batean, Guide Alice filmatu zuten zinta eutsiz errepideko inaugurazio ofizialean[6] Victoriako lehen ministroa, Thomas Bent jauna, mozteko prest zegoenez.[7]

Turismoa handitzeko bideari esker, 1910ean Herri Lan Sailak gobernuaren jabetzakoa den etxe bat eraiki zuen, Manfield-eko txaletearen ondoan.[5] Gobernu berriko txaletak turista pasiboei gehiago erakartzen zien, aldiz, Manfields eta tokiko beste familia bat, Carlile familia, hobeto moldatzen ziren esperientzia oinarrizkoagoa eta ausartagoa nahi zutenentzat.

Azken urteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Parke nazionalaren deklarazioa eta bidearen etorrera agertu ziren arren, Alice gidariaren zerbitzuek eskaera mantendu zuten, eta mendiko gidatiren lanean jarraitu zuen.[1] Hainbat bisitari deitu zioten, besteak beste, David Syme, The Age egunkariaren jabea, Arthur Streeton jauna paisaia-artista eta John Monash jauna.[5]

Manfieldek 1930eko hamarkadan erretiratu zen gidari lanetik, berrogeita hamar urte zituela eta 1960an hil zen laurogeita bi urte zituela.[1]

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1924an, Manfield-ek The Lyre-Birds of Mount Buffalo kaleratu zuen, Buffalo mendian lira-hegaztiari buruzko ikerketak jasotzen zituen 23 orrialdeko liburukia. Liburuki horrek Manfielden berezko argazkiak eta Charles Barrett-en sarrera zituen[8]. Hori lira-hegaztiei buruzko kaleratu zuten lehenengo liburu piktorikoa izan zen.[1]

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Manfield urrutiko lehengusu batekin, John Edmund Manfieldekin, Parke Zerbitzuko basozain batekin, ezkondu zen[5] 1917an[1]. Alaba bat izan zuten Genevieve Baumgarten izenekoa.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]