Ana Lydia Vega

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ana Lydia Vega
Bizitza
JaiotzaSanturce, 1946ko abenduaren 6a (77 urte)
Herrialdea Puerto Rico
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaUniversity of Provence - Aix-Marseille I (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakidazlea
Enplegatzailea(k)University of Puerto Rico (en) Itzuli
Jasotako sariak
analydiavega.weebly.com

Ana Lydia Vega (Santurce, San Juan, Puerto Rico, 1946ko abenduaren 6a) Puerto Ricoko idazlea da eta 1982an Casa de las Américo saria eta 1984an Juan Rulfo saria irabazi zituen.[1][2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ana Lydia Vega, Coamoko Virgilio Vega eta Arroyo herriko María Santanaren alaba da. Jesusen Bihotzaren Akademian ikasi zuen.[3]

Lehenengo olerkiak 7 urte zituenean egin zituen, eskolako urteetan. Eskolako ikasketak bukatu ostean, atzerriko hizkuntzen irakasle izan nahi zuenez, Puerto Ricoko Unibertsitatean Atzerriko Hizkuntzen Pedagogia ikasten hasi zen. Amarengandik zetorkion irakasle izateko nahia, ama eskola-maistra izan zen eta. 1968an graduatu eta txikitako lagun bati esker frantsesa hitz egiten zuenez, Frantziara joan zen bere ikasketekin jarraitzera. Parisko Unibertsitateko Frantses Literaturako titulazioa lortu zuen 1971n, eta unibertsitate bereko literaturako doktoretza 1978an.[4]

Frantzian zegoen bitartean, bere bikotea, Robert, ezagutu zuen, eta berarekin alaba bat izan zuen: Lolita. Robert irakasle eta poeta zen eta alaba balet dantzaria izateaz gain, atzerriko hizkuntzak ikasi zituen.

Puerto Ricora itzuli zen bertako unibertsitatean Frantses literatura eta Karibeko ikaketak irakasteko. Garai honetan, Carmen Lugo Filippi ipuin-kontalaria eta Ruth Hernández irakaslea ezagutu zituen.[5]

Ana Lydia Puerto Ricoko egoerari buruz idatzi eta gogoeta egiten duten idazleen belaunaldian jar genezake.

Literatur ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txikitako olerkiak idatzi ostean, nerabezaroan prosa, konposizioak, ipuinak eta eleberriak gustuko zituen. Garai horretan misterio eta erromantzezko 18 istorio idatzi zituen ingelesez baina oraindik argitaratu gabe daude.

Puerto Ricoko unibertsitatean lanean ari zela, 1981ean Carmen Lugo Filippi ipuin-kontalariarekin, Ruth Hernández irakaslearekin eta Frantzian ezagutu zuen Robert-ekin - Le français vécu frantsesa ikasteko eskuliburu ospetsua idatzi zuen. Urte horretan Carmen Lugo Filippi-rekin Vírgen y Mártires ipuin-liburua ere idatzi zuen. Liburu honetan, Puerto Ricoko testu kolonial eta matxistan eremu feminista aztertzen da. Hain handia izan zen liburu honen onarpena, ezen bigarren eta hirugarren liburu bat idaztera bultzatu baitzuen.

1982an Casa de las Americas saria irabazi zuen Encancaranublado y otros cuentos de naufragio liburuarekin. Ipuinez gain, eskuliburuak, entseguak eta Literatur kritikak ere baditu. 1982an argitaratutako Encancaranublado y otros historias de naufragio izeneko bigarren saria jaso zuen 1982ko Casa de las Américas lehiaketan, Kuban. Lan horretan, alegoriak, saiakera-idazkerak, diskurtso espiritistak, bakarrizketak, kondairak eta Inauterietako batailek Karibeko munduko gatazkei eta horren amestutako batasunari buruzko gogoeta egitera garamatzate.

Bere hirugarren liburua, Pasión de historias y otras historias de pasión, 1987an argitaratua, Parisko Nazioarteko Juan Rulfo saria jaso zuen, eta 1988an Claridad egunkariko "Relevo" zutabean argitaratu ziren saiakuntzak idatzi zituen. Saiakera horiek herrialdeko zazpi idazleren saiakera-bilduman ageri dira: El tramo ancla.

Bere lan pedagogikoetan daude Aida Vilarrekin idatzitako Cahier de redaction eta Cahier de grammaire, eta , Quelques difficultés de traduction eta El machete de Ogún.

Bere literatura-lanagatik, bere jaioterriko eta nazioarteko goraipamenak zein sariak jaso ditu. Sentiberatasun positiboko emakumea da, beldurrezko eta detektibe-eleberriak irakurtzea gustatzen zaio. Zinema ere izugarri gustatzen zaio eta pasio hori idatzi zuen La gran fiesta filmaren gidoian nabarmena da.

Ez da erraza irakasle, idazle, ama, emazte, alaba, bizilagun izatea eta gizaki baten betebehar guztiak betetzea, baina lanbide horiek guztiek aberastu eta zoriontsu sentiarazten dute, behin bakarrik bizi garela pentsatzen du eta.

Fikziozko lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Vírgenes y mártires ( (ipuinak, Carmen Lugo Filippi-ekin), 1981
  • Encancaranublado y otros cuentos de naufragio, Casa de las Américas saria 1982. urtean
  • Pasión de historia y otras historias de pasión, 1987. urtean
  • Falsas crónicas del sur, Puerto Ricon, 1991. urtean
  • Ciértas crónicas del norte. 1992. urtean.

Saiakerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • El tramo ancla: ensayos puertorriqueños de hoy (beste autore batzuekikn), 1988. urtean
  • Esperando a Loló y otros delirios generacionales, 1995. urtean
  • Pulseando con el difícil.
  • La Canción Verde

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1982an Casa de las Américo saria, Encancaranublado y otros cuentos de naufragio fikziozko lanagatik.
  • 1984an Juan Rulfo saria, Pasión de historias y otras historias de pasión lanagatik. [1][2]

Ikasketa kritikoak ingelesez[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Ana Lydia Vega, True and False Romances By: Feracho, Lesley. IN: Quintana, Reading U. S. Latina Writers: Remapping American Literature. New York, NY: Palgrave Macmillan; 2003. pp.181–96
  • Spanglish, TICKLING THE TONGUE: on Ana Lydia Vega and Giannina Braschi, by Ilan Stavans, World Literature Today, 2000.
  • Ana Lydia Vega: Linguistic Women and Another Counter-Assault or Can the Master(s) Hear? By: Labiosa, David J.. IN: Athey, Sharpened Edge: Women of Color, Resistance, and Writing. Westport, CT: Praeger; 2003. pp.187–201
  • The Representation of Puerto Rican Women in Two Short Stories by Ana Lydia Vega: 'Letra para salsa y tres soneos por encargo' (1979) and 'Pollito Chicken' (1977) By: Green, Mary; Tesserae: Journal of Iberian and Latin American Studies, dic. 2002; 8 (2): 127-41[6]
  • Traces of Santería in Encancaranublado By: Pardo, Diana; Céfiro, 2002 Fall; 3 (1): 25-30
  • Translating Laughter: Humor as a Special Challenge in Translating the Stories of Ana Lydia Vega By: Wallace, Carol J.; Journal of the Midwest Modern Language Association, 2002 Fall; 35 (2): 75-87
  • Ana Lydia Vega. Reconstruction and Revision of Puerto Rico's Past By: Gosser-Esquilín, Mary Ann. IN: Juan-Navarro, and Young, A Twice-Told Tale: Reinventing the Encounter in Iberian/Iberian American Literature and Film. Newark, DE; London, England: U of Delaware P; Associated UP; 2001. pp.193–209
  • Intersections in Ana Lydia Vega's 'Pasión de historia' By: Craig, Linda; MaComère: Journal of the Association of Caribbean Women Writers and Scholars, 2001; 4: 71-83
  • A Sense of Space, a Sense of Speech: A Conversation with Ana Lydia Vega By: Hernández, Carmen Dolores; Hopscotch: A Cultural Review, 2000; 2 (2): 52-59
  • Virgins and Fleurs de Lys: Nation and Gender in Québec and Puerto Rico By: Den Tandt, Catherine. San Juan, Puerto Rico: Universidad de Puerto Rico; 2000
  • The Hispanic Post-Colonial Tourist By: Martí-Olivella, Jaume; Arizona Journal of Hispanic Cultural Studies, 1997; 1: 23-42
  • Like English for Spanish: Meditaciones desde la frontera anglorriqueña By: Unruh, Vicky; Siglo XX/20th Century, 1997; 15 (1-2): 147-61
  • Ana Lydia Vega, the Caribbean Storyteller By: Puleo, Augustus; Afro-Hispanic Review, 1996 Fall; 15 (2): 21-25. (journal article)
  • Thematic and Narrative Strategies in Lydia Vega's 'Pollito chicken' By: Engling, Ezra S.; College Language Association Journal, 1996 Mar; 39 (3): 341-56[6]
  • 'What's Wrong with this Picture?' Ana Lydia Vega's 'Caso omiso' By: Boling, Becky; Revista de Estudios Hispánicos, 1996; 23: 315-24
  • Subverting and Re-Defining Sexuality in 'Three Love Aerobics' by Ana Lydia Vega By: Puleo, Augustus C.; Letras Femeninas, 1995 Spring-Fall; 21 (1-2): 57-67
  • 'Así son': Salsa Music, Female Narratives, and Gender (De)Construction in Puerto Rico By: Aparicio, Frances R.; Poetics Today, 1994 Winter; 15 (4): 659-84
  • Women and Writing in Puerto Rico: An Interview with Ana Lydia Vega By: Hernández, Elizabeth; Callaloo: A Journal of African American and African Arts and Letters, 1994 Summer; 17 (3): 816-25
  • We Are (Not) in This Together: The Caribbean Imaginary in 'Encancaranublado' by Ana Lydia Vega By: Vélez, Diana L.; Callaloo: A Journal of African American and African Arts and Letters, 1994 Summer; 17 (3): 826-33
  • Tracing Nation and Gender: Ana Lydia Vega By: Den Tandt, Catherine; Revista de Estudios Hispanicos, 1994 Jan; 28 (1): 3-24
  • Contaminations linguistiques: Actes d'anéantissement ou d'enrichissement d'une langue? By: Impériale, Louis. IN: Crochetière, Boulanger and Ouellon, Actes du XVe Congrès International des Linguistes, Québec, Université Laval, 9-14 août 1992: Les Langues menacées/Endangered Languages: Proceedings of the XVth International Congress of Linguists, Québec, Université Laval, 9–14 August 1992. Sainte-Foy: PU Laval; 1993. pp.III: 351-54
  • The Reproduction of Ideology in Ana Lydia Vega's 'Pasión de historia' and 'Caso omiso' By: Boling, Becky; Letras Femeninas, 1991 Spring-Fall; 17 (1-2): 89-97
  • The Voice Recaptured: Fiction by Dany Bebel-Gisler and Ana Lydia Vega By: Romero, Ivette; Journal of Caribbean Studies, 1991-1992 Winter-Spring; 8 (3): 159-65
  • Social Criticism in the Contemporary Short Story of Selected Puerto Rican Women Writers By: Wallace, Jeanne C.; MACLAS: Latin American Essays, 1989; 3: 113-23
  • Pollito chicken: Split Subjectivity, National Identity and the Articulation of Female Sexuality in a Narrative by Ana Lydia Vega By: Vélez, Diana L.; The Americas Review: A Review of Hispanic Literature and Art of the USA, 1986 Summer; 14 (2): 68-76
  • From a Woman's Perspective: The Short Stories of Rosario Ferré and Ana Lydia Vega By: Fernández Olmos, Margarite. IN: Meyer and Fernández Olmos, Contemporary Women Authors of Latin America: Introductory Essays. Brooklyn: Brooklyn Coll. P; 1983. pp.78–90.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b «Claridad / Notas Culturales: Historia de Arroz con Habichuelas» web.archive.org 2011-09-28 (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).
  2. ↑ a b Santiago Colón, Leslie. "Ana Lydia Vega." Trabajo sometido como requisito parcial del curso Ed. 664 del Dr. Cirilo Toro Vargas, en la Pontificia Universidad Católica de Puerto Rico, en diciembre de 1992. Publicado en el Internet: 27 de abril de 1998. Información actualizada: 11 de julio de 2000.
  3. ↑ «Biografía de Ana Lydia Vega (Su vida, historia, bio resumida)» www.buscabiografias.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).
  4. ↑ (Ingelesez) «Ana Lydia Vega» EnciclopediaPR (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).
  5. ↑ (Ingelesez) ANA LYDIA VEGA. (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).
  6. ↑ a b «CVC. Rinconete. Lengua. «Pollito chicken» y el primer diccionario de «spanglish», por Alexander Prieto Osorno.» cvc.cervantes.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ana_Lydia_Vega&oldid=9389796"(e)tik eskuratuta