Maruja Fernández

Wikipedia, Entziklopedia askea
Maruja Fernández
Bizitza
JaiotzaKuba, 1925
Herrialdea Espainia
HeriotzaPiera2001eko maiatzaren 12a (75/76 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
JarduerakEsataria
Enplegatzailea(k)Radio Nacional de España  (1955 -  1990)
Jasotako sariak

Musicbrainz: 3272756d-d6cb-4df9-98a2-5830950ccd5d Edit the value on Wikidata

Maruja Fernández del Pozo (Kuba, 1925Piera, Bartzelona, Katalunia, 2001eko maiatzaren 12a) Espainiako irrati-esataria izan zen.[1][2][3][4] Elena Francis kontsultategia irratsaioko Elena Francis pertsonaia fiktizioari ahotsa eman zionetako bat izan zen.[5] Lehena María Garriga izan zen, gero Rosario Caballék ordezkatu zuen. Azkena, ezagunena eta luzeen aritu zena Maruja Fernández bera izan zen. Urte askoz geroago, Elena Francis pertsonaia (ahotsa) Juan Soto Viñolo kazetariak idatzitako gidoiak irakurtzera mugatzen zela jakin zen.[6]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kuban jaio zen. Espainiako guraso etorkinak ziren gurasoak.[6] Espainiara iristean, ikuskizunen munduan zenbait aldiz sartu ondoren,Antonio Machínen konpainian lan egitera iritsi zen, Canto a los tropicos lanean, esaterako. 1955ean sartu zen RNEn.[1]

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hurrengo 35 urteetan haren ahotsa entzun ahal izan zen Espainiako Irrati Nazionalean, eta gero Radio Peninsularrean, non Jorge Arandesekin eta Federico Gallorekin bat egen baitzuen Fantasia izeneko saio gogoratuan.

1962an, Elena Francisen paperean sartu zen. Egunero, Espainiako emakumeei beren arazo eta zalantzei buruzko aholkuak ematen zizkien, ikuspegi kontserbadore eta matxista batetik, eta emakumeak senarraren zerbitzari ukaezin gisa uzten zituen, Pilar Moralesek entzuleen galderak irakurtzen zituen espazio batean. Kontsultategi mitikoak, Espainia frankistan benetako fenomeno soziologikoak, irratiaren irudi historikoa bihurtu zuen.[6]

Urte asko geroago, Elena Francis Juan Soto Viñolo kazetariak idatzitako gidoiak irakurtzera mugatzen zela jakin zen.

1960ko hamarkadaren hasieran, Televisión españolako zenbait programatan ere parte hartu zuen, emakumearen munduari buruzkoak: Javier de Segarraren Estilo (1962) eta Pilar Miróren Revista para la mujer (1963).

1990ean erretiratu zen.

Elena Francis kontsultategiko ahotsa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Elena Francis kontsultategia 1947-1984ra iraun zuen emakumeentzako saioa izan zen. Elena Francis andreari irratikideek bidalitako korrespondentziaren inguruan egituratzen zen, eta hark, kontseiluen bidez, ia erabat emakumezkoak ziren publiko baten zalantzei, kontsultei eta konfidentziei erantzuten zien. Planteatutako gaiak etxeko gaietatik hasi (sukaldaritza edo lorezaintza, esaterako) eta osasuna, edertasuna eta arazo sentimental edo psikologikoak ziren. Kanta dedikatuak jartzen ziren, autobiografiak eta santuen bizitzak irakurtzen ziren imitatu beharreko eredu gisa, baina saioaren egitura nagusia entzuleen galderak irakurtzea eta aholku ematea zen. Gutun batzuk, hala eskatuz gero, postaz erantzuten ziren, Francis andrea existitzen zela eta ez zela legenda hutsa baieztatzeko.

Taldea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"Instituto de Bella Francis" Institutuak 'Elena Francis' pertsonaia sortu zuen bere produktuen publizitatea egiteko. Elena andrea fikziozko izakia zen, eta aholkulari-talde batek erantzuten zien kartei; besteak beste, apaiz batek eta psikologo batek. 36 urtez, kontsultategiaren erantzunak beti emakume otzana, men egiten duenetakoa zuen helburu. Saioak emakume, ama eta emazte kontserbadoreak, frankismoaren ideologia eta moral zituen emakumeak ziren eredu. Kontsultategiaren arabera, emakumeek pairamena, jasamena, beste alde batera begiratzea, ez ikustearena egitea, pazientzia izatea, gauzak aldatuko zirelakoan itxarotea edo seme-alabengatik eta familiarengatik sakrifikatzea. Saioa kontsultategi sentimentalaz mozorrotutako erregimen frankistaren doktrina baino ez zen izan.[7]

Programaren hasieratik kontsulten erantzunak (zazpi inguru eguneroko emanaldi bakoitzean) gidoilari-talde batek idazten zituen, eta lan hori Juan Soto Viñolo kazetariari esleitu zitzaion esklusiboki 1966az geroztik. Jasotako miloitik gorako gutunetatik 60.000 batek jaso zuten erantzuna.[8] Elena Francisi ahotsa eman zioten esatariei dagokienez, lehena María Garriga izan zen, gero Rosario Caballék ordezkatu zuena. Hala ere, pertsonaia ezagunena eta luzeena Maruja Fernández izan zen.[9]

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1966an Urrezko Antena jaso zuen.
  • 1966an Ondas saria, esatari hoberenarentzat.[6]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b (Gaztelaniaz) País, El. (2001-05-14). «Maruja Fernández, locutora» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  2. «Hemeroteca - La Vanguardia - Home» hemeroteca.lavanguardia.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  3. «ABC SEVILLA 15-05-2001 página 95 - Archivo ABC» abc 2019-08-30 (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  4. (Gaztelaniaz) «Fallece Maruja Fernández, viuda de Vicente Trabanco» El Comercio: Diario de Asturias 2023-01-14 (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  5. (Gaztelaniaz) Maruja Fernández, la inmigrante cubana que ocultó su identidad en favor de Elena Francis – Guia de la Radio. (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  6. a b c d (Gaztelaniaz) «Maruja Fernández, la inmigrante cubana que ocultó su identidad en favor de Elena Francis» ELMUNDO 2021-02-04 (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  7. (Gaztelaniaz) Megía, Carlos. (2023-03-08). «El fenómeno Elena Francis: cómo un consultorio de belleza acabó siendo altavoz del franquismo | Feminismo» S Moda EL PAÍS (Noiz kontsultatua: 2023-03-13).
  8. (Gaztelaniaz) ELICES, RAQUEL. (2023-03-07). «Elena Francis, la voz del sexo: ¿quién era realmente?» RTVE.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
  9. Rita Abundancia, "Elena Francis, consejos para la mujer sumisa", El País, 4-XI-2014: http://smoda.elpais.com/placeres/elena-francis-consejos-para-la-mujer-sumisa/

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]