Mendebaldeko apatxera

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mendebaldeko apatxera
Datu orokorrak
Lurralde eremua AEB
Hiztunak14.000
Eskualdea Arizona
UNESCO sailkapena3: arriskuan
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indigenous language (en) Itzuli
Ameriketako jatorrizko hizkuntzak
Na-dene hizkuntzak
Athabaskan-Eyak (en) Itzuli
Atabaskera
hegoaldeko atabaskar hizkuntzak
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3apw
Ethnologueapw
Glottologwest2615
UNESCO785
IETFapw
Endangered
Languages Project

1148

Mendebaldeko apatxera mendebaldeko apatxeen hizkuntza da, hegoaldeko atabaskar hizkuntzen familiakoa. 14.000 hiztun ditu, gehienak Arizonako erdi-ekialdean bizi diren mendebaldeko apatxeak.

Fonologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bokalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mendebaldeko apatxerak 4 bokal ditu: a, e, i eta o. Batetik, bokalon ahoskera luzea nahiz laburra izan daiteke; bestetik, ahokariak zein sudurkariak izan daitezke.[1]

  Aurrekoak Erdikoak Atzekoak
laburrak luzeak laburrak luzeak laburrak luzeak
Itxiak ahokariak ɪ        
sudurkariak ɪ̃ ĩː        
Erdiirekiak ahokariak ɛ ɛː     o
sudurkariak ɛ̃ ɛ̃ː     õ õː
Irekiak ahokariak     a    
sudurkariak     ã ãː    

Kontsonanteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kontsonanteei dagokienez, 29 kontsonante-hots ditu:

Ezpainbikariak Hobikariak Sabaikariak Belarrak Glotalak
erdikoak albokariak
Sudurkariak m n
Herskariak ahoskabeak p t k ʔ
ahostunak (ⁿd/d)
hasperendunak
eiektiboak
Afrikariak ahoskabeak ts
hasperendunak tsʰ tɬʰ tʃʰ
eiektiboak tsʼ tɬʼ tʃʼ
Igurzkariak ahoskabeak s ɬ ʃ h
ahostunak z ʒ ɣ
Hurbilkariak l j w

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Gordon, Matthew; Potter, Brian; Dawson, John; de Reuse, Willem; Ladefoged, Peter. (2001). «Phonetic Structures of Western Apache» (pdf) International Journal of American Linguistics 67: 415-448. (Noiz kontsultatua: 2019-02-13).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]