Palestinako Antzoki Nazionala

Palestinako Antzoki Nazionala
Datuak
Mota	erakundea
Herrialdea	Palestina
Agintea
Egoitza nagusi	«Ekialdeko Jerusalem»; Jerusalem; 31°47′19″N 35°13′47″E / 31.788618°N 35.229812°E;
Historia
Sorrera	1984
	webgune ofiziala;

Palestinako Antzoki Nazionala edo El-Hakawati Antzokia (arabieraz: المسرح الوطني الفلسطيني‎) Palestinako arte- eta kultura-jarduerak sustatzeko helburua duen elkartea da. Ekialdeko Jerusalem-en kokatuta dago, Ekialdeko Etxearen ondoan.^[1]

Irabazi-asmorik gabeko erakunde kulturala da, eta ikuskizunak eta programa artistikoak, hezkuntzakoak eta entretenimendukoak ekoizten eta ordezkatzen ditu. Programa horiek Palestinako herriak nazio-mailan dituen asmoak islatzen dituzte, eta Palestinako kultura-politika garatzen laguntzen du. Palestinako Kultura Ministerioarekin, Nazio Batuen Erakundeko hainbat talderekin eta tokiko, zein nazioarteko GKE askorekin lankidetzan lan egiten du.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Al-Hakawati antzerki konpainia (1977-1988)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Palestinako Antzerki Nazionalaren hastapenak Al-Hakawati antzerki-konpainiaren ibilbidearekin estuki lotuta daude. 1977an sortu zen, Jerusalem ekialdean. Al-Hakawati Theatre antzerkigile, eszena-zuzendari eta aktore palestinarrek osatutako proiektu kolektibo gisa sortu zen, gehienak Jerusalemdik eta Israeldik etorriak, eta François Abu Salem zuzendari eta antzerkigileak gidatuta. Al-Kawati izenak "istorioen kontagailua" esan nahi du, paper garrantzitsua Palestinako tradizio kulturalean. 1967ko Sei Eguneko Gerraren ondorengo urteetan, palestinar nortasun nazional baten sentimendua indar handiagoz agertzen da eta palestinarren kultura berpizten ari da. Kontraesana dirudien arren, Israelek lurralde palestinarrak okupatzeari esker, Israelgo palestinarrak eta Zisjordaniakoak eta Gazako Zerrendakoak elkarrengana hurbildu ziren, ia 20 urte baitzituzten elkarrengandik bereizita. Testuinguru horretan sortu zen Al-Hakawatiren antzerkia, mendebaldeko herrialdeetako antzerki abangoardistaren eragina haren inspirazio-iturri nagusia den tradizioarekin lotzen duena.

Neurri handi batean, Israelgo agintariek ezarritako muga politikoen ondorioz, obra gehienak gai zehatzei buruzko inprobisazioetan oinarrituta sortzen ziren, lurralde palestinarretan zein erbestean bizitako esperientzietan oinarrituta. Zentsurak antzeztutako lanen testua entregatzera behartzen zituenez, aktoreek testu idatzirik gabe jardun ohi zuten. Aldi berean, konpainia profesionalizatzen joan zen eta kontzientzia nazional kulturala pizten lagundu zuen, beste lurralde palestinarrekiko trukeak ugarituz. Laster, Palestinarako antzerki nazional bat sortzea izan zen bere helburu nagusia.

1983ko azaroan, Al-Hakawati antzerki konpainiak Jerusalem ekialdeko Al-Nuzha zinema zaharraren eraikina alokatu zuen, sute baten ondorioz erre zena. Ford Fundazioaren 100.000 dolarreko dirulaguntzari eta partikularren eta Zisjordaniako eta atzerriko erakunde palestinarren dohaintzei esker, eraikina birgaitu eta Al-Hakawati Antzoki gisa ireki zen 1984ko maiatzean. Lurralde Palestinarretako kultur gune bakarra zen orduan, eta Palestinako antzerki profesionaleko konpainia nagusia. Hurrengo urtean, antzerkiaren zuzendaritza Palestinako artistek, idazleek eta pertsona ospetsuek osatutako zuzendari-kontseilu baten esku utzi zen.

1987ko abenduan lehen Intifadaren eztandak errealitate berri bat sortu zuen Al-Hakawati konpainiarentzat, matxinadaren aurrean bere publiko "naturala" kendu zitzaiona, bere dozenaka hildako eta zaurituekin eta kartzelan zeuden milaka pertsonekin. Konpainiak berak inolako murrizketarik jasan ez zuen arren eta bere hainbat ekoizpen antzeztu zituen arren, agintari israeldarrek bere lanak matxinadaren agertoki nagusietan antzeztea debekatu zioten: Gaza eta Zisjordaniako zerrendan. Konpainiaren sortzaileetako batzuek antzerki-egitura berriak bilatu behar izan zituzten egoerara egokitzeko, eta taldea desegiten hasi zen. Abu Salim Frantziara joan zen eta konpainia 1980ko hamarkadaren amaieran desegin zen. Une horretatik aurrera, Al-Hakawati izena Jerusalem eskualdeko hainbat konpainia independentek erabili zuten.

Palestinako antzerki nazionala (1989tik aurrera)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bestalde, Palestinako Kontseilu Nazionalak 1988ko azaroan egindako Palestinako Independentzia Aldarrikapenak inflexio-puntu bat ezarri zuen palestinar kulturaren garapenean, oro har. Intifadaren ondoren, 1989an, Al Hakawati antzokiak Arab Cultural Centre (Arabiar Kultur Zentroa) izena hartu zuen aldi baterako, behin betiko izena hartu aurretik, Al-Masrah al-Watani al-Filastini, Palestinako Antzoki Nazionala.

Konpainiaren arrakasta ez zen Palestinako audientziara mugatzen. 1980ko hamarkadaren hasieratik, Israelen zehar birak antolatu zituen eta Erresuma Batuan, Frantzian, Alemania Federalean, Suitzan, Eskandinavian, Polonian, Italian, Herbehereetan, Belgikan, Espainian eta Tunisian parte hartu zuen. 1980ko hamarkadaren amaieran, bira luzea egin zuen Europan, Japonian eta Estatu Batuetan. 1993ko irailean, François Abu Salem Ekialdeko Jerusalemera itzuli zen, tailer dramatiko bat antolatzeko, eta Israelen eta Palestinaren arteko bake-negoziazioek Al-Hakawatiren jarduerei berriro ekitera bultzatu zuten, Palestinako Antzoki Nazionalean.

Jamal Ghosheh da Palestinako Antzerki Nazionaleko zuzendaria sortu zenetik.

Deskribapena eta jarduerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Et teatro-k bi areto ditu: 400 besaulkiko auditorio bat eta 150 besaulkiko beste bat. Kafetegi bat eta arte liburu-denda bat ditu, baita pintura eta argazki erakusketak erakusten dituzten hainbat gune ere.

Sortu zenetik, antzerki hutsetik haratago joan dira Palestinako Antzerki Nazionalaren jarduerak. Kultura, folklorea eta tradizioa kontserbatzen ditu, eta ideia eta talentu berrien bilaketa aktiboa egiten du, Palestinako adierazpen batera bideratuta. Antzokiak 200 ekoizpen baino gehiago hartzen ditu urtero, antzerkia, musika, filmen proiekzioak eta tokiko komunitateari zuzendutako beste jarduera batzuk barne. Tailerrak, mintegiak eta bestelako hezkuntza-jarduerak antolatzen ditu hainbat diziplinatako artistentzat, eta horietan tokiko nahiz atzerriko adituek parte hartzen dute. PNTk filmen, antzerki-ikuskizunen eta txotxongiloen ekoizpenean ere laguntzen du, eta urtero International Puppet Festival txotxongiloen nazioarteko jaialdia hartzen du.

PNTren lokaletan Jerusalem Centre for Arabic Music zentroaren egoitza dago, musika arabiarraren modalitate guztiak irakatsi eta zabaltzeko zentroa, 1991n sortu zena PNTko Musika Sailetik abiatuta.

PalFest (Palestine Festival of Literature) nazioarteko jaialdi ibiltariaren jarduerak ere hartzen ditu, Palestinako Literatura Jaialdia. 2009ko maiatzean, Zinemaldia inauguratzeko eta amaitzeko ekitaldiak PNTn egin behar ziren, Jerusalem 2009ko Arabiar Kultur Hiriburuarekin batera. Israelgo poliziaren esku-hartzeak galarazi egin zuen antzerkia ixtea, eta ekitaldiak berehala eraman zituzten Frantziako Kultur Zentrora eta British Councilera, hurrenez hurren.