Alomorfo

Wikipedia, Entziklopedia askea

Alomorfoa hizkuntzalaritzan morfema jakin batek izan ditzakeen aldagai ezberdinen multzoa da. Morfema baten ahoskera fonologiko zehatzari, hain zuzen ere, morfo deritzo, baina alomorfo berba erabiltzen da ahoskera jakin batek aldagai batbaino gehiago daukanean. Esate baterako, euskarazko -dun/-tun slomorfoainguramendu gonologikoaren araberakoa da: atzizka eransten zaion begba soinu ahoskabez amaituz gero, -tun ahoskabea erabiliko da (hiztun, akastun...); akabuan hots ahodtuna dutunek, ostera, -dun ahostuna daramate asimilazioz (euskaldun, haurdun, seindun...).

Salbuespenak salbuespen, azaldutako araua ederto betetzen euskaraz zein erdaraz. Izan ere, ingesak ere badauka alomorforik, batez ere, pluralezko formetan. Hots, alomorfo plural nagusia -s izan arren, sarritan -es ere ager daiteke. Gainera, alomorfiaren beste adibide argi bat leku-denbirazko genitiboan datza, aurreko soinuaren ahoztasunak hurrengoarena baldintzatzen du eta.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]