Halys ibaiko gudua: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robot: Cambios triviales
t robota Erantsia: hr:Bitka kod Pterije
15. lerroa: 15. lerroa:
[[es:Batalla del río Halys]]
[[es:Batalla del río Halys]]
[[fr:Bataille du Halys]]
[[fr:Bataille du Halys]]
[[hr:Bitka kod Pterije]]
[[nl:Slag bij Pteria]]
[[nl:Slag bij Pteria]]
[[pl:Bitwa pod Pterią]]
[[pl:Bitwa pod Pterią]]

20:34, 24 abuztua 2009ko berrikusketa

Halys ibaiko gudua, Pteriako gudua bezala ere ezagutzen dena, antzinateko bi inperio garrantzitsuren artean, Pertsiar Inperioa eta Lidiaren artean gertatutako gudu bat izan zen, K. a. 547 edo K. a. 546an datatua dagoena.

Pertsiar Inperioaren hedapenaren bere lehen uneetan, Ziro II.a Handiak, Lidiako errege zen Kresori aurre egin behar izan zion, dinastia boteretsu baten ondorengoa zena, Mermnada dinastiakoa, mendebaldeko Anatolia menderatzea lortu zuena. Pertsiarrek gora egin aurretik, lidiarrek, mediarrekin, bi potentzien arteko muga Halys ibaian (egungo Kizil-Irmak) ibaian ezartzea adostu zuten. Pertsiarrek mediarrak xurgatu zituztenean, Kresok ekialderantz hedatzeko itxaropena zuen, non, ezinbestean, pertsiarrei aurre egin beharko zien. Hauei aurre egin aurretik, Kresok, mezulari bat bidali zuen Delfoseko orakulura, Halys ibaia armada batekin zeharkatzen bazuen, inperio bat suntsituko zuela erantzun ziona.

Iragarpenak gogobiziturik, bere armada, Sardes hiriburutik ekialderantz eraman zuen, Halys ibaia zeharkatu eta Pteria hiria hartuz, bertako hiritarrak esklabu bihurtuz. Zirok bere tropak bildu zituen, eta, arrakastarik gabe, Kresoren aliatu joniarrak botatzen saiatu ondoren, gudua eskaini zien lidiarrei Pterian. Herodotoren arabera, lidiarren armada askoz txikiagoa zen, eta, bi armadek galera handiak izan ondoren, Kresok, Sardesera erretiratzea erabaki zuen. Kresoren porrot taktiko honek, luzera, Delfoseko orakuluak esandakoa betetzea eragingo zuen: Halys ibaia zeharkatzean, Kresok inperio baten suntsipena eragin zuen, berea.

Ondoren, Thymbrako gudua gertatuko zen, Zirok Lidiaren aurka lortutako garaipen erabakior bat izan zena.