Zelula ama

Arratoi baten enbrioi-zelula amak berdez tindatuak

Zelula amak izaki batean propioak diren beste edozein zelula mota ekoitzi ditzaketen zelulak dira.

Zelula amen berezitasuneko bat gorputzean zein andui batean denbora mugagabez mantendu daitezkeela da.

Zelula ama motak

Lau zelula ama mota existitzen da:

• Zelula ama totipotenteak: hazi daitezkeen eta organismo oso bat eratu dezaketen zelula amak dira.
• Zelula ama pluripotenteak: organismo oso bat eratu ezin duten arren, beste edozein zelula motak ekoiztu ditzaketenak.
• Zelula ama multipotenteak: bakarrik bere ataleko zelula motak ekoiztu ditzaketenak
• Zelula ama unipotenteak: bakarrik zelula mota bat ekoiztu ditzaketenak

Zelula amen erabilera

Biologoek, orobat, bi zelula ama motekin lan egiten dute:

• Enbrioi-zelula amekin: (pluripotenteak)
• Zelula ama helduekin: Pertsona heldu batean 20 zelula ama mota ezagun inguru aurki daitezke. Horien artean, gastatutako ehunak (azala edo odola kasu) edota hondatutakoak (gibela adibidez) birsortzeko gai diren zelula amak daude.

Zelula amarik garrantzitsuenetakoa da zigotoa. Espermatozoideak obulua ernaltzean sortzen da. Horrenbestez, zigotoa totipotente motakoa da, fetuaren zelula guztien eta enbrioiaren plazentaren sortzailea delako.

Enbrioia hazten doan heinean, enbrioiaren zelula amak totipotentzia galduz doaz, eta ondorioz zelula horiek pluripotente bihurtzen dira.

Kanpo loturak

• Zelula ama helduak auzitan