Elikadura: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
Orriaren edukiaren ordez, «zuzto» jarri da |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
zuzto |
|||
'''Elikadura''' bizidunen zelulek beren osagaiak eratzeko eta energia lortzeko betetzen dituzten prozesuen multzoa da. |
|||
Bi elikadura mota bereizi ohi dira: |
|||
:* '''Heterotrofoa''': beste animalia batzuetatik elikatzea. |
|||
:* '''Autotrofoa''': bere kabuz energia lortzea. |
|||
== Elikaduren prozesua == |
|||
=== Landareena === |
|||
:* '''Xurgapena''': Ura eta gatz mineralak sustraiengatik artzeari deritzo. |
|||
:* '''Garraioa''': Artutako guztia gorputz guztira garraiatu egiten da. |
|||
:* '''Ebapotranspirazioa''': Soberan dagoen ura botatzeari deritzo. |
|||
:* '''Gas-trukea''': Honi oxigenoa eta karbono dioxidoa artxen dute eta oxigenoa botatzen dute. |
|||
:* '''Fotosintesia''': Eguzkiaren energia erabiliz eta klorofilaren laguntzaz fotosintesia egiten da energia sortzeko. |
|||
:* '''Garraioa''': Gero energia sortu ondoren gorputz guztira banatu egiten da metabolismoa egiteko. |
|||
:* '''Metabolismoa''': Bizi funtzioak egiteari deritzo. |
|||
:* '''Hondakinak kanporatu''': Beraien hondakinak ez dira gureak bezalakoak beraien kaka oxigenoa da. |
|||
=== Animaliena === |
|||
:* '''Digestioa eta gas-trukea''': Batera egiten dira hau da oxigenoa erabiliz janaria erretzen da eta horrela energia lortzen da. |
|||
:* '''Garraioa''': hartutako energia gorputz guztira garraiatzen da. |
|||
:* '''Metabolismoa''': bere bizi funtzioak egiten ditu. |
|||
:* '''Iraizketa''': azkenik, energia ez duten gauzak bota egiten dira. |
|||
== Energia lortzeko momentua == |
|||
=== Landareena === |
|||
:* Zeluletan sartu diren karbohidratoak mitokondrioetara heltzen dira. |
|||
:* Ingurunetik jasotako oxigenoa ere mitokondrioetara heltzen da. |
|||
:* Oxigenoak karbohidratoen molekulak apurtzen ditu eta energia askatzen da. |
|||
:* Ura eta [[karbono dioxido|CO<sub>2</sub>]] ere sortzen da. |
|||
== Animaliena == |
|||
:* Hartutako ura, [[karbono dioxido|CO<sub>2</sub>]] eta gatz mineralak kloroplastoetara heltzen dira. |
|||
:* Kloroplastoetan dagoen klorofilak eguzki-energia hartzen du. |
|||
:* Gero erabili ahal duten energia gorderik duten karbohidratoak sortzen dituzte. |
|||
:* Hondakintzat [[oxigeno|O<sub>2</sub>]] sortzen da. |
|||
[[Kategoria:Elikadura|*]] |
|||
[[eo:Manĝado]] |
|||
17:10, 11 martxoa 2014ko berrikusketa
zuzto