Alelo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 52 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q80726 orrian
Josu (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
'''Aleloak''' [[gene]] baten aldaerak dira. Bizidun [[diploide]]etan, aleloak [[kromosoma]] homologoetako leku berean ([[locus]]) kokatzen dira, eta karaktere bakoitza alelo pare batek kontrolatzen du. Alelo bikote honetako bat aitarengandik dator, eta bestea amarengandik.
'''Aleloak''' [[gene]] baten aldaerak dira. Bizidun [[diploide]]etan, aleloak [[kromosoma homologo]]etako leku berean ([[locus]]) kokatzen dira, eta karaktere bakoitza alelo pare batek kontrolatzen du. Alelo bikote honetako bat aitarengandik dator, eta bestea amarengandik.


Esaterako, [[ilar]]raren haziaren kolorea kontrolatzen duen geneak bi alelo ditu: batek berde kolorea eragiten du, eta besteak kolore horia. Horrela, bi alelo horiekin (a<sub>1</sub> eta a<sub>2</sub>) hiru konbinazio mota izan daitezke:
Esaterako, [[ilar]]raren haziaren kolorea kontrolatzen duen geneak bi alelo ditu: batek berde kolorea eragiten du, eta besteak kolore horia. Horrela, bi alelo horiekin (a<sub>1</sub> eta a<sub>2</sub>) hiru konbinazio mota izan daitezke:

20:29, 9 uztaila 2015ko berrikusketa

Aleloak gene baten aldaerak dira. Bizidun diploideetan, aleloak kromosoma homologoetako leku berean (locus) kokatzen dira, eta karaktere bakoitza alelo pare batek kontrolatzen du. Alelo bikote honetako bat aitarengandik dator, eta bestea amarengandik.

Esaterako, ilarraren haziaren kolorea kontrolatzen duen geneak bi alelo ditu: batek berde kolorea eragiten du, eta besteak kolore horia. Horrela, bi alelo horiekin (a1 eta a2) hiru konbinazio mota izan daitezke:


  • bi alelo a1 a1 (a1 aleloarekiko homozigotikoa)
  • bi alelo a2 a2 (a2 aleloarekiko homozigotikoa)
  • alelo bat a1 eta bestea a2 (heterozigotikoa: a1, a2)


Bestalde, fenotipoan agertzen den emaitzaren arabera honako sailkapen hau egin daiteke:

  • alelo gainartzaileak edo dominanteak: karaktere batentzat heterozigotoen fenotipoan, eta homozigotoenetan ere, agertzen direnak. Aurreko adibidea jarraituz, eta a1 ilarraren haziaren kolore horia eragiten duen aleloa bada (eta a2 kolore berdea sortzen duena), a1 a1 konbinazioak eta a1 a2-koak ere fenotipo horia izango dute (a1 alelo gainartzailea baita).
  • alelo azpirakorrak edo errezesiboak: heterozigotoen fenotipoan ezkutatuta geratzen direnak, homozigotoetan bakarrik agertuz (aurreko adibidean, a2 aleloa).