Atarrabiako San Andres errota: berrikuspenen arteko aldeak
→Aldiroko uholdeak: erreferentziak |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
17. lerroa: | 17. lerroa: | ||
|oharrak=}} |
|oharrak=}} |
||
'''San Andres errota''' [[Atarrabia]] eta [[Uharte (Eguesibar)|Uharte]] herrien artean dago. Argaren ibai-parkean, Arreko Trinitatearen ermitaren ondoan. [[Donejakue bidea|Donejakue bideko]] bi adar, ''Frantziakoa eta Baztangoa'', batzen diren tokia kilometro bat baino gertuago dago.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=San Andres Errota {{!}} Iruñerriko Mankomunitatea|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.mcp.es/eu/jarduerak/informazio-zentroetan/san-andres-errota|aldizkaria=www.mcp.es|sartze-data=2018-08-27}}</ref> Atarrabiako eta Uharteko bizilagunek [[1541 |
'''San Andres errota''' [[Atarrabia]] eta [[Uharte (Eguesibar)|Uharte]] herrien artean dago. Argaren ibai-parkean, Arreko Trinitatearen ermitaren ondoan. [[Donejakue bidea|Donejakue bideko]] bi adar, ''Frantziakoa eta Baztangoa'', batzen diren tokia kilometro bat baino gertuago dago.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=San Andres Errota {{!}} Iruñerriko Mankomunitatea|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.mcp.es/eu/jarduerak/informazio-zentroetan/san-andres-errota|aldizkaria=www.mcp.es|sartze-data=2018-08-27}}</ref> Atarrabiako eta Uharteko bizilagunek [[1541]]an elkarrekin eraiki zuten errota. Ura Durraburuko presatik hartzen du. |
||
== Argaren ibai-parkean == |
== Argaren ibai-parkean == |
||
Argaren ibai-parkea [[Iruñerriko Mankomunitatea |
Argaren ibai-parkea [[Iruñerriko Mankomunitatea]]k sortu zuen. [[Iruñerria|Iruñerritik]] pasatzen den [[Arga]] ibaiaren ibilbidean 12 kilometro inguruko natur pasealekua da. Guztira milioi bat metro koadro hartzen ditu parkeak eta erdian dagoen informazio-zentro eta atseden-lekua da errota.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Argaren Ibai Parkea|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu-ES|url=http://www.turismo.navarra.es/eus/organice-viaje/recurso.aspx?o=3013|aldizkaria=www.turismo.navarra.es|sartze-data=2018-08-27}}</ref> |
||
== Zentral elektrikoa == |
== Zentral elektrikoa == |
||
XIX. mendean [[zentral hidroelektriko]] bat jarri zuten Atarrabiari argi elektrikoa emateko, horrela funtzionatu zuen 1897tik 1907ra bitarte. Geroago zenbait lantegi hornitu zituen. 1921etik aurrera Atarrabiako udalarekin akordio bat egin zuten, herriko elektrizitate-horniduran matxurak gertatuz gero errotako elektrizitatea erabiliko zen. Horrela aritu zen zentrala 2005ean itxi zuten arte. [[Francis turbina |
XIX. mendean [[zentral hidroelektriko]] bat jarri zuten Atarrabiari argi elektrikoa emateko, horrela funtzionatu zuen 1897tik 1907ra bitarte. Geroago zenbait lantegi hornitu zituen. 1921etik aurrera Atarrabiako udalarekin akordio bat egin zuten, herriko elektrizitate-horniduran matxurak gertatuz gero errotako elektrizitatea erabiliko zen. Horrela aritu zen zentrala 2005ean itxi zuten arte. [[Francis turbina]]k 5,3 kilowatteko potentzia zuen itxi zutenean. Gaur egun berriro martxan dago. |
||
== Irin-lantegia == |
== Irin-lantegia == |
||
Irin-lantegi bat ere jarri zuten 1896an. ''Arbeitzako irin-lantegia'' zena XX. mendearen lehen erdian jardunean aritu zen. Garai hartako tresneriak aukera eman zuen zerealak hobeto garbitu eta aukeratzeko, irin meheagoa lortzeko eta ekoizpena handitzeko. Osagai nabarmenak hauek ziren: [[Legar|Hartxintxarrak]] kentzeko makina, [[ |
Irin-lantegi bat ere jarri zuten 1896an. ''Arbeitzako irin-lantegia'' zena XX. mendearen lehen erdian jardunean aritu zen. Garai hartako tresneriak aukera eman zuen zerealak hobeto garbitu eta aukeratzeko, irin meheagoa lortzeko eta ekoizpena handitzeko. Osagai nabarmenak hauek ziren: [[Legar|Hartxintxarrak]] kentzeko makina, [[pikor]]ra ehotzeko arraboi-errota, ''planchister'' bahetze-sistema, irina garraiatzeko kazoleta-uhalak eta hautsa kentzeko [[mahuka]]-iragazkia. |
||
== Aldiroko uholdeak == |
== Aldiroko uholdeak == |
||
57. lerroa: | 57. lerroa: | ||
* [https://www.mcp.es/sites/default/files/ciea-molino-san-andres.pdf San Andres errotako eskupapera] |
* [https://www.mcp.es/sites/default/files/ciea-molino-san-andres.pdf San Andres errotako eskupapera] |
||
* [https://www.mcp.es/sites/default/files/plano-parque-fluvial.pdf Arga Ibai-Parkearen planoa] |
* [https://www.mcp.es/sites/default/files/plano-parque-fluvial.pdf Arga Ibai-Parkearen planoa] |
||
*[https://www.mancoeduca.org/index.php/eu/actividades/ibai-parkea-eta-san-andreseko-errota-ogi-tailerrarekin/263 Ibai parkea eta San Andreseko errota ogi tailerrarekin bisita]. Mancoeduca 2018 |
* [https://www.mancoeduca.org/index.php/eu/actividades/ibai-parkea-eta-san-andreseko-errota-ogi-tailerrarekin/263 Ibai parkea eta San Andreseko errota ogi tailerrarekin bisita]. Mancoeduca 2018 |
||
[[Kategoria:Euskal Herriko errotak]] |
[[Kategoria:Euskal Herriko errotak]] |
23:48, 31 urtarrila 2019ko berrikusketa
Atarrabiako San Andres errota | |
---|---|
Kokapena | |
Arkitektura | |
Deskribapena | |
Irekitze data | 1541ean errota, 1897an zentral hidroelektrikoa, 1897ean-edo irin-lantegia. |
Zuzendaria | Iruñerriko Mankomunitatea |
Webgunea | https://www.mcp.es/eu/jarduerak/informazio-zentroetan/san-andres-errota |
San Andres errota Atarrabia eta Uharte herrien artean dago. Argaren ibai-parkean, Arreko Trinitatearen ermitaren ondoan. Donejakue bideko bi adar, Frantziakoa eta Baztangoa, batzen diren tokia kilometro bat baino gertuago dago.[1] Atarrabiako eta Uharteko bizilagunek 1541an elkarrekin eraiki zuten errota. Ura Durraburuko presatik hartzen du.
Argaren ibai-parkean
Argaren ibai-parkea Iruñerriko Mankomunitateak sortu zuen. Iruñerritik pasatzen den Arga ibaiaren ibilbidean 12 kilometro inguruko natur pasealekua da. Guztira milioi bat metro koadro hartzen ditu parkeak eta erdian dagoen informazio-zentro eta atseden-lekua da errota.[2]
Zentral elektrikoa
XIX. mendean zentral hidroelektriko bat jarri zuten Atarrabiari argi elektrikoa emateko, horrela funtzionatu zuen 1897tik 1907ra bitarte. Geroago zenbait lantegi hornitu zituen. 1921etik aurrera Atarrabiako udalarekin akordio bat egin zuten, herriko elektrizitate-horniduran matxurak gertatuz gero errotako elektrizitatea erabiliko zen. Horrela aritu zen zentrala 2005ean itxi zuten arte. Francis turbinak 5,3 kilowatteko potentzia zuen itxi zutenean. Gaur egun berriro martxan dago.
Irin-lantegia
Irin-lantegi bat ere jarri zuten 1896an. Arbeitzako irin-lantegia zena XX. mendearen lehen erdian jardunean aritu zen. Garai hartako tresneriak aukera eman zuen zerealak hobeto garbitu eta aukeratzeko, irin meheagoa lortzeko eta ekoizpena handitzeko. Osagai nabarmenak hauek ziren: Hartxintxarrak kentzeko makina, pikorra ehotzeko arraboi-errota, planchister bahetze-sistema, irina garraiatzeko kazoleta-uhalak eta hautsa kentzeko mahuka-iragazkia.
Aldiroko uholdeak
Errota inguruan ibaiak uholdea sortzen du aldiro. Azkeneko uholdeen eskala ikus daiteke kanpoko zutabe batean:
- 1,17 m. 2018-04-12
- 1,50 m. 2015-02-25
- 0,82 m. 2015-01-30
- 2,74 m. 2013-06-09[3]
- 1,55 m. 2013-01-16[4]
Informazio-zentroa
Gaur egun errotaren eraikina ibai-parkeari buruzko informazio-zentroa da. Errotak bere historian zehar izan dituen erabilerak ere azaltzen dira bertan.[5]
-
Arga ibilbidea parean dago.
-
Atseden lekua
-
Durraburuko presa gertu
-
Uraren sarrera
-
Ubideko uhateak
-
irin-lantegia
-
Turbina, zentral elektrikoa
-
Uraren irteera
-
Aldiroko uholdeen markak.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Atarrabiako San Andres errota |
Erreferentziak
- ↑ «San Andres Errota | Iruñerriko Mankomunitatea» www.mcp.es (Noiz kontsultatua: 2018-08-27).
- ↑ «Argaren Ibai Parkea» www.turismo.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2018-08-27).
- ↑ (Gaztelaniaz) .
- ↑ IrauliTube. (2013-06-09). (1/4) Atarrabia 11:55h 2013/06/09 uholdeak - Inundaciones Villava. (Noiz kontsultatua: 2018-08-28).
- ↑ «San Andres errota - Atarrabia» www.turismo.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2018-08-27).