Berlingo barrutiak

Berlingo barrutiak irudikatzen dituen mapa.

Berlin Alemaniako hiriburua eta herrialde honetako estatu federaletako bat da (Bundesländer). Hiria oraindik txikiagoak diren unitateetan banaturik dago, barrutietatik hasi (*Bezirke), eta auzo edo udalerrietara doazelarik (*Ortsteile). Barrutiek bertako gobernu bat dute, hauek udaletxearen funtzioa egiten duen egoitza bana dute, aldi berean udalerriek soilik onartutako eremuak dira eta maiz antzinako udalerri independiente gisa hirira gehitu aurretiko berezko historia dute, aldiz, gaur egun demografia eta estatistika adierazle funtzioa betetzen dute.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiriaren gaur egungo banaketa Berlingo harresiaren erorketa eta Alemaniaren bateratzearen ondoren burututakoa da, baina 1920. urtean gauzatu zen hiri ereduaren eragina du. Urte hartan Berlin hiriko batasuna hausnartu zen, hiriaren inguruan zeuden Brandeburgoko udalerri eta herriak gehitu zitzaizkiolarik (*Charlottenburg, *Köpenick, *Lichtenberg, *Neukölln, *Schöneberg, *Spandau eta *Wilmersdorf), honela 59 landa eremu, 27 udalerri eta ordurarte aparteko unitatea zen Berlingo Errege Jauregia hiriari batu zitzaizkion. Weimar Errepublikan Berlin Handia izeneko hiriaren zabalkundea legez dekretatu zen. Berlin Handi hau 20 barrutietatn banaturik zegoen, hauetako batzuk azaleraz zabalagoak edo populatuenak ziren udalerrien izenak zeramatzaten, aldiz beste batzuk beren paisaiarik eratorrirako izenak jaso zituzten, adibidez *Kreuzberg ("Gurutzearen tontora") edo *Prenzlauer *Berg ("Prenzlauren tontorra"). 2000. urtean Berlin Bateratua 23 barrutietan hedatzen zen, ekialdean sortu berriak zirenak kontutan hartuta ere. 2001ean hiria izen elkartuz osaturiko 12 barrutietan banatu zuen administrazio berrikuntza bat gauzatu zen, honela administrazioa sinplifikatu eta hiriaren kohesioari lagundu amoz. Gaur egun 12 barruti hauek 95 udalerritan banaturik daude.^[1]

Barrutia (Bezirk)	Biztanleak 2010eko martxoaren 31a	Azalera km²-tan	Biztanleriaren dentsitatea km²-ko
Charlottenburg-Wilmersdorf	319.628	64,72	4.878
Friedrichshain-Kreuzberg	268,225	20,16	13.187
Lichtenberg	259.881	52,29	4.952
Marzahn-Hellersdorf	248.264	61,74	4.046
Mitte	332.919	39,47	8.272
Neukölln	310.283	44,93	6.804
Pankow	366.441	103,01	3.476
Reinickendorf	240.454	89,46	2.712
Spandau	223.962	91,91	2.441
Steglitz-Zehlendorf	293,.89	102,50	2.818
Tempelhof-Schöneberg	335.060	53,09	6.256
Treptow-Köpenick	241.335	168,42	1.406

Armarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hamabi barruti hauek beren berezko armarriez ordezkatuak daude. Guztiek batasuna adierazten duten ezaugarriak dituzte: Tots ells tenen aspectes comuns que els dónen unitat: armarriek ezkutu itxura dute, aldiz koroiek adreilu gorrizko harresi itxura dute, Berlingo armarriak erdialdean daraman antzekoa.

Charlottenburg-Wilmersdorf

Friedrichshain-Kreuzberg

Lichtenberg

Marzahn-Hellersdorf

Mitte

Neukölln

Pankow

Reinickendorf

Spandau

Steglitz-Zehlendorf

Tempelhof-Schöneberg

Treptow-Köpenick

Udalerrien zerrenda (Ortsteile)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Honela bada, hiriko 12 barrutiak eta Berlingo estatua 95 udalerrietan banaturik daude (*Ortsteile), euskaraz administratiboki eta funtzioz ere auzo deitzen diren antzekoak dira. Hauetako antzinakoena *Köpenick da, aldiz txikiena *Hansaviertel ("Hansa auzoa"). Populatuena *Neukölln da eta biztanle gutxiena dituena berriz *Malchow.^[2] *Kieze barrutia ere aipatzen da, hau azpibanaketa ez ofizial eta txikiago bat da, normalki enparantza edo leku nabarmen baten kokatua dago, eta izen herrikoi edo informal bat izan ohi du. Adibidez, beste askoren artean *Kreuzberg barrutiak *Kiez bat baino gehiago du: *Schlesi auzoa *Schlesisches Tor kokalekuaren inguruan dago eta *Kotti auzoa *Kottbusser Tor kokalekutik hurbil dago.

Berlingo Udalak ofizialki zerrendatutako udalerriak honako hauek dira:

(01) Mitte

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0101) Mitte	10.70	79,582	7,445
(0102) Moabit	7.72	69,425	8,993
(0103) Hansaviertel	0.53	5,889	11,111
(0104) Tiergarten	5.17	12,486	2,415
(0105) Wedding	9.23	76,363	8,273
(0106) Gesundbrunnen	6.13	82,729	13,496

(02) Friedrichshain-Kreuzberg

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0201) Friedrichshain	9.78	114,050	11,662
(0202) Kreuzberg	10.40	147,227	14,184

(03) Pankow

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0301) Prenzlauer Berg	11.00	142,319	12,991
(0302) Weißensee	7.93	45,485	5,736
(0303) Blankenburg	6.03	6,550	1,086
(0304) Heinersdorf	3.95	6,580	1,666
(0305) Karow	6.65	18,258	2,746
(0306) Stadtrandsiedlung Malchow	5.68	1,166	205
(0307) Pankow	5.66	55,854	9,868
(0308) Blankenfelde	13.40	1,917	144
(0309) Buch	18.20	13,188	727
(0310) Französisch Buchholz	12.00	18,766	1,560
(0311) Niederschönhausen	6.49	26,903	4,145
(0312) Rosenthal	4.90	8,933	1,823
(0313) Wilhelmsruh	1.37	7,216	5,267

(04) Charlottenburg-Wilmersdorf

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0401) Charlottenburg	10.60	118,704	11,198
(0402) Wilmersdorf	7.16	92,815	12,963
(0403) Schmargendorf	3.59	19,750	5,501
(0404) Grunewald	22.30	10,014	448
(0405) Westend	13.50	37,883	2,800
(0406) Charlottenburg-Nord	6.20	17,327	2,795
(0407) Halensee	1.27	13,966	10,997

(05) Spandau

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0501) Spandau	8.03	33,433	4,164
(0502) Haselhorst	4.73	13,668	2,891
(0503) Siemensstadt	5.66	11,388	2,012
(0504) Staaken	10.90	41,470	3,810
(0505) Gatow	10.10	3,908	386
(0506) Kladow	14.80	13,628	922
(0507) Hakenfelde	20.40	26,337	1,292
(0508) Falkenhagener Feld	6.88	34,778	5,056
(0509) Wilhelmstadt	10.40	37,080	3,558

(06) Steglitz-Zehlendorf

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0601) Steglitz	6.79	70,555	10,391
(0602) Lichterfelde	18.20	78,338	4,300
(0603) Lankwitz	6.99	40,385	5,778
(0604) Zehlendorf	18.80	57,902	3,075
(0605) Dahlem	8.39	14,966	1,784
(0606) Nikolassee	19.60	15,899	811
(0607) Wannsee	23.70	9,044	382

(07) Tempelhof-Schöneberg

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0701) Schöneberg	10.60	116,743	11,003
(0702) Friedenau	1.65	26,736	16,204
(0703) Tempelhof	12.20	54,382	4,458
(0704) Mariendorf	9.38	48,882	5,211
(0705) Marienfelde	9.15	30,151	3,295
(0706) Lichtenrade	10.10	49,451	4,896

(08) Neukölln

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0801) Neukölln	11.70	154,127	13,173
(0802) Britz	12.40	38,334	3,091
(0803) Buckow	6.35	38,018	5,987
(0804) Rudow	11.80	41,040	3,478
(0805) Gropiusstadt	2.66	35,844	13,475

(09) Treptow-Köpenick

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(0901) Alt-Treptow	2.31	10,426	4,513
(0902) Plänterwald	3.01	10,618	3,528
(0903) Baumschulenweg	4.82	16,780	3,481
(0904) Johannisthal	6.54	17,650	2,699
(0905) Niederschöneweide	3.49	10,043	2,878
(0906) Altglienicke	7.89	26,101	3,308
(0907) Adlershof	6.11	15,112	2,473
(0908) Bohnsdorf	6.52	10,751	1,649
(0909) Oberschöneweide	6.18	17,094	2,766
(0910) Köpenick	34.90	59,201	1,695
(0911) Friedrichshagen	14.00	17,285	1,233
(0912) Rahnsdorf	21.50	8,891	414
(0913) Grünau	9.13	5,482	600
(0914) Müggelheim	22.20	6,350	286
(0915) Schmöckwitz	17.10	4,117	240

(10) Marzahn-Hellersdorf

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(1001) Marzahn	19.50	102,398	5,240
(1002) Biesdorf	12.40	24,543	1,973
(1003) Kaulsdorf	8.81	18,732	2,126
(1004) Mahlsdorf	12.90	26,852	2,075
(1005) Hellersdorf	8.10	72,602	8,963

(11) Lichtenberg

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(1101) Friedrichsfelde	5.55	50,010	9,011
(1102) Karlshorst	6.60	21,329	3,232
(1103) Lichtenberg	7.22	32,295	4,473
(1104) Falkenberg	3.06	1,164	380
(1106) Malchow	1.54	450	292
(1107) Wartenberg	6.92	2,433	352
(1109) Neu-Hohenschönhausen	5.16	53,698	10,407
(1110) Alt-Hohenschönhausen	9.33	41,780	4,478
(1111) Fennpfuhl	2.12	30,932	14,591
(1112) Rummelsburg	4.52	17,567	3,887

(12) Reinickendorf

Udalerria	Azalera km²-ko	Biztanleak 2008. urtea	Dentsitatea biztanle km²-ko
(1201) Reinickendorf	10.50	72,859	6,939
(1202) Tegel	33.70	33,417	992
(1203) Konradshöhe	2.20	5,997	2,726
(1204) Heiligensee	10.70	17,641	1,649
(1205) Frohnau	7.80	17,025	2,183
(1206) Hermsdorf	6.10	16,503	2,705
(1207) Waidmannslust	2.30	10,022	4,357
(1208) Lübars	5.00	4,915	983
(1209) Wittenau	8.00	28,384	3,548
(1210) Märkisches Viertel	3.20	35,206	11,002