Edukira joan

Castelloza

Wikipedia, Entziklopedia askea
Castelloza

Bizitza
JaiotzaXIII. mendea
Lehen hizkuntzaantzinako okzitaniera
HeriotzaXIII. mendea ( urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakantzinako okzitaniera
Jarduerak
JarduerakTrobairitza, poeta, idazlea eta musikagilea
MugimenduaErdi Aroko musika
trobadore eta trobairitzen poesia

Musicbrainz: eb81be24-9340-43f5-a737-3ecd3e58c8f7 Edit the value on Wikidata
Castelloza XIII mendeko Recueil des poésies des troubadours izeneko kantu bilduman.

Na[1] Castelloza (XIII. mendearen hasiera) Auverniako poeta eta trobairitz noblea izan zen.

Castelloza XIII.mendeko kantu bilduma batean: Chansonnier provençal izenekoa.

Berari buruz idatzitako vida edo biografia laburraren arabera, "oso alaia eta kezkagabea", "oso ikasia" eta "oso ederra" izan zen.[2]

Castelloza Turc Maironakoaren emaztea izan zen, ziurrenik Meyronneko jauna izan zenarena.[2] Turc-en arbasoek 1210 edo 1220 inguruan gurutzada batean parte hartu zuten, eta hortik zetorren bere izenaren jatorria ('turkiar' esanahiarekin).[2][3]

Castellozak, ustez, Arman Briongorekin (Bréon etxekoa zena eta Castellozak bainao maila sozial handiagoa zuena) maitasun harremana izan zuen eta hari buruzko hainbat abesti idatzi zituen.[2]

Idatzi zituen kantu guztietatik, bakarrik hiru —agian lau, azken ikerketak onartzen badira[4]— iritsi zaizkigu, guztiak cansó motakoak, baina musikarik gabe. Hala ere, kontserbatutako lanei dagokionez bigarren oparoena da: bakarrik Beatriz Díakoak gainditzen du iritsi zaizigun lau cansórekin.[5]

Bere poema guztien gaia maitasun kortesa da.

Beatriz Diákoarekin alderatuta, Castelloza olerkari kontserbadoreagoa zen. Bere lanetan koherentea zen eta, baldintzapeko eta baldintzarik gabeko maitasunaren arteko eztabaidak piztu bazituen ere, beti fideltasun absolutuaren alde egiten zuen.[5]

Peter Dronke ikerlariak Castellozaren kantuek ziklo liriko bat osatzen zutela uste zuen.[5]

  • Ja de chantar non degr'aver talen
  • Amies, s'ie.us trobes avinen
  • Mout avetz faich long estatge
  • Per joi que d'amor m'avegna (eztabaidatua da berea denik).

Erreferentziak eta oharrak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. "Andrea" esan nahi duen ohorezko forma okzitarieraz.
  2. a b c d Egan, Margarita. (1984). The Vidas of the Troubadours. New York: Garland, 26 or. ISBN 0 8240 9437 9..
  3. Shapiro, Noman et al.. (2008). French Women Poets of Nine Centuries: The Distaff and the Pen. JHU Press,, 63 or. ISBN 978-0-8018-8804-5..
  4. Wilson, Katharina M.. (1984). Medieval Women Writers. University of Georgia Press, 131 or. ISBN 978-0-8203-0641-4..
  5. a b c Bruckner, Matilda Tomaryn. (1992). «Fictions of the Female Voice: The Women Troubadours» Speculum 67-4.
  • Bec, Pierre. Chants d'amour des femmes-troubadours. París: Stock, 1995, 75-90. or.
  • Bruckner, Matilda Tomaryn. "Fictions of the Female Voice: The Women Troubadours." Speculum, Vol. 67, No. 4. (Oct., 1992), 865–891.
  • Coldwell, Maria V. "Castelloza." Grove Music Online, ed. L. Macy.
  • Egan, Margarita (ed.). The Vidas of the Troubadours. Nueva York: Garland, 1984. ISBN 0 8240 9437 9.
  • Favati, Guido (ed.), Le biografie trovadoriche, testi provenzali dei secc. XIII e XIV, Bologna, Palmaverde, 1961, 358.or.*
  • Gravdal, Kathryn. "Mimicry, Metonymy, and 'Women's Song': the Medieval Women Trobairitz." Romanic Review, 83:4 (1992:Nov.), 411–427.
  • Paden, William D., Jr. "The Poems of the 'Trobairitz' Na Castelloza." Romance Philology, 35:1 (1981:Aug.), 158–182.
  • Pillet, Alfred; Carstens, Henry. Bibliographie der Troubadours von Dr. Alfred Pillet [...] ergänzt, weitergeführt und herausgegeben von Dr. Henry Carstens. Halle : Niemeyer, 1933 [Castelloza PC 109 zk.].
  • Riquer, Martí de. Los trovadores. Historia literaria y textos. Barcelona: Ariel, 1983, vol. 3, 1325-1330. or.
  • Riquer, Martí de. Vidas y retratos de trovadores. Textos y miniaturas del siglo XIII, Barcelona, Círculo de Lectores, 1995, 176-177. or.
  • Schutz, A. H. "Where Were the Provençal 'Vidas' and 'Razos' Written?" Modern Philology, Vol. 35, No. 3. (Feb., 1938), 225–232.
  • Shapiro, Marianne. "The Provençal Trobairitz and the Limits of Courtly Love." Signs, Vol. 3, No. 3. (Spring, 1978), pp. 560–571.
  • Weiss, Julian (1988). "Lyric Sequences in the Cantigas d'amigo." Bulletin of Hispanic Studies, 65:1, 21–38.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]