Edukira joan

Errizoma

Wikipedia, Entziklopedia askea
Jengibrearen errizoma (Zingiber officinale).
Phragmites australis landarearen errizoma.

Biologian, errizoma lurpeko zurtoin eraldatu bat da, zenbait begi dituena eta luzetara hazten dena. Haren adabegietatik sustraiak eta kimu belarkarak hazten dira.

Errizomak etengabe hazten dira; urteen poderioz, parterik zaharrenak hil egiten dira, baina kimu berriak ematen ditu, eta, hala, eremu handia har dezake.

Ugalketa begetatibo (sexurik gabe ugalketa) mota hau espezie askok dute, hala nola lirioak eta jengibreak. Errizomak zatitu egin daitezke, baldin eta bakoitzak gutxienez begi bat badauka, eta bakoitza bere aldetik landatu.

Landare errizomadunak bizikorrak dira; klima hotzeko eskualdeetan, aireko partea galtzen dute, eta lurpeko parteak bizirik jarraitzen du, mantenugaiak atxikiz, hurrengo sasoirako.

Hazteko eta adarkatzeko moduaren arabera, errizomak bitan sailkatzen dira: sinpodialak eta monopodialak.

- Errizoma sinpodialetan, atal bakoitza ondoz ondoko begi axilarren hazkundeari dagokio. Atal bakoitzaren amaierako begiak kimu epigeoa ematen du. Halakoak dira, adibidez, Sanseviera thyrsiflora eta Paspalum nicorae espezieen errizomak.
- Errizoma monopodialetan, berriz, amaierako begiak jarraipena ematen dio errizomaren amaigabeko hazkundeari, eta begi axilarrek ematen dituzte kimu epigeoak. Halakoak dira espezie inbaditzaile askoren errizomak; adibidez, Sorghum halepense.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]