Errore-marjina

Wikipedia, Entziklopedia askea
Errore-marjina irudikatua

Errore-marjina inkesta baten emaitzetan ausazko laginketaren errore-kopurua adierazten duen estatistika da. Zenbat eta handiagoa izan errore-marjina, orduan eta konfiantza gutxiago izan behar da inkestaren emaitzan. Errore-marjina positiboa izango da populazio baten laginketa osatu gabe egiten bada eta emaitza-neurriak bariantza positiboa badu, hau da, neurria aldatu egiten bada.[1]

Bakoitzaren emaitzetan izan dezaken lagin-akatsa oreka-ekintza bat da; izan ere, inkesta egitean talde txiki bat (inkestatuen taldea) erabiltzen da biztanleria askoz handiagoa ordezkatzeko (merkatu objektiboa edo biztanleria osoa, adibidez)[2]. Pentsatu errore-marjina egindako inkesta zein eraginkorra den neurtzeko modu bat dela.

  • Zenbat eta errore-marjina txikiagoa izan, orduan eta konfiantza handiagoa izango da emaitzetan.
  • Zenbat eta errore-marjina handiagoa izan, orduan eta gehiago desbideratuko dira emaitzak biztanleria osoaren iritzietatik.

Izenak adierazten duen bezala, errore-marjina inkesta baten benetako emaitzen gainetik eta azpitik dauden balioen tartea da. Adibidez, % 60k baietz erantzun bazuen inkesta batean eta % 5eko errore-marjina badugu, esan nahi du biztanleria osoaren % 55-65ek uste duela erantzuna baiezkoa dela[2].

Errore-marjina terminoa inkestak ez diren testuinguruetan erabiltzen da maiz, neurtutako zenbatekoen berri ematean behaketa-errorea adierazteko. Lagunarteko hizketan ere erabiltzen da, helburu bat lortzeko norberak izan dezakeen espazio edo malgutasun kopurua adierazteko.

Erabilpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikerketaren doitasun-neurri bat da eta erabakiak hartzen laguntzeko funtzionatzen du. Neurri horrek lotura handia du laginaren tamainarekin eta zenbat eta handiagoa izan lagina, orduan eta txikiagoa errore-marjina[3].

Ikerketa batean, prozesua honako hau izaten da: lehenik eta behin, datuekin konpondu nahi dudan arazoa zein den ulertzen da. Helburu hori oinarri hartuta, honako hau definitzen da: zein da informazio honekin erabakiak hartzeko izan daitekeen errore-tarte onargarria? Ehuneko horrek lagin-tamaina ezin hobea ematen du azterketa egiteko.

Jakina, ebatzi beharreko problemak adina ikerketa mota daude eta ikerketa oso delikatuetan (gai medikoak edo farmakologikoak, esaterako) errore-marjina txikiak erabili behar dira; iritziak neurtzean, berriz, malgutasun pixka bat handiagoa izan daiteke erabiltzen den zehaztasunari dagokionez.

Adibidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

% 3ko errore-marjina eta % 95eko konfiantza-maila duen fikziozko azterketa batetik abiatuko da adibidea. Bi adierazle horiek aurretik definitu ziren, zehaztasun hori izateko zenbat banakako inkesta behar ziren jakiteko[3].

Orain inkestaren emaitza bat behar da, adibidez pertsonen % 45i gustatzen zaiela pizza ananarekin, zenbaki horiek oinarri hartuta, hauxe litzateke interpretazio zuzena:

Azterketak % 3ko errore-marjina duenez, pizzan ananaren gustuaren adierazlea EZ DA % 45 ZEHATZA. Egia esan, % 42tik % 48ra bitarteko tartea da. Hori da ikerketak esan duen zenbaki erreala eta % 42tik % 48ra bitarteko tarte horrek % 95eko probabilitatea du zuzena izateko. Eta % 5eko probabilitatea erabat desberdina izateko, hautespen estatistikoko errore baten ondorioz.

Nola kalkulatu errore-marjina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

n= Laginaren tamaina

σ= biztanleriaren desbideratze estandarra

n= z puntuazioa

Pausuak:

  1. Kontuan hartzen ditu biztanleriaren desbideratze estandarra eta laginaren tamaina (n).
  2. Kalkulatu laginaren tamainaren erro karratua eta zatitu zenbaki hori biztanleriaren desbideratze estandarrarekin.
  3. Biderkatu emaitza z puntuazioarekin, aplikatu nahi duzun konfiantza-tartearen arabera, taula honen arabera:
KONFIANTZA-TARTEA
Nahi den konfiantza-tartea Z puntuazioa
80 % 1.28
85 % 1.44
90 % 1.65
95 % 1.96
99 % 2.58

Inkestan bildutako datuetan konfiantza handiagoa izateko aholkuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikerketa bat egin behar baduzu eta lagin egokien kopurua bildu nahi bada, ondorengo aholku hauek jarraitzea gomendagarria da[4]:

  • Identifikatu biztanleriaren lagina osoa. Horrela bakarrik jakin ahal izango da ea errore-marjina egokia den.
  • Zehaztu zein den lortu nahi den zehaztasun-ehunekoa. Horretarako, zure laginaren errore-marjina eta konfiantza-maila neurtu behar dira; izan ere, horren araberakoa da emaitzak erantzunetatik zenbat bereiztea nahi den.
  • Laginaren tamaina ezartzen du. Zenbat pertsona inkestatu behar dira ikerketarako? Gogoratu inkesta osatzen duten pertsonak soilik hartzen direla laginaren zatitzat.
  • Erantzun-indizea definitzen du. Inkestari erantzuten dioten parte-hartzaileen ehunekoa inkesta jaso duten pertsonen artean zatitzean lortzen den emaitza da.

Orain, urrats horiek egin ostean, badakigu zenbat pertsonak jaso behar duten inkesta nahi den emaitza lortzeko.

Errore-marjinaren kalkulagailua zure inkesta zein eraginkorra den neurtzeko modu bat da. Aurreko atalean esan bezala, zenbat eta errore-marjina txikiagoa izan, orduan eta konfiantza handiagoa izango duzu emaitzetan eta zenbat eta errore-tarte handiagoa izan, orduan eta gehiago desbideratuko dira biztanleria osoaren iritzietatik.

Errore-marjina kalkulatzeko web orrialdeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ondorengo zerrendan, errore-marjina modu eraginkorrean eta doan kalkulatzeko aukera ematen duten web orrietako batzuk ikus daitezke:

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Wonnacott, T.H. and R.J. Wonnacott (1990). Introductory Statistics (5th ed.). Wiley. ISBN 0-471-61518-8.
  2. a b (Gaztelaniaz) «Margin of Error Calculator» SurveyMonkey (Noiz kontsultatua: 2023-03-07).
  3. a b (Gaztelaniaz) «El famoso margen de error» delfino.cr (Noiz kontsultatua: 2023-03-13).
  4. a b (Gaztelaniaz) «Calculadora de margen de error | QuestionPro» www.questionpro.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-13).
  5. (Gaztelaniaz) «Margin of Error Calculator» SurveyMonkey (Noiz kontsultatua: 2023-03-13).
  6. (Gaztelaniaz) Telefónicas, Telencuestas-Encuestas. «Calculadora de margen de error» Telencuestas (Noiz kontsultatua: 2023-03-13).
  7. (Gaztelaniaz) «Calcula el margen de error con un tamaño de muestra dado» www.appinio.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-13).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]