Fronte (militarra)
- Artikulu hau bi indarren arteko gatazka militarra gertatzen ari den eremu-lerroari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Fronte (argipena)».
Frontea zerbaiten aurrealdea da; bereziki, etsaiaren aurrean dagoen armadaren aurrealdea.[1] Fronte hitzak hainbat esanahi ditu arlo militarrean:
- Gatazka-lekuan, bi estatu beligeranteen muga delako edo borrokaren aldeko eremua duelako, armadek okupatzen duten lur zatia.
- Fronte estrategikoa edo operazio-frontea: beren helburuetara aurrera egiten duten zutabeen buruak elkartzetik ateratzen den lerro erregularra da, gutxi gorabehera.
Gatazka armatu batean, frontea kontrako indarrek aldarrikatutako muga da. Kontrako terminoa atzeguardia da. Fronte bat tokikoa edo gatazka-leku bat bezain handia izan daiteke, taktikoa izan daitekeen modu berean, hala nola Lehen Mundu Gerran Frantzia, Belgika eta Alemaniaren arteko mugan zegoen Mendebaldeko Frontea.
"Etxeko frontea" terminoa gerran dagoen estatu bateko sektore zibilaren jarduerak batzeko erabili izan da, gerrarako materialaren ekoizpena barne.[2]
Borroka-frontea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Borroka-frontea ejerzitoa osatzen duen unitate bakoitza da, borroka-ordenan.[3]
1821eko Alemaniako Araudiaren arabera, zabaldutako tropen borroka-frontea borrokaren objektuaren, hegalak izan dezaketen laguntzaren eta lurraren mende dago.
Tropak bi aldeetan badaude, frontea mugatua da. Albo batetik baino ez badaude bermatuta edo bakarrik borrokatzen badira, haien bekokia jazartzen den objektuaren mende egongo da. Etsaiaren hedapenaren eta jarreraren arabera aldatzen da.
Fronte hau desberdina da erasoan eta defentsan. Ondo antolatutako aldeko lursail batean, fronte zabalak onar daitezke. Sarritan, taldeka borrokatuko da oraingoz. Kopeta luzeegia izanda, erditik hausteko arriskua dago. Fronte oso murriztua izanez gero, gainezka egin edo bildu egin daiteke. Hala ere, fronte zabal bat arrakasta handi baten lehen baldintza izango da maiz.
Tropen artikulazioa, lehenik eta behin, misioaren mende dago. Borroka erabakigarri orok borroka-ordena sakona eta erreserbak eskatzen ditu. «Frontearen dentsitate» mota bat finkatu nahi izan da, hau da, linea horretako metro bakoitzeko gizon kopurua. Erasoko dentsitateko zazpi gizonen eta defentsako bost gizonen gehieneko zifrak gomendatu dira. Aipatu Erregelamenduak, erasoa jorratzean gai horretaz arduratzean, honako hau dio: «Infanteriako unitateei eraso-fronteak eta helburu zehatzak izendatzeak zabalera desberdineko eraso-sektoreak sorrarazten ditu. Horren arabera, agintearen esku geratzen da puntu erabakigarriaren aurrean mailaketa sakona handitzeko biderik onena, aurre estuak esleituz erasotzen duten sektoreei, eta, horrela, beren taktika gauzatuz. Oso baliagarria izango da, halaber, gida-zati bat izendatzea, gainerakoek haren mugimendua erregulatzeko, alboko loturatik ekintzan hasi aurretik. Borroka-fronteei dagokienez, ideiak finkatzeko onar daiteke erasoan infanteriako hiru erregimentuz osatutako dibisio batek, artilleriaz ongi hornitua, 3-4 kilometroko frontea jaso ahal izango duela bere ardurapean, arma guztien aldeko eremuan. Fronte handiagoak lor daitezke unitateak taldeka eraginez eta tarteetan hutsuneak utziz. Prozedura hau puzten bada, ez da soilik zaila izango borroka zuzentzea, baizik eta garrantzitsuagoa dena indarrak metatzea leku erabakigarrian, sakontasunez banatuta. Ezin da argibide zehatzik eman beheko unitateei esleitu behar zaizkien fronteei buruz. Batailoi enkoadratu baten aurrealdea 400 eta 800 m-koa izango da, oro har. Eginkizunak, erabilgarri dauden langileek, lurrak eta sektoreko edo hurbileko sektoreetako artilleriak ematen duen laguntzak eragin erabakigarria izango dute fronteak zehazteko orduan. Indarren banaketari dagokionez, pentsatu behar da inoiz ez dela nahikoa izango puntu erabakigarrian. Hala ere, eraso-eremuan gehiegi pilatzea saihestu beharko da, eta horrek ekarriko luke unitate oso garrantzitsu askok borrokan parte ez hartzea eta, hala ere, galera handiak izatea».
Alde guztiko frontea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Fase honekin araudi taktiko batzuetan izendatu da, beste batzuetan taldekatzea deitzen dena, zalditeriaren aurkako formazio trinkoa. «Konpainia bati zaldieriak erasotzen dionean eta beste indar batera bildu ezin denean, zutabean osatuko du sekzio erdika, tarteak itxiko ditu eta alde guztietara aurrez aurre ahotsa emango zaio». (Dueroko markesa, infanteriako taktika militarra).
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskaltzaindia. Fronte. in: Euskaltzaindiaren Hiztegia..
- ↑ Healy, Maureen. (2004). Vienna and the Fall of the Habsburg Empire. Cambridge University Press, 5 or..
- ↑ «Bilaketa orokorra» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2022-10-19).