Isabel de Liaño
| Isabel de Liaño | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Valladolideko probintzia, XVI. mendea |
| Herrialdea |  Espainia |
| Heriotza | XVII. mendea ( urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea |
Isabel de Liaño (Palacios de Campos, Medina de Ríosecoko pedania, Valladolid, XVI. mendea — XVII. mendea) idazlea izan zen XVII. mende hasieran.[1]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Isabel de Liaño Palacios de Camposeko bizilaguna ,Medina de Ríosecoko pedania eta Valladolideko probintzian jaio zen.
Idazle ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Isabel de Liañok Historia de la vida, muerte y milagros de Santa Catalina de Sena[2] (Katalina de Senaren bizitzaren, heriotzaren eta mirarien historia) idatzi zuen, Valladoliden 1604ko urtarrilaren 15ean argitaratua.[3][4][5] Cristóbal Núñez de Leónek, erregearen eskribauak, liburuaren aurkezpenaren eta zegokion tasaren ordainketaren fede eman zuen, eta agiri horretan Isabel de Liaño alarguna zela ere aipatu zuen.[6]
Lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Santa Katalina de Senaren bizitzaren, heriotzaren eta mirarien historia Austriako Margarita erreginari zuzenduta dago, eta hari eskaini zion hitzaurrea.
Lan hori hiru liburutan banatuta dago eta "octava riman" konposatuta dago. Jatorrizko izenburua Octavas de Santa Catalina de Sena zen.
Hitzaurrearen eta dedikazioaren ondoren, zortzi poema daude. Horietako autore gehienak legelarien mundukoak dira. Horietako bat portugaldarra da, eta beste bat portugaldar familiarekin lotura izan lezake, haien abizenen arabera.[7][8]
Berriki egindako azterketek paratestuen garrantzia aipatzen dute; izan ere, obran autobiografiarik sartzen ez dutenez, garrantzi handia hartzen dute obraren sorreraren inguruko egoera ez oso onuragarriak agerian uzten dituztelako. Emakumeek ez dute presentzia handirik paratestuetan. Hala ere, Nieves Baranda Leturio literatura-katedradunak dioenez, Liañok esplizituki aipatzen ditu emakumeak testuaren hartzaile pribilegiatu gisa hasierako bertsoetan.[9]
«Y tú, lector, si tibio te sintieres
y mis versos en ti mal se perciben,
no los leas, te ruego, si quisieres,
pues para ti los tales no se escriben.
Solo los escribí para mujeres,
que lo que es devoción mejor reciben
y aunque no lo merezca harán estima
por ser de mano femenil la rima»
Eta zu, irakurlea, epel sentituz gero
eta nire bertsoak zugan gaizki hautematen badira,
ez irakurri, arren eskatzen dizut, nahi bazenu,
izan ere, zuretzat horrelako gauzak ez dira idazten.
Emakumeentzat baino ez nituen idatzi,
debozioa, hobeto jasotzen dutenak,
eta, merezi ez badu ere, aintzat hartuko dute
emakumeen eskukoa baita errima»
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Gaztelaniaz) «AUTORA Liaño, Isabel de TÍTULO Historia de la vida, muerte y» studylib.es (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
- ↑ «Doña Isabel de Liaño, Vida de San ta Catalina de Sena. 8º. Valladolid, 1604. | Biblioteca Gondomariensi» inventarios.realbiblioteca.es (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
- ↑ (Gaztelaniaz) Cervantes, Biblioteca Virtual Miguel de. «Vida y milagros de santa Catalina de Sena | Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes» www.cervantesvirtual.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
- ↑ ISSN https://www.bieses.net/wp-content/uploads/2015/11/lia%C3%B1o_vidamilagros.pdf..
- ↑ ISSN https://www.researchgate.net/publication/28268255_Del_cuerpo_al_corpus_la_biografia_como_expresion_literaria_feminista_en_la_edad_de_oro..
- ↑ https://www.bieses.net/wp-content/uploads/2015/11/lia%C3%B1o_vidamilagros.pdf
- ↑ «http://www.bieses.net/ver_titulo_autora.php?item=17-16&anio=1604.Lian.Vida» www.bieses.net.
- ↑ «Historia de la vida, muerte y milagros de Santa Catalina de Sena, dividida en tres libros. Compuesta en Octava rima por doña Isabel de Liaño, natural de Palacios de Campos, dirigida a la Reina Nuestra Señora doña Margarita de Austria» Europeana Collections.
- ↑ https://cvc.cervantes.es/literatura/criticon/PDF/125/125_065.pdf
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q47317835