Itzulpena (soziologia)

Aktore-Sarea teorian (ANT), itzulpena sare bat entitate bakar batek ordezkatzea ahalbidetzen duen prozesua da, berez norbanako bat edo beste sare bat izan daitekeena. Negoziazio, azpijoko, kalkulu eta konbentzitzeko ekintza guztiak hartzen ditu bere baitan, eta horiei esker, aktore batek (edo jardule batek) beste aktore batzuen izenean hitz egiteko edo jarduteko autoritatea hartzen du.^[1] ANTren arabera, aktore bat jardule bat da, jarduteko egindako zerbait, eta, beraz, giza erakundeak nahiz giza erakundeak barne hartzen ditu. Gizakiak ez direnek interesak izan ditzakete, beste batzuk inskriba ditzakete, gizakiek bezalaxe.^[2]

Itzulpen kontzeptua Michel Serres filosofo frantsesak garatu zuen^[1]^[3] eta soziologiari Michel Callonek aplikatu zion.^[1]^[4]

Itzulpen-elementu batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1984an, Callonek "Itzulpengintzaren soziologiaren elementu batzuk" artikulu garrantzitsua argitaratu zuen. Bertan, ustezko ezagutza zientifikoak eratzearen bidez gizarte-harreman berrien garapen progresiboa aztertzen da.^[5] 1970eko hamarkadaren hasieran Frantzia osoan vieiren populazioak behera egin zuenez, hiru itsas biologok kontserbazio-estrategia bat garatu zuten, bieirak etxekotu ez zitezen. Ikertzaileek beste hiru aktore sartu zituzten: zientzialari lankideak, St. Brieuc eta bieirak. Eragile horien arteko gizarte-harremanen garapen progresiboak lau fase ditu ("itzulpen-uneak"), eta horiek guztiek, oro har, itzulpena dakarte:

Problematizazioa - aktore batek (talde batek edo norbanako batek) egoera espezifiko batean arazoaren izaera definitzea eta, ondorioz, mendekotasuna ezartzea.
Errekurtsoa jartzea - beste aktore batzuk arazo hori konpontzeko aktorearen planteamenduan proposatu zitzaizkien paperetan "giltzapetzea".
Inskripzioa: aurreko urratsean beste eragile batzuei esleitutako funtzioen definizioa eta erlazioa.
Mobilizazioa - erakunde kolektibo garrantzitsuen ustezko bozeramaileek eragile bakar gisa jarduten duten sareko kide guztiak behar bezala ordezkatzen dituztela bermatzea.

Soziologian, itzulpengintza egoera bat sortzen duen prozesu bat da, non aktoreek beste batzuk kontrolatzen dituzten aktore batek egindako desplazamendu eta eraldaketen ondorioz. Adibidez, hiru ikertzaileak eraikitzen ari ziren harreman-sarean derrigorrezko igarobide gisa ezarri ziren, eta horrek ezinbesteko bihurtu zituen sarean. Hori da problematizazio-fasea. Problematizazioa da, kasu honetan, hiru ikertzaileek gainerako eragileen identitatea inposatzeko eta egonkortzeko egiten duten jarduera. Arrakasta badu, problematizazio-fasearen baliozkotasuna berresten du, baita horrek dakartzan aliantzak ere. Kasurik onenean, interlagapenak inskripzioa lortzen du, non hiru ikertzaileek definitzen eta erlazionatzen dituzten gainerako aktoreei esleitzen dizkieten rol desberdinak. Azkenik, aliantzak mobilizatu egiten dira inskripzioa laguntza aktibo bihurtzen denean.^[5]

Itzulpen soziologikoa prozesu bat da, inoiz ez erabat egina, botere-borroka bihur daitekeena, non gutxi batzuk eszenatokiaren erdian dauden eta beste aktore batzuk isilarazten diren.^[5] Callonen artikuluan, derrigorrezko igarotze-puntua dela eta, aktore guztiak ordezkatzen dituzte beren izenean jarduten eta hitz egiten duten hiru ikertzaileek. Horrela, beste aktoreak hiru ikertzaileek gaizki ordezkatuta geratzen dira. Orduan, beste eragile batzuen asegabetasunak eztabaida ekarri zuen, aktoreen nortasuna eta ezaugarriak aldatu zituena, eta, ondorioz, eraikitako harreman-sarea desintegratu egin zen.^[5]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b ^c Callon, M. & Latour, B., 1981. "Unscrewing the big Leviathan: how actors macro-structure reality and how sociologists help them to do so". In K. Knorr-Cetina & A. V. Cicourel, eds. Advances in social theory and methodology: Towards an integration of micro- and macro-sociologies. Boston: Routledge & Kegan Paul, pp. 277-303.
↑ ISBN 9781405187657..
↑ ISBN 9782707338761..
↑ ISBN 9782707338761..
↑ ^a ^b ^c ^d Callon, M., 1984. "Some Elements of a Sociology of Translation: Domestication of the Scallops and the Fishermen of St Brieuc Bay". The Sociological Review. 32 (1_suppl): 196–233. doi:10.1111/j.1467-954X.1984.tb00113.x. ISSN 0038-0261.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q7834520

[:02-1] Callon, M. & Latour, B., 1981. "Unscrewing the big Leviathan: how actors macro-structure reality and how sociologists help them to do so". In K. Knorr-Cetina & A. V. Cicourel, eds. Advances in social theory and methodology: Towards an integration of micro- and macro-sociologies. Boston: Routledge & Kegan Paul, pp. 277-303.

[2] ISBN 9781405187657..

[3] ISBN 9782707338761..

[4] ISBN 9782707338761..

[:12-5] Callon, M., 1984. "Some Elements of a Sociology of Translation: Domestication of the Scallops and the Fishermen of St Brieuc Bay". The Sociological Review. 32 (1_suppl): 196–233. doi:10.1111/j.1467-954X.1984.tb00113.x. ISSN 0038-0261.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]