Kabinete (politika)

Wikipedia, Entziklopedia askea

Kabinete edo ministroen kontseilu bat gobernu-organo bat da. Haren funtzio nagusia da Botere Betearazlearen administrazio publikoa herrialde batean antolatzen den ministerioak zuzentzea. Munduko herrialde guztiek dute izendapen ofizialean aldatzen den bat, hala nola, lege-kabinetea, Estatu Kontseilua, kontseilu exekutiboa, batzorde exekutiboa, gobernu batzordea, etab.

Sistema gehienetan, gobernuburuak berak izendatzen du, «lehendakari» edo «lehen ministro» izenak hartzen dituena, besteak beste, gobernu-modua nolakoa den arabera. Hala ere, errepublika parlamentarioetan, erdi-presidentzialistetan, monarkia konstituzionaletan, ohikoa da, neurri handiagoan edo txikiagoan, botere betearazlea metatzen den organoak izendatu, berretsi edo proposatuak izatea (zenbait parlamentu-izendapen dituztenak). Gobernu zentraletan daudenez gain, ministroen kontseiluak edo organo baliokideak ere egon daitezke botere betearazle propioa duten erakunde subnazionalen esparruan.

Kabinete bateko kide direnek, gobernuburuak berak izan ezik, «ministro», «idazkari» edo «kantziler» deitu ohi zaie, eta, sistemaren arabera, izen desberdinak izan ditzakete beren hierarkia eta eginkizunak markatuz.

Errepubliken kasuan, ohikoa da kabinetea gobernuburuaz aparte antolatuta egotea eta hura ez izatea haren zati formala, haren burua baizik. Monarkien kasuan (bereziki parlamentarioak), gobernuburua bera kabinetearen partetzat hartzen da, eta ohorez monarkaren gobernuaren ordezkaria da. Gainera, gobernu-lehendakariorde baten irudia jasotzen duten herrialdeak (hau da, herrialdeko gobernu-agintaritza gorenaren agindupean dagoen bigarrena) kabineteko kide altuena dira.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]