Kronostasia

Wikipedia, Entziklopedia askea

Kronostasia (antzinako grezieratik: χρόνος, kronos, "denbora" eta στάσις, stásis, "egonean") denbora-ilusio mota bat da, non, gertaera berri bat burmuinera heltzen den lehen aldian, badirudi denbora motelago igarotzen dela.[1] Efektu horrek itxurazko iraupena 500 ms-rainokoa izan dezake, eta ikusmen-sistemak gertaerak hauteman baino lehen modelatzen dituela adierazten du.[2]

Ilusio horren adibide arrunt bat erloju geldituaren ilusioa deritzona da, non erloju analogiko baten segundoen orratza luzaroan geldi egoten dela ematen duen lehen aldiz begiratzen denean.[3][4][5]

Ilusio hori entzumenaren eta ukimenaren esparruan ere gerta daiteke. Adibidez, azterketa batek iradokitzen du norbaitek telefono baten bidez dei-tonu bat entzuten duenean, entzungailua belarri batetik bestera behin eta berriz aldatzen duen bitartean, deia egiten duenak tonuen arteko iraupena handitzen dela iruditzea.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Auditory Chronostasis: Hanging on the Telephone» Current Biology 12 (20): 1779–1781. 15 de octubre de 2002  doi:10.1016/S0960-9822(02)01219-8. PMID 12401174..
  2. Yarrow, Kielan; Whiteley, Louise; Rothwell, John C.; Haggard, Patrick. (febrero de 2006). «Spatial consequences of bridging the saccadic gap» Vision Research 46 (4): 545–555.  doi:10.1016/j.visres.2005.04.019. OCLC .1343538 PMID 16005489..
  3. Knoll, Jonas; Morrone, M. Concetta; Bremmer, Frank. (28 de febrero de 2013). «Spatio-temporal topography of saccadic overestimation of time» Vision Research 83: 56–65.  doi:10.1016/j.visres.2013.02.013. PMID 23458677..
  4. Yarrow, Kielan; Rothwell, John C. (julio de 2003). «Manual Chronostasis: Tactile Perception Precedes Physical Contact» Current Biology 13 (13): 1134–1139.  doi:10.1016/S0960-9822(03)00413-5. PMID 12842013..
  5. The mystery of the stopped clock illusion. 27 de agosto de 2012.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]