Laja ibaia (Biobío)

Laja ibaia (Biobío)
Laja ibaia (Biobío)
Datu orokorrak
Mota	ibai eta ur-laster
Luzera	140 km
Geografia
Koordenatuak	37°16′12″S 72°43′28″W / 37.269903°S 72.724342°W
Estatu burujabe	Txile
Hidrografia
Arroaren azalera	4.040 km²
Arro hidrografikoa	Biobio basin (en)
Iturburua	Laja Lake (en)
Bokalea; ()	Biobío

Laja ibaia Txileko Biobío eskualdean isurtzen den ur-ibilgu naturala da, La Laja aintziran jatorria duena, Antuco udalerrian, eta Biobío ibaian isurtzen dena, Laja udalerrian. Lajako ur-jauziagatik da ezaguna.

Ibilgua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Laja ibaiak izen bereko aintziran du jatorria, inguruko handiena, 1.360 m-ko altueran dagoena, ibaiko urak presatu egin zituen hesi natural batek eratua. Aintziraren arro hidrografikoak 1000 km² ditu eta 8.000 milioi m³ inguruko bolumena gordetzen du 32,5 km-ko ardatz nagusiarekin I-H orientazioan eta 9 eta 1,5 km bitarteko zabalera aldakorra 132 km²-ko azalerarekin. ^[1] ^:2

Txileko Erdialdeko Haranera iritsitakoan, ohantze zabal eta hareatsu batetik barrena ibiliko da, uholdeetan metatutako hare-banku handiek osatutako lautada batean. Mendebaldeko norabide orokorrarekin, bere erdiko ibilguak Itata ibaiaren paraleloa den zati bat dauka, Biobíoren iparraldean dagoen arro handiarekin, 4 km baino gutxiagoz bereizita. Panamerikar errepidearen ekialdean, Salto del Laja ikusten da azken horretatik 20 m-tik gorako desnibelarekin.

Lajak 140 km-ko luzera du eta 4.040 km²-ko arroa isurtzen du. Bere ibaiadar nagusia Polcura ibaia da, La Laja aintziraren iparraldean sortzen dena eta La Polcura mendilerroa deritzona drainatzen duena 60 km-ko ibilguan. Beherago, hegoaldetik datorren Rucue ibaia jasotzen du eta Bío Bíorekin bat egin aurretik, iparraldetik Claro ibaia. ^[1] ^:2

Laja Bío Bíoren iparraldeko adar garrantzitsuena da. Biak San Rosendo eta La Laja hiri industrialdearen inguruan elkartzen dira, kostaldeko mendilerroaren ekialdean.

Biztanleria, ekonomia eta ekologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ruta 5 Sur errepidearen altueran, Lajako ur-jauzia dago, hau da, pasealeku eta udako gune oso okupatua, Los Angeles hiritik hurbil. Era berean, turistentzako bisita ezinbesteko puntua da.

Laja ibaitik Diguillín ibaira ur transferentzia bat eraikitzen hasi zen 2020an. Laja-Diguillín ureztatze sistemak Ñuble Eskualdeko 60.000 hektarea ureztatze seguruz hornituko ditu.

Energia elektrikoa bere urekin sortzen da Lajako zentral hidroelektrikoan .