Lankide:EdortaIbarra/Proba orria
ZINGOA[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nautikan, itsasontzi edo ontzi baten zingoa flotazio-lerroko puntu baten eta oinarri-lerroaren edo gilaren arteko distantzia bertikala da, ontziaren lodiera barne. Barnean sartuta ez egotekotan, trazadura-zingoa deritzona lortuko da.
70 edo 80 metrotik gorako luzera duten ontzietan, ohikoa da sakonera-eskala bat aurkitzea atal nagusiaren parean, batez besteko zingoa irakurri ahal izateko eta brankako eta popako zingoen baturaerdiaren bidez kalkulatutakoarekin alderatzeko. Irakurritako zingoaren eta kalkulatutako zingoaren artean sor daitekeen aldeak nabe-ontzi egiturak izan dezakeen deformazioaren magnitudea erakutsiko du, ontzi barruko pisuen banaketak eragindako hondatze- edo hauste-ahaleginen ondorioz.
Zingo Neurketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Popako zingoa (Cpp): popako perpendikularrean neurtutako zingoa da.
- Brankako zingoa(Cpr): brankako perpendikularrean neurtutako zingoa da.
- Batez besteko zingoa (Cm): F-ren bertikalean neurtutako zingoa da, flotazioaren grabitate-zentrotzat hartzen dena. Batez besteko zingoa lortzeko, brankako eta popako zingoen baturaerditik abiatuta kalkulatzen da, F-ren posizioak Pm-ren aldean (batez besteko perpendikularra) duen finkapena eta balio bakoitzeko zuzenketa eginda.
Zingo Eskalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Zingoak banda bakoitzean, brankan eta popan kokatutako eskaletan neurtzen dira, eta itsasontzi batzuetan baita erdiko perpendikularrean ere. Eskalak dezimetrotan neurtzen dira; kasu horretan, adierazitako zenbakiak bikoitiak edo oinetakoak dira. Bakoitiak ere agertzen dira, eta ohikoa da zenbaki erromatarrekin grabatzea.
Zingoen eskalak honela irakurtzen dira: zenbakiaren oinak zingoa adierazten du; zenbakiaren altuera dezimetro bat edo oin erdi bat da (6 hazbete), kasuaren arabera. Beraz, posizioak modu proportzionalean lortzen dira, eta bi eskalak erlazionatzeko, oinen, hazbeteen eta zentimetroen arteko baliokidetasunak adierazten dira.
| Zingo Eskalen neurketak | Hazbete | cm | |
|---|---|---|---|
| Oin bat | 12 | 30,48 | |
| Hazbete bat | 1 | 2,56 | |
Sakonera txikiko Uretan nabigatzeko zingoaren aldaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ontzi batek sakonera gutxiko ur-kanal batean nabigatzen duenean, squat efektua izeneko efektu hidrodinamikoa sortzen du. Teorikoki ez du esan nahi zingoaren handitzea; baizik eta gilapean segurtasun-tartea murriztea, beraz, praktikan, sakonera handitzea bezala jokatzen du.
Itsasontzia gidatzen duen pertsonak efektu hori sakonera txikiko uretan kontuan izan behar du barealdiak saihesteko. Askotan, potentzia handitzean, itsasontziaren abiadura jaisten da gila azpiko tartea gutxitzean, eta, ondorioz, blokeo-faktorea handitzen da. Abiadura zero bada, efektua desagertzen da. Fenomeno horrek honela funtzionatzen du: Ontziak bere aurrerapenean bultzatzen duen ura alboetatik itzultzen da poparantz eta kroskoaren azpitik, kanalean zehar desplazamenduak sortzen duen hutsunea betez.
Sakonera txikiko uretan nabigatzean, ura azkartu egiten da kroskoaren inguruan, eta horrek presioa murrizten du, beraz, gila jaitsi edo hondora hurbiltzen da. Efektu hori kaskoaren formek txandakatzen dute: 1etik hurbil dagoen bloke-koefizientea duten ontziek branka gehiago hondoratzeko joera dute, eta forma finduak dituztenek, berriz, popa hondoratzeko joera dute.
Fenomeno horren beste ondorio bat itsasontziak aurrera egitean sortutako olatuaren tamaina handitzea da. Brankako olatu esanguratsuago bat agertzea sakonera gutxiko uretan sartu izanaren seinale argia da.
Ontzien zingoa mugatzeko printzipioa eta arauei buruzko historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ontzien zingoa mugatzeko arauen eta printzipioen ezarpena, historikoki oso eztabaidatsua izan da. Britainia Handian, XIX. mendearen hasieran, aseguratzaileek lege bat ezarri zuten, eta honen bitartez, frankobordoek upeltegiko oin bakoitzeko 2 eta 3 hazbete artean eduki beharko lituzketela adierazi zen.
1835. urte inguruan, Lloyd´s Register-ek hiru hazbete frankobordoa finkatu zituen itsasontzien zingoa mugatzeko. Urte batzuk geroago, 1875ean, Samuel Plimsoll-ek, britaniar politikariak, ontziaren alboetako marka baten legedia sustatu zuen, ontziak kargatu ahal izango zuen zingoa adierazteko. Marka honi Disco Plimsoll esaten zaio. Gaur egun, zingoa markatzeko gehien erabiltzen den tresnetako bat Disco Plimsoll da. Disko honek ontzi baten gehieneko zingoa adierazten du, ontziak nabigatzen duen uren baldintzen arabera. Hurrengo irudian ikus daitekeen bezala, goiko ezkerreraldean Tropical Fresh Water (TF) eta Fresh Water (F) ikus daiteke, eskuineko aldean Tropical (T), Summer (S), Winter (W) eta Winter North Atlantic (WNA) ere ikus daitezke. Plimsoll Diskoa
Frankobordo bat finkatzea flotagarritasun-erreserbaren bolumena bermatzea du helburu, itsasontziak uholde partzial bati arrakastaz aurre egin ahal izan diezaion. Balio hori aldatu egiten da nabigazio-eremuaren arabera, hau da, itsasoko giza bizitza babesteko konbentzioak onartutako arauekin bateragarria den gehieneko karga garraiatzeko jabearen asmoaren legezko muga finkatuz (SOLAS akronimoa ingelesez: Safety of Life at Sea). Ondoren, Nazioarteko Itsas Erakundeak (OMI) 1930eko eta 1966ko Karga-lerroei buruzko Nazioarteko Hitzarmenak ezarri zituen.