Lankide:Izaro ehu/Proba orria

Kalitatezko Hezkuntza

Zer da hezkuntza?

Hezkuntza ezagutzak, balioak, ohiturak eta jokatzeko moduak emateko prozesua eta emaitza da.

Ikaskuntza edo ezagutza berriak eskuratzea eta trebetasunak, balioak, sinesmenak eta ohiturak eskuratzea errazten duen prozesua da. Hezkuntzaren helburua adimena garatzea da, gizaki gisa hazi eta gara gaitezen, kide diren gizartearen kulturarekin eta bizikidetza-arauekin bat etor daitezen.

Hezkuntza-prozesua eskoletan eta gure etxeetan egiten da. Hezkuntza ez da hitzen bidez bakarrik ematen, gure ekintza, sentimendu eta jarrera guztietan baizik. Gure balioak helduenak dira: gurasoak, hezitzaileak (irakasleak, entrenatzaileak)

Hezkuntzak pobreziatik ateratzeko aukera eman diezaguke. Azken 10 urteetan, hezkuntza-aukera aurreratuen hedapena maila handietan, batez ere neskentzat. Hala ere, duela 5 urte munduko haurren bosten batek eskolara joan gabe jarraitzen zuen.

COVID-19an zehar, lehen aldia izan zen hainbeste haur eskolatik kanpo aldi berean egon zirela, ikasleen % 91ri eragiten baitzien. COVIDaren ondorio horiek arriskuan jar ditzakete hezkuntzaren hobekuntzan lortutako lorpenak.

GARAPEN IRAUNKORREKO HELBURUAK (agenda unibertsala gure mundua eraldatzeko)

Garapen Iraunkorreko 2030 Agenda Nazio Batuen Batzar Nagusiak onartu zuen, eta Nazio Batuen Erakundeko kide diren estatuak prozesu horretan sarrarazi zituen 3 urtez. Honela, mundu osoko milioika pertsonak eta milaka eragilek parte hartu ahal izan zuten nazio-mailako azterketan.

2030 Agendan, Garapen Iraunkorreko 17 helburuak daude. Unibertsalak, eraldatzaileak eta inklusiboak diren helburu horien gizadiak garapenaren alorrean dituen erronkak deskribatzen dituzte. 17 helburu horien xede nagusia munduan guztiontzat bizimodu iraunkor, baketsu, oparo eta bidezkoa ahalbidetzea da, orain eta etorkizunari begira. Gizadiaren biziraupenerako funtsezko erronkak zehazten dituzte helburuok.

Helburu horiek erdiesteko, guztiok egin behar dugu dagokiguna.

Garapen Iraunkorreko 2030 Agendaren bereizgarri nagusietako bat haren unibertsaltasuna eta zatiezintasuna da. Herrialde guztiei eragiten die. 2030 Agenda sinatu zuten herrialde guztiek beren garapen-ahaleginak oparotasuna bultzatzera eta Lurra babestera bideratu behar dituzte, garapen iraunkorra erdiesteko.

4.Helburua ( Kalitatezko Hezkuntza)

Kalitatezko hezkuntza funtsezkoa da pertsonak gizaki gisa garatzeko, eta garapen Jasangarrirako 4. helburua da. Helburu hori, haur guztiek 2030erako doako lehen eta bigarren hezkuntza osatzea lortu nahi da.

Garapen Jasangarriaren laugarren helburu honetan sakonduz, esan dezagu

Kalitatezko hezkuntza inklusiboa eta ekitatiboa bermatzea eta guztiontzako etengabeko ikaskuntzarako aukerak sustatzea daukala helburu orokor besala, baina beste hainbat helburu zehatzago ditu 2030arekiko. Guztira, 8 helburu desberdin dira:

1 Haur guztiek lehen eta bigarren hezkuntza amaituko dutela ziurtatzea, doakoa, ekitatiboa eta kalitatezkoa izan behar duela eta ikaskuntza-emaitza egokiak eta eraginkorrak lortu behar dituela.

2 Haur guztiek lehen haurtzaroan arreta eta garapeneko zerbitzuak eta kalitatezko eskolaurreko hezkuntza eskura izan ditzaten ziurtatzea.

3 Gizon eta emakume guztiek kalitatezko prestakuntza teknikoa, profesionala eta goragokoa, unibertsitateko irakaskuntza barne, berdintasunez eskura dezaten bermatzea.

4 Behar diren gaitasunak dituzten gazteen eta helduen kopurua nabarmen handitzea.

5 Hemendik 2030era, hezkuntzan dauden genero-desberdintasunak ezabatzea eta hezkuntza-maila guztietara eta lanbide-heziketara berdintasunez iristeko aukera bermatzea pertsona kalteberentzat, baita desgaitasuna duten pertsonentzat, herri indigenentzat eta kalteberatasun-egoeran dauden haurrentzat ere.

6 Gazte guztiak eta helduen proportzio handi bat, gizon zein emakume, alfabetatuta daudela eta aritmetikaren oinarrizko nozioak dituztela ziurtatzea.

7 Ikasle guztiek garapen iraunkorra sustatzeko beharrezkoak diren ezagutza teorikoak eta praktikoak eskuratzen dituztela ziurtatzea.

a Haurren eta desgaitasunen bat duten pertsonen beharrak eta genero-desberdintasunak kontuan hartzen dituzten hezkuntza-instalazioak eraikitzea eta egokitzea, ikaskuntza-ingurune seguruak, indarkeriarik gabekoak, inklusiboak eta guztiontzako eraginkorrak eskaintzen dituztenak.

b Hemendik 2020ra, garapen bidean dauden herrialdeentzat, bereziki gutxien aurreratuta dauden herrialdeentzat, eskuragarri dauden beken kopurua nabarmen handitzea mundu mailan.

c Hemendik 2030era, irakasle kalifikatuen eskaintza nabarmen handitzea, baita garapen-bidean dauden herrialdeetan irakasleak prestatzeko nazioarteko lankidetzaren bidez ere, bereziki gutxien aurreratuta dauden herrialdeetan eta garatzeko bidean dauden uharte-estatu txikietan.

Zergatik da garrantzitsua hezkuntza?

Hezkuntza ezinbestekoa da beste Garapen Iraunkorreko Helburu (GJH) asko lortu ahal izateko. Izan ere, pertsonek kalitatezko hezkuntza lortzeko aukera izateari esker, aukera ematen die, halaber, pobreza ziklotik ihes egiteko.

Horregatik, hezkuntzak desberdintasunak murrizten eta genero-berdintasuna lortzen laguntzen du. Izan ere, 1985etik 2005era bitartean herrialde askotan lortutako datuen arabera, Giniren koefizientea ehuneko 1,4 puntu murriztearekin lotuta dago hezkuntzako beste urte bat.

Azken urteetan lortutako aurrerapenak

Garapen bidean dauden herrialdeetako lehen hezkuntzako matrikulazioa % 91ra iritsi da. UNESCOren Estatistika Institutuaren datu-zentroaren arabera, 2000 eta 2012 artean, lehen hezkuntzan eskolatu gabe dauden haurren ehunekoa % 40tik % 22ra jaitsi da Saharaz hegoaldeko Afrikan eta % 20tik % 6ra Hego Asian.

Hezkuntzan sartzeko zailtasun gehien dituzten taldeak

Emakumeak eta neskak dira talde horietako bat, eta zailtasun gehiago dituzte hezkuntzarako. Garapen bidean dauden eskualdeetako herrialdeen heren batek, gutxi gorabehera, ez du generoen arteko parekotasunik lortu lehen hezkuntzan. Saharaz hegoaldeko Afrikako, Ozeaniako eta Mendebaldeko Asiako neskek zailtasunak dituzte oraindik lehen eta bigarren hezkuntzan matrikulatzeko. Emakume gazteek hezkuntzaren arloan pairatzen dituzten desabantaila horien ondorioz, ez dago trebakuntzarik, eta, beraz, ez dute aukerarik lan-merkatuan sartzeko.

Zer egin dezakegu?

Politiketan eta praktiketan hezkuntzari lehentasuna emateko eska diezaiekegu gure gobernuei.

Gure gobernuei presioa egin diezaiekegu guztiontzako doako lehen hezkuntza emateko konpromiso irmoa har dezaten, bereziki talde kalteberentzat edo baztertuentzat.

Era berean, hezkuntza zentroen garapenean eta tresna pedagogikoen lanketan baliabideak inbertitzera bultza dezakegu sektore pribatua.

Eta gobernuz kanpoko erakundeei gazteekin eta beste talde batzuekin lan egiteko eska diezaiekegu, tokiko komunitateetan hezkuntzak duen garrantzia sustatzeko.