Liliana Ancalao
| Liliana Ancalao | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Diadema Argentina (en)  , 1961 (62/63 urte) |
| Herrialdea |  Argentina |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | National University of Patagonia San Juan Bosco (en) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea, poeta eta irakaslea |
Liliana Ancalao (Diadema Argentina, Comodoro Rivadavia, 1961) poeta, idazle eta irakasle argentinarra da, gaur egungo maputxeen poesiaren ahotsik ezagunenetakoa.[1]
Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Diadema Argentinan jaio zen, Comodoro Rivadaviako petrolio-kanpamentu batean, Chubut probintzian, 1961ean.[2] Mapua-tehuelche Ñamkulawen komunitatekoa da, birraiton-amonen garaitik lurraldean finkatua. Ama eta aita gerraostean jaio ziren, Argentinako estatuak familiei emandako erreserbetan: ama Cushamenen eta aita Fitatimenen. Biak maputxeak. Landa gunean jaio eta hazi ziren. Belaunaldi berriak sortu ahala, landa txiki-txiki geratu zen guztiak elikatzeko. Ezagutu gabe, hirira etorri ziren biak, Comodoro Rivadaviara, landa-eremuan ez zuten etorkizuna proiektatzera eta lan egitera." azaldu zuen Liliana Ancalaok elkarrizketa batean.[1] Bost anai-arreba ditu.
Letren karrera amaitu zuen Patagoniako Unibertsitate Nazionalean, eta erretiratu arte eskola publiko bateko irakasle eta zuzendari gisa lan egin zuen (2017). Mapuzüngun jatorrizko hizkuntza maputxearen alderdi batzuetan oinarrituko zen ikerketa-talde bateko kide ere izan zen. Urte batzuetan, Herri Artearen zikloa koordinatu zuen auzoetan, musika eta poesia errezitaldiak. Eskualde patagonikoko trobadoreekin batera, ahozkotasunetik zabaldu du bere poesia.
Bere lanaren edukian emakumea naturaren eta kulturaren egituran tematizatzen du.
Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- El idioma silenciado (2000) Saiakera
- Tejido con lana cruda (2001) Poemarioa
- Mujeres a la intemperie-pu zomo wekuntu mew liburu elebiduna mapuzungun bere ama hizkuntza ikasi ondoren, [2]Seth Michelsonek ingelesera itzuli zuen Women of the Big Sky izenburuarekin.[3]
- Küme Miawmi – Andás bien, sei saiakeraren konpilazioa, 2005 eta 2014 artean idatzia. Liburuaren hitzaurrean, hauxe idatzi zuen: “Gure poesiak maputxeen jatorrizko herriaren egungo jarduera gisa duen funtzioa da lurraldera gardentasuna itzultzeko talde-lanari ekarpenak egitea. (…) Gardena jartzea desmitifikatzea, deskolonizatzea, berreskuratzea eta birakralizatzea da”.
- Resuello (2018) Mujeres a la intemperie (gaztelaniaz, mapuzungun) poema-liburua eta Andás bien saioak biltzen ditu. ISBN: ά17318-09-3[4]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b «Mapuzungun, la voz mapuche. Liliana Ancalao, poeta y docente.» Revista Del Mar al Caracol 31 de agosto de 2017.
- ↑ a b «Liliana Ancalao» www.lacanciondelpais.com.ar.
- ↑ Women of the Big Sky. .
- ↑ Resuello. Liliana Ancalao | Los libros de la Marisma. .
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Poesia errezitaldia. Lur sakratuaren memoria. Prometeo aldizkaria. 2014
