Opari-bilgarri

Wikipedia, Entziklopedia askea
Japoniako Furoshiki bilgarri tradizionalean bildutako opariak.

Opari-bilgarria opari bat beste material baten barruan biltzeko sortutako produktua da. Bilgarri-papera bilgarrirako diseinatutako paper mota bat da. Bilgarriaren ordezko aukera bat opari-kaxa edo -poltsa bat erabiltzea da. Opari bat, bildua edo kapsulatua, zintaz itxita eta arku apaingarri batez (zintaz egindako apaindura-korapilo bat) estalia egon daiteke.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kalamuzko bilgarri-papera, Txina, K.a. 100 inguru.

Bilgarri-paperaren erabilera lehen aldiz dokumentatzen da Txina zaharrean, non papera K.a. II. mendean asmatu baitzen[1]. Song dinastian, diru-opariak paperean bilduta zeuden, chih pao izeneko gutun-azala osatuz. Bildutako opariak gobernuko funtzionarioei banatzen zizkieten Txinako agintariek.[2] Txinako Thien Kung Khai Wu testuan, Sung Ying-Hsingek dio bilgarri-paper lodiena arroz- eta banbu-zuntzarekin egiten dela.[3]

Rollie eta Joyce Hall anaiek, Hallmark Cardsen sortzaileek, ez zuten bilgarririk asmatu opari gisa, baina haien berrikuntzek bilgarri modernoak garatu zituzten. Lagundu egin zuten XX. mendean oparitako dekorazio-estalkiaren ideia zabaltzen, eta, Joyce Hall-en arabera, "opari-bilgarrien dekorazio-negozioa Rolliek gutun-azal frantsesen papera erakusleiho baten gainean jarri zituen egunean sortu zen".

Kulturaren arabera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gabonetako zuhaitzaren azpian bildutako opariak.

Asiako kulturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txinako kulturan, bilgarri gorriak zortea adierazten du hain kolore bizi eta indartsua delako. Zoriontasunaren eta osasun onaren sinbolotzat hartzen da.

Japoniako kulturan, paperezko bilgarriak eta kutxak komunak dira. Hala ere, furoshiki izeneko oihalezko bilgarri tradizionala gero eta ezagunagoa da, batez ere, bilgarri-paperarekin ekologikoki onargarriagoa den alternatiba gisa.

Koreako kulturan, bojagi erabiltzen da batzuetan bilgarri gisa. Yedanbo bat bojagi zeremoniazko oparia da, andregaiaren familiaren ezkontzako opariak senargaiaren kideei biltzeko erabiltzen dena.[4]

Mendebaldeko kulturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mendebaldeko kulturan, opariak bilgarri-paperean bilduta egoten dira maiz, eta ohikoa da ere gainean pegatina batekin jasotzailearen eta oparia egiten duenaren izena jartzea.

Ehun-papera sartu aurretik, goi-mailako klaseko viktoriarrak koloretako paper lodi dekoratua erabiltzen zuten euren opariak estaltzeko.[5] 1917ko Hall Anaieek patroiak zituen bilgarri modernoa sartu zuen Estatu Batuetako merkatuan. Kansas Cityko paper-denda paper zuri, gorri eta berdeko paper tradizionalik gabe geratu zen, eta Frantziako paper koloretsuak saltzen hasi zen. Harrera oso ona izan zuela ikui ostean, enpresak diseinu berriak sustatu zituen hurrengo hamarkadetan, 1950eko hamarkadan zintak gehituz, eta Hallmark AEBko bilgarri-opari ekoizle handienetako bat izaten jarraitzen du.[6] Hallmarken arabera, opari-paperaren industriak $3.2 bilioi sortzen ditu urtean Ameriketako Estatu Batuetan.[7]

Hondakinak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Britainia Handian, kalkulatzen da urtero 335.000 kilometro bilgarri-paper botatzen direla Gabonetan.[8] Kanadan, 6 milioi zinta-biribilki erabiltzen dira, eta urtero botatzen dira Gabonetan opariak eman ostean.[9] Pertsona batzuk saiatzen dira hori saihesten, eta, horretarako, kontu handiz irekitzen dituzte opariak, papera berrerabili ahal izateko; beste batzuek, berriz, oihal apainduko opari-zakuak erabiltzen dituzte, askotan erraz berrerabil daitezkeenak; bi kontzeptuak birziklatzea sustatzen duen oparia egiteko joeraren zati dira. Jende askok biltzen ditu opariak egunkariekin, aldizkarietako orriekin, mapa zaharrekin, egutegiekin edo saskietan, erabilera bakarreko paperaren alternatiba gisa.[10]

Psikologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Iraganean frogatu denez, opari-bilgarriak eragin positiboa du hartzailearengan, eta, seguruenik, onuragarriagoa izango da opari-bilgarri tradizionala baldin badute.[11] Berrikiago, ikertzaileek aurkitu dute opari-hartzaileek opariaren espektatiba handiagoa izango dutela bilgarriaren txukuntasunean oinarrituta.[12]

Herrialde askotan bilgarri-paperaren koloreak hileta eta lutoarekin zerikusia duten esanahi sinbolikoak ditu. Kolore horiek saihestu egin behar dira herrialde horietan opariak biltzean.[13]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ Needham, Joseph. (1954-<2015>). Science and civilisation in China. ISBN 0-521-05799-X. PMC 779676. (Noiz kontsultatua: 2022-12-25).
  2. ↑ Tsien, 1985, or. 122
  3. ↑ Tsien, 1985, or. 123
  4. ↑ About Korea - Bojagi, korea.net
  5. ↑ (Ingelesez) Garber, Megan. (2012-12-22). «Wrappers' Delight: A Brief History of Wrapping Paper» The Atlantic.
  6. ↑ "The History Of Gift Wrap"
  7. ↑ (Ingelesez) Kristofor, Husted. (2015-12-23). «Holidays put the bow on the gift-wrapping industry» Marketplace.
  8. ↑ Ross, Tim. (December 18, 2011). «How Britain bins 227,000 miles of Christmas paper» www.telegraph.co.uk.
  9. ↑ Zero Waste Christmas. 2017.
  10. ↑ Tryon, Brett. (November 17, 2021). «Cute And Eco-friendly Alternatives To Wrapping Paper» Chatelaine.
  11. ↑ Feinn, Lily. Why Do We Wrap Gifts? A Brief History Of Wrapping Paper. .
  12. ↑ Rixom, Jessica; Mas, Erik; Rixom, Brett. (2020). «Presentation Matters: The Effect of Wrapping Neatness on Gift Attitudes» Journal of Consumer Psychology 30 (2): 329–338.  doi:10.1002/jcpy.1140..
  13. ↑ (Ingelesez) Ciolli, Chris. (December 7, 2017). «The Dos and Don'ts of Gift-Giving Around the World» AFAR.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Opari-bilgarri&oldid=9127161"(e)tik eskuratuta