Séamus Ó Néill

Séamus Ó Néill
Bizitza
Jaiotza	Castlewellan, 1910
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua ; Erresuma Batua
Heriotza	1981 (70/71 urte)
Hezkuntza
Heziketa	Belfasteko Queen's unibertsitatea
Hizkuntzak	Irlandako gaelera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea

Séamus Ó Néill (1910-1986) Ipar Irlandako irlanderazko idazle bat izan zen. Belfasteko Queen's unibertsitatean lizentziatu ondoren, Dublingo Unibertsitatean Eoin MacNeill irakaslearen babespean ere ikasten egon zen. An Iris eta Comhar aldizkarietako argitaratzailea ere izan zen.

Bere Dánta do pháistí ("Haur olerkiak") idazlaneko azken olerkiak Subh Milis ("Marmelada gozoa") izenburua darama, bere amaren omenez idatzi zuen (Ceann do Mhama, "Amaren omenez"), bere olerki ezagunetako bat delarik:

Irlanderaz

Bhí subh milis

Ar bhaschrann an dorais

Ach mhúch mé an corraí

Ionam d'éirigh,

Mar smaoinigh mé ar an lá

A bheas an baschrann glan,

Agus an láimh bheag

Ar iarraidh.

Euskaraz

Atearen heldulekuan

Marmelada zegoen

Baina niregan sortutako

Ezustekoa ezabatu nuen,

Atearen helduleku garbi egongo zen

Egunaz gogoeta egin nuenean

Eta eskutxo txikia

Joana.

Two of his novels, Tonn Tuile and Máire Nic Artáin, dealt with marital breakdown - the latter set in the religiously divided communities of Belfast during the First World War.

Tonn Tuile eta Máire Nic Artáin, ezkontzen etetea edo hausketari buruzkoak dira, aldiz, azkena Lehen Mundu Gerra garaian Belfast hiriko komunitate erlijiosoen banaketari buruzkoa da.

Idazlanak

An Sean-Saighdiúir agus scéalta eile (Beteranoa eta beste kontakizun batzuk), 1945.
An iris/eagarth (An Iris/argitaratua), 1945-1946.
Colm Cille : drama i gceithre radharcanna (Columcill: lau eszenatako drama), 1946.
Tonn tuile (Itsasaldiren olatua), Eleberria, Sáirséal agus Dill, 1947.
Dánta Poems, 1949 aurretik.
Iomramh an Ousel (Ouselen Bidaia), Olerkiak, 1949 aurretik.
Buaidh an Ultaigh (Ulstertarra Irabazle), Drama, 1949 aurretik.
Díolta Faoina Luach (Kostu Baxuko Salmentak), Drama, 1949 aurretik.
Ní Chuireann siad Síol (Hazirik gabe ereiten ari dira), Drama, 1949 aurretik.
Dánta do pháistí (Haur olerkiak), 1949.
Súil timpeall (Eye Around), Essay, 1951.
Oifig an tSoláthair ("Gora Matxinatuak"), 1954. Doiminic Ó Ceallaigh-en itzulpena.
Ag baint fraochán: agus scéalta eile (Masustak jasoz: eta beste kontakizun batzuk), 1955.
Máire Nic Artáin (Maire McCartan), Eleberria, Cló Morainn, 1959.
Iníon Rí Dhún Sobhairce : tragóid trí ghníomh (Dunseverick-eko Erregearen Alaba: hiru ekitaldiko tragedia), 1967.
Faill ar an bhFeart : dráma trí ghníomh (Mirari baterako aukera: hiru ekitaldiko drama), 1970 inguruan.
An tSiúr Pól : dráma trí ghníomh (Ahizpa Paul: hiru ekitaldiko drama), 1973 inguruan.
Rún an Oileáin (Uhartearen Sekretua), 1975 inguruan argitaratua. Damer Hall antzokian antzeztua, Dublin 5–10, 1961ko ekainean.
Iníon Rí na Spáinne (Espainiako Erregearen Alaba), 1978.

Kritika eta bibliografia

The Oxford Companion to Irish Literature, Welch, R. (argitarapena), The Clarendon Press, Oxford, 1996.
A Biographical Dictionary of Irish Writers, Anne Brady & Brian Cleeve (argitarapenak), The Lilliput Press, 1985.
Dictionary of Ulster Biography, in Newmann, K. (bilduma), The Queen's University of Belfast, 1993.
Séamus Ó Néill-en bibliografia. James Hardiman Library, UCG

Datuak: Q3750891