Txikipedia:Artseniko
Artsenikoa elementu kimiko bat da, As ikurra eta 33 zenbaki atomikoa dituena.
Sorrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Alberto Handiak aurkitu zuen 1250ean.
Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Artsenikoa Germanioz (Ge) eta Selenioz (Se) dago egina.
Naturan artseniko elementala hiru formaetan aurki daiteke, bakoitza bere kristal-egiturarekin:
- Artseniko minerala
- Artsenolanprita
- Parartsenolanprita.
Artsenikoaren oxidazio-egoera nagusiak hauek dira:
- -3 (artseniuroak: normalean aleazio-formako metal arteko konposatuak)
- +3 (artsenatoak (III) edo artsenitoak, alegia, konposatu organoartseniko gehienak)
- +5 (artsenatoak(V), oxikonposatu artseniko ez-organiko egonkorrenak).
Aplikazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Dekoloratzaile bezala erabiltzen da.
- Intsektizida ( berun artseniatoa), herbizida (sodio artsenitoa) eta posoietan erabiltzen da.
- Pigmentu eta piroteknian erabiltzen da.
- Berun eta aleazioetan gehigarri bezala erabiltzen da.